1-10-2- سیستم پرفشار…………………………………….. 9

 

 

1-11- جریان هوا یا باد…………………………………….. 9

 

 

1-12- تغییرات تراز آب دریا ها و اقیانوس……………………………………… 10

 

 

1-13- عوامل مؤثر در تغییرا ت تراز دریا……………………………………. 10

 

 

1-13-1- مد طوفان و سطح تراز آب……………………………………… 12

 

 

1-14- تراز آب دریای خزر…………………………………….. 12

 

 

1-15-اثرات افزایش تراز آب جهانی……………………………………. 13

 

 

1-16-ثرات بالا آمدن آب دریای خزر…………………………………….. 13

 

 

1-16-1- اثرات مطلوب در ایران…………………………………….13

 

 

1-16-2- اثرات نامطلوب در ایران……………………………………. 14

 

 

1-17- نوسانات بلندمدت تراز آب دریای خزر……………………………………. 14

 

 

1-18-  نوسانات فصلی تراز آب دریای خزر……………………………………. 14

 

 

1-19- نوسانات کوتاه مدت تراز آب دریای خزر……………………………………. 15

 

 

1-20- جریان های دریای خزر…………………………………….. 15

 

 

1-21-  بارش روی دریای خزر…………………………………….. 16

 

 

فصل دوم…………………………………….. 17

 

 

مروری بر پیشینه پژوهش………………………………………. 17

 

 

2-1-  مروری بر مطالعات انجام شده……………………………………. 18

 

 

فصل سوم…………………………………….24

 

 

مواد و روشها……………………………………. 24

 

 

3-1- روش تحلیل رخدادها……………………………………. 25

 

 

3-1-1 مراحل تجزیه و تحلیل داده ها و انتخاب رخدادها……………………. 26

 

 

3-5-نرم افزار فرت ((FERRET…………………………………….

 

 

3-3- منطقه مورد مطالعه…………………………………….. 28

 

 

فصل چهارم…………………………………….. 29

 

 

نتایج……………………………………… 29

 

 

4-2- بررسی رخدادها …………………………………….30

 

 

4-2-1- رخداد اول: اواخر ژانویه 2008…………………………………….. 30

 

 

4-2-1-1 رهگیری مسیر حرکت کم فشار جوی…………………………….. 30

 

 

4-2-1-2 – داده های باد……………………………………. 35

 

 

4-2-1- 3- نوسانات تراز دریا ……………………………………. 38

 

 

4-2-1- 4- رابطه بین کمیتهای هواشناسی (باد،فشار سطح دریا،ورتیسیته) برای رخداد اول……. 40

 

 

4-2- 2- رخداد دوم: رخداد 19 فوریه 2008…………………………………….. 45

 

 

4-2-2-1- رهگیری مسیر حرکت توفان…………………………………….. 45

 

 

4-2-2-2 -رابطه بین کمیتهای هواشناسی (باد،فشار سطح دریا،ورتیسیته) برای رخداد دوم…….52

 

 

 

4-2-3- رخداد سوم 11-10 ژانویه ی 2009 (20-19 دی 1387)………………..61

 

 

4-2-3-1- رابطه بین کمیتهای هواشناسی(باد،فشار سطح دریا،ورتیسیته و دما) برای رخداد سوم……..64

 

 

4-2-4 رخداد چهارم : 11 فوریه ی 2009 (23 بهمن 1387)………………. 69

 

 

4-2-4-1- رابطه بین کمیتهای هواشناسی(باد،فشار سطح دریا،ورتیسیته و دما) برای رخداد چهارم……69

 

 

رخداد پنجم 18 فوریه ی 2009 (30 بهمن 1387) 4-2-5……………… 78

 

 

4-2-5-1 رابطه بین کمیتهای هواشناسی(باد،فشار سطح دریا،ورتیسیته) برای رخداد پنجم………… 81

 

 

فصل پنجم…………………………………….. 91

 

 

نتیجه گیری……………………………………… 91

 

 

5-1نتیجه گیری……………………………………… 92

 

 

5-2- پیشنهادات……………………………………… 93

 

 

منابع و مآخذ…………………………………….. 95

 

 

مراجع فارسی……………………………………… 95

 

 

مراجع لاتین…………………………………….. 96

 

 

فصل اول: مقدمه و کلیات

 

 

1-1- مقدمه

 

 

در سرتاسر جهان، کشور هایی که از امتیاز همجواری با آب های آزاد و دریاچه های بزرگ برخوردار بوده و فعالیت های ساحلی و دریایی عمده ای را پیش رو دارند در قالب برنامه های منظم به شناخت  امواج و سایر پدیده های دریایی خود می پردازند. امواج از مهم ترین پدیده های دریایی هستند که به دلیل ماهیت پیچیده و اتفاقی خود از مشکل ترین موضوعات مهندسی دریایی به شمار می آیند. تأثیرات امواج بر کلیه ی فعالیت های ساحلی و دریایی سبب می گردد تا شناخت مشخصه های امواج از طریق اندازه گیری های میدانی، بررسی های تحلیلی و تـئوریک، مدل سازی های فیزیکی و شبیه سازی های عددی مورد توجه قرار گیرد. به طور کلی مهندسین سواحل و بنادر با استفاده از روشهای فوق به دنبال شناخت  امواج در مناطق مختلف و تعیین مشخصه های بزرگترین امواج محتمل و رژیم سالانه امواج جهتی می باشند. پیش بینی موج معمولا برای حداکثر چند روز جهت به کار گیری در امر کشتیرانی صیادی گردشگری و…به منظور افزایش ضریب ایمنی جان دریانوردان وساحل نشینان، حفظ و بهره برداری بهینه از سرمایه گذاری ها ونظارت بر آلودگی های دریایی ارایه می شود و تحلیل موج معمولاً جهت تعیین احتمال وقوع موج دوره تناوب موج، مقدار بیشینه ارتفاع موج برای دوره زمانی طولانی مرسوم به دوره بازگشت برای به کار گیری در امر مهندسی سواحل وسازه های دریایی مورد استفاده قرار می گیرد. پیدایش امواج در اقیانوس ها از ورود مداوم امواج خارجی است که یکی از آشکارترین آنها فرآیند اندر کنشی بین جو وسطح دریا یعنی عمل باد بر روی سطح دریا می باشد. واکنش سطح اقیانوس نسبت به این نیروها محدوده وسیعی از پریود ها وطول موج ها شامل امواج کشش سطحی با پریود کمتر از1 ثانیه تا امواج ناشی از باد و امواج دورا با پریود  کمتر از 1دقیقه و نوسانات جزر و مدی با پریودی ازمرتبه چند ساعت تا یک روز را در بر می گیرد.

 

 

2-4 خاصیت مغناطیسی مواد…………………………………. 19

 

 

2-4-1 منشأ خاصیت مغناطیسی مواد…………………………………. 19

 

 

2-4-2 فازهای مغناطیسی………………………………….. 20

 

 

2-4-2-1 مواد دیامغناطیس……………………………………. 20

 

 

2-4-2-2 مواد پارامغناطیس……………………………………. 21

 

 

2-4-2-3 مواد فرومغناطیس……………………………………. 21

 

 

2-4-2-4 مواد پادفرومغناطیس……………………………………. 22

 

 

2-4-2-5 مواد فریمغناطیس……………………………………. 23

 

 

2-4-5 حلقه پسماند………………………………….. 24

 

 

2-5 فریت…………………………………… 27

 

 

2-6 خلاصه…………………………………. 27

 

 

فصل سوم – ساخت آئروژل و کاربردهای آن

 

 

مقدمه…………………………………. 29

 

 

3-1 سنتز آئروژل با فرآیند سل-ژل……………………………..29

 

 

3-2 شکل‌گیری ژل خیس……………………………………. 32

 

 

3-3 خشک کردن آلکوژل………………………………….. 33

 

 

3-3-1 فرآیند‌های خشک‌کردن در شرایط محیط………………………. 34

 

 

3-3-2 خشک­کردن انجمادی………………………………….. 35

 

 

3-3-3 خشک کردن فوق بحرانی………………………………….. 35

 

 

3-3-4 مقایسه روش‌ها………………………………… 38

 

 

3-4 مروری بر کارهای انجام شده…………………………………. 39

 

 

3-5 برخی از کاربردهای آئروژل…………………………………43

 

 

3-5-1 آئروژل‌ها به عنوان کامپوزیت…………………………………… 43

 

 

3-5-2 آئروژل‌ها به عنوان جاذب…………………………………… 44

 

 

3-5-3 آئروژل‌ها به عنوان حسگر…………………………………. 44

 

 

3-5-4 آئروژل به عنوان مواد با ثابت دی الکتریک پایین……………….. 45

 

 

3-5-5 آئروژل به عنوان کاتالیزور…………………………………. 45

 

 

3-5-6 آئروژل به عنوان ذخیره سازی………………………………….. 45

 

 

3-5-7 آئروژل‌ها به عنوان قالب…………………………………… 46

 

 

3-5-8 آئروژل به عنوان عایق گرما …………………………………46

 

 

3-5-9 آئروژل‌ها در کاربرد فضایی………………………………….. 47

 

 

3-6 خلاصه…………………………………. 47

 

 

فصل چهارم – سنتز و بررسی ویژگی‌های نانوکامپوزیت سیلیکا آئروژل/نانوذرات فریت کبالت

 

 

مقدمه…………………………………. 49

 

 

4-1 مواد مورد استفاده در پژوهش……………………………………. 50

 

 

 

4-2 روش تجربی و جزئیات…………………………………… 51

 

 

4-3 تجزیه و تحلیل………………………………….. 54

 

 

4-3-1 بررسی مورفولوژی سطح………………………………….. 54

 

 

4-3-2 مطالعه نانو ساختاری نانوکامپوزیت ₂/ SiO₄O₂CoFe به کمک روش XRD……………….

 

 

4-3-3 بررسی خواص شیمیایی نانوکامپوزیت ₂/ SiO₄O₂CoFe به کمک روش FT-IR…………..

 

 

4-3-5 تصویربرداری TEM…………………………………….

 

 

4-3-6 بررسی آنالیز BET…………………………………..

 

 

4-3-7 بررسی رفتار مغناطیسی با دستگاه VSM…………………………………….

 

 

4-4 خلاصه…………………………………. 77

 

 

نتیجه‌گیری………………………………….. 78

 

 

پیشنهادات……………………………………. 81

 

 

مراجع…………………………………. 82

 

 

چکیده:

 

 

آئروژل‌ها مواد متخلخلی هستند که حفره‌های نانو‌متری آن‌ها در مقیاس مزو یا میکرو می‌باشد. چگالی پایین، تخلخل و سطح در معرض داخلی بالا از دیگر ویژگی‌های این مواد می‌باشد.   

 

 

در این پژوهش نانو کامپوزیت سیلیکا آئروژل/ نانوذرات فریت کبالت به روش سل-ژل آماده­سازی و تحت فرایند فوق بحرانی خشک شد. بدین منظور نیترات آهن( ) 9 آبه و نیترات کبالت( ) 6 آبه در حلال‌هایی چون متانول و آب دیونیزه حل شده و به پیش­ماده سیلیکا اضافه و قرار دادن این محلول بر روی همزن مغناطیسی به شکل گیری سل یکنواختی منجر ‌شد. پس از گذشت زمان معین و انجام عمل هیدرولیز، ژل بدست آمده در دستگاه خشک کن فوق بحرانی قرار داده­شد و در نهایت گاز جایگزین مایع موجود در نمونه­ها گردید و آئروژل نهایی حاصل شد.

 

 

به منظور بررسی نمونه­های تولید شده از نقطه نظر ساختاری، مورفولوژی و خواص مغناطیسی به تحلیل داده‌های حاصل از آنالیزهای SEM، TEM، XRD ،FT-IR ،BET و VSM پرداخته شد. همانگونه که انتظار می‌رفت این نانو کامپوزیت ضمن حفظ ویژگی­های سیلیکا- آئروژل از جمله تخلخل بالا و چگالی پایین رفتار فرومغناطیس نانوذرات را نیز داشت.

 

 

فصل اول: مفاهیم اولیه

 

 

مقدمه:

 

 

از اواخر قرن بیستم دانشمندان تمرکز خود را بر فناوری نوینی معطوف کردند که به عقیده‌ی عده‌ای تحولی عظیم در زندگی بشر ایجاد می‌کند. این فناوری نوین که در رشته‌هایی همچون فیزیک، شیمی و مهندسی از اهمیت زیادی برخوردار است، نانوتکنولوژی نام دارد. می‌توان گفت که نانوفناوری رویکردی جدید در تمام علوم و رشته‌ها می‌باشد و این امکان را برای بشر به وجود آورده است تا با یک روش معین به مطالعه‌ی مواد در سطح اتمی و مولکولی و به سبک‌های مختلف به بازآرایی اتم‌ها و مولکول‌ها بپردازد.

 

 

در چند سال اخیر، چه در فیزیک تجربی و چه در فیزیک نظری، توجه قابل ملاحظه‌ای به مطالعه‌ی نانوساختارها با ابعاد كم شده است و از این ساختارها نه تنها برای درک مفاهیم پایه‌ای فیزیک بلكه برای طراحی تجهیزات و وسایلی در ابعاد نانومتر استفاده شده­است. وقتی كه ابعاد یک ماده از اندازه‌های بزرگ مانند متر و سانتی­متر به اندازه‌هایی در حدود یک دهم نانومتر یا کم­تر كاهش می‌یابد، اثرات کوانتومی را می‌توان دید و این اثرات به مقدار زیاد خواص ماده را تحت الشعاع قرار می‌دهد. خواصی نظیر رنگ، استحکام، مقاومت، خوردگی یا ویژگی‌های نوری، مغناطیسی و الکتریکی ماده از جمله‌ی این خواص‌ می‌باشند [1].

 

 

1-1- شاخه های فناوری نانو

 

 

تفاوت اصلی فناوری نانو با فناوری‌های دیگر در مقیاس مواد و ساختارهایی است که در این فناوری مورد استفاده قرار می‌گیرند. در حقیقت اگر بخواهیم تفاوت این فناوری را با فناوری‌های دیگر بیان نماییم، می‌توانیم وجود عناصر پایه را به عنوان یک معیار ذکر کنیم. اولین و مهم­ترین عنصر پایه نانو ذره است. نانوذره یک ذره‌ی میکروسکوپی است که حداقل طول یک بعد آن کمتر از ١٠٠ نانومتر است و می­توانند از مواد مختلفی تشکیل شوند، مانند نانوذرات فلزی، سرامیکی و نانوبلورها که زیر مجموعه­ای از نانوذرات هستند [ 3و 2]. دومین عنصر پایه نانوکپسول است که قطر آن در حد نانومتر می‌باشد. عنصر پایه‌ی بعدی نانولوله‌ها هستند که خواص الکتریکی مختلفی از خود نشان می‌دهند و شامل نانولوله‌های کربنی، نیترید بور و نانولوله‌های آلی می‌باشند [4].

 

 

2-1- روش های ساخت نانوساختارها

 

 

تولید و بهینه­سازی مواد بسیار ریز، اساس بسیاری از تحقیقات و فناوری‌های امروزی است. دستورالعمل‌های مختلفی در خصوص تولید ذرات بسیار ریز در شرایط تعلیق[1] وجود دارد ولی در خصوص انتشار و تشریح دقیق فرآیند رسوب‌گیری و روش‌های افزایش مقیاس این فرآیندها در مقیاس تجاری محدودیت وجود دارد. برای تولید این نوع مواد بسیار ریز از پدیده‌های فیزیکی یا شیمیایی یا به طور همزمان از هر دو استفاده می‌شود. برای تولید یک ذره با اندازه مشخص دو فرآیند اساسی وجود دارد، درهم شکستن) بالا به پایین) و دیگری ساخته شدن) پایین به بالا). معمولا روش‌های پائین به بالا ضایعاتی ندارند، هر چند الزاما این مسأله صادق نیست . مراحل مختلف تولید ذرات بسیار ریز عبارت است از، مرحله‌ی هسته‌زایی اولیه و مرحله‌ی هسته‌زایی[2] و رشد خود به خودی[3]. در ادامه به طور خلاصه روش‌های مختلف تولید نانوذرات را بیان می‌کنیم. به طور کلی روش‌های تولید نانوذرات عبارتند از:

 

 

–  چگالش بخار

 

 

–  سنتز شیمیایی

 

 

–  فرآیندهای حالت جامد (خردایشی)

 

 

–  استفاده از شاره‌ها فوق بحرانی به عنوان واسطه رشد نانوذرات فلزی

 

 

–  استفاده از امواج ماكروویو و امواج مافوق صوت

 

 

–  استفاده از باكتری‌هایی كه می­توانند نانوذرات مغناطیسی و نقره‌ای تولید كنند

 

 

پس از تولید نانوذرات می‌توان با توجه به نوع كاربرد آن‌ها از روش‌های رایج زمینه‌ای مثل روكش­دهی یا اصلاح شیمیایی نیز استفاده كرد [7].

 

 

3-1- کاربردهای نانوساختارها

 

 

یکی از خواص نانوذرات نسبت سطح به حجم بالای این مواد است. با استفاده از این خاصیت می‌توان کاتالیزورهای قدرتمندی در ابعاد نانومتری تولید نمود. این نانوکاتالیزورها بازده واکنش‌های شیمیایی را به شدت افزایش داده و همچنین به میزان چشم­گیری از تولید مواد زاید در واکنش‌ها جلوگیری خواهند نمود. به کارگیری نانو‌ذرات در تولید مواد دیگر استحکام آن‌ها را افزایش داده و یا وزن آن‌ها را کم می‌کند. همچنین مقاومت شیمیایی و حرارتی آن‌ها را بالا برده و واکنش آن‌ها در برابر نور وتشعشعات دیگر را تغییر می‌دهد.

 

 

با استفاده از نانوذرات نسبت استحکام به وزن مواد کامپوزیتی به شدت افزایش خواهد یافت. اخیرا در ساخت شیشه ضد آفتاب از نانوذرات اکسید روی استفاده شده است. استفاده از این ماده علاوه بر افزایش کارآیی این نوع شیشه­ها، عمر آن‌ها را نیز چندین برابر نموده­است .از نانوذرات همچنین در ساخت انواع ساینده‌ها، رنگ‌ها، لایه‌های محافظتی جدید و بسیار مقاوم برای شیشه‌ها، عینک‌ها (ضدجوش و نشکن)، کاشی‌ها و در حفاظ‌های الکترومغناطیسی شیشه‌های اتومبیل و پنجره استفاده می‌شود. پوشش‌های ضد نوشته برای دیوارها و پوشش­های سرامیکی برای افزایش استحکام سلول‌های خورشیدی نیز با استفاده از نانوذرات تولید شده‌اند.

 

 

وقتی اندازه ذرات به نانومتر می‌رسد یکی از ویژگی‌هایی که تحت تأثیر این کوچک شدن اندازه قرارمی‌گیرد تأثیرپذیری از نور و امواج الکترومغناطیسی است. با توجه به این موضوع اخیراً چسب‌هایی از نانوذرات تولید شده‌اند که کاربردهای مهمی در صنایع الکترونیکی دارند. نانولوله‌ها در موارد الکتریکی، مکانیکی و اپتیکی بسیار مورد توجه بوده‌اند. روش‌های تولید نانولوله‌ها نیز متفاوت می‌باشد، همانند تولید آن‌ها بر پایه محلول و فاز بخار یا روش رشد نانولوله‌ها در قالب که توسط مارتین[1] مطرح شد. نانولایه‌ها در پوشش‌های حفاظتی با افزایش مقاومت در خوردگی و افزایش سختی در سطوح و فوتولیز و کاهش شیمیایی کاربرد دارند.

 

 

نانوذرات نیز به عنوان پیش­ماده یا اصلاح ساز در پدیده های فیزیکی و شیمیایی مورد توجه قرارگرفته‌اند. هاروتا[2] و تامسون[3] اثبات کردند که نانوذرات فعالیت کاتالیستی وسیعی دارند، مثل تبدیل مونواکسید کربن به دی اکسید کربن، هیدروژنه کردن استیرن به اتیل بنزن و هیدروژنه کردن ترکیبات اولفیتی در فشار بالا و فعالیت کاتالیستی نانوذرات مورد استفاده در حسگرها که مثل آنتن الکترونی بین الکترود و الکترولیت ارتباط برقرار می‌کنند [7].

 

 

4-1- مواد نانومتخلخل

 

 

مواد نانو متخلخل دارای حفره‌هایی در ابعاد نانو هستند و حجم زیادی از ساختار آن‌ها را فضای خالی تشکیل می‌دهد. نسبت سطح به حجم (سطح ویژه) بسیار بالا، نفوذپذیری یا تراوایی[1] زیاد،  گزینش­پذیری خوب و مقاومت گرمایی و صوتی از ویژگی‌های مهم آن‌ها می‌باشد. با توجه به ویژگی‎‌های ساختاری، این به عنوان تبادل‌گر یونی[2]، جدا کننده[3]، کاتالیزور، حس‌گر، غشا[4] و مواد عایق استفاده می‌شود.

 

 

نسبت حجمی فضای خالی ماده‌ی متخلخل به حجم كل ماده‌ تخلخل[5] نامیده می­شود. به موادی كه تخلخل آن‌ها بین 2/0 تا 95/0 باشد نیز مواد متخلخل[6] می‌گویند. حفره‌ای كه متصل به سطح آزاد ماده است حفره‌ی باز[7] نام دارد كه برای صاف كردن غشا، جداسازی[8] و كاربردهای شیمیایی مثل كاتالیزور و كروماتوگرافی[9] (جداسازی مواد با استفاده از رنگ آن‌ها) مناسب است. به حفره‌ای كه دور از سطح آزاد ماده است حفره‌ی بسته[10] می‌گویند كه وجود آن‌ها تنها سبب افزایش مقاومت گرمایی و صوتی و كاهش وزن ماده شده و در كاربردهای شیمیایی سهمی ندارد. حفره‌ها دارای اشكال گوناگونی همچون كروی، استوانه­ای، شیاری، قیفی شكل و یا آرایش شش گوش[11] هستند. همچنین تخلخل‌ها می‌توانند صاف یا خمیده یا همراه با چرخش و پیچش باشند [7].

 

 

بر اساس دسته­بندی که توسط آیوپاک[12] صورت گرفته است، ساختار محیط متخلخل با توجه به میانگین ابعاد حفره‌ها، مواد سازنده و نظم ساختار به سه گروه تقسیم­بندی می­شوند که در شکل 1-1 نشان داده شده است:

 

 

الف) دسته بندی بر اساس اندازه­ی حفره:

 

 

– میكرومتخلخل[13]: دارای حفره­هایی با قطر كمتر از 2 نانومتر.

 

 

– مزومتخلخل[14]: دارای حفره­هایی با قطر 2 تا 50 نانومتر.

 

 

– ماكرومتخلخل:[15] دارای حفره­هایی با قطر بیش از 50 نانومتر.

 

 

بر اساس شکل و موقعیت حفره‌ها نسبت به یکدیگر در داخل مواد متخلخل، حفره‌ها به چهار دسته تقسیم می‌شود: حفره‌های راه به راه[1]، حفره‌های کور[2]، حفره‌های بسته[3] و حفره‌های متصل به هم[4] که در شکل (2-1) به صورت شماتیک این حفره‌ها را نشان داده ­شده است.

 

 

بر اساس تعریف مصطلح نانوفناوری، دانشمندان شیمی در عمل نانو متخلخل[1] را برای موادی كه دارای حفره­هایی با قطر كمتر از 100 نانومتر هستند به كار می‌برند كه ابعاد رایجی برای مواد متخلخل در كاربردهای شیمیایی است.

 

 

[1] Nanoporous

 

 

4 Closed pores

 

 

5 Inter-Connected pores

 

 

[1] Permeability

 

 

[2] Ion Exchanger

 

 

[3] Separator

 

 

[4] Membrane

 

 

[5] Porosity

 

 

[6] Porous

 

 

[7] Open Pore

 

 

 

3-2- ثابت هابل، درخشش و اندازه گیری فاصله ها ……………………………..34

 

 

3-3- مقایسه انتقال به سرخ داپلر و انتقال به سرخ کیهانی………………….. 38

 

 

3-4- تغییر نسبیتی داپلر………………………………………… 39

 

 

3-5- انتقال به سرخ کیهانی…………………………………………. 40

 

 

فصل 4- تغییرات انتقال به سرخ و دینامیک جنگل لیمان آلفا……………… 43

 

 

4-1- سیگنال کاهش کیهانی………………………………………… 45

 

 

4-2- چالش جدید………………………………………… 46

 

 

4-3- حرکت عرضی لنز ها……………………………………….. 47

 

 

4-4- اثر ابرهای لیمان آلفا بر رانش انتقال به سرخ مشاهده شده………….. 49

 

 

4-5- سرعت لنزها……………………………………….. 50

 

 

4-6- رانش انتقال به سرخ رویت شده……………………………………….. 50

 

 

فصل 5- آزمایش انطباق مدل های انرژی تاریک و تحصیل روابط نظری محاسبه مستقیم انتقال به سرخ……..55

 

 

5-1- آزمایش انطباق مدل های انرژی تاریک با تغییرات انتقال به سرخ……………. 55

 

 

5-1-1- ماده تاریک ، انرژی تاریک و  مدل استاندارد کیهان شناسی (?CDM)…………… 56

 

 

5-1-2- انرژی تاریک بصورت میدان های نرده ای………………………… 60

 

 

5-1-3- مدل های میدان کوئینتسنس و فانتوم………………………… 60

 

 

5-1-4- مدل کوئینتوم با دو میدان نرده ای…………………………….. 61

 

 

5-1-5- روش  تحلیل…………………………………………. 62

 

 

5-1-6- نتایج…………………………………………. 63

 

 

5-2- تحصیل روابط نظری محاسبه مستقیم انتقال به سرخ………………. 65

 

 

فصل 6- نتیجه گیری…………………………………………. 69

 

 

پیوست A – متریک FLRW ……………………………………

 

 

منابع …………………………………………. 74

 

 

چکیده:

 

 

شواهد قابل رویت از انبساط شتابدار جهان علاقه به بازسازی تاریخ انبساط را تشدید کرده است. یکی از روش هایی که در مطالعات سال های جاری برای بازسازی این تاریخ مورد توجه قرار گرفته، آزمون رانش زمانی انتقال به سرخ می باشد. اندازه‌گیری این رانش یک کاوش مستقیم در تاریخ انبساط فراهم می‌کند و پدیده جنگل لیمان آلفا به عنوان بهترین نامزد برای این آزمایش شناخته شده است.

 

 

در این رساله ابتدا به معرفی نجوم و ابزار مشاهده خواهیم پرداخت. در ادامه کوازارها و طیف مربوط به آن ها مورد بررسی قرار گرفته و پدیده جنگل لیمان آلفا معرفی شده و پارامتر های توصیف کننده آن توضیح داده خواهد شد. در فصل سوم به مبانی کیهان شناسی، مشاهدات هابل و پدیده انتقال به سرخ بصورت کامل پرداخته خواهد شد. تغییرات انتقال به سرخ، اثر آن بر طیف جنگل لیمان آلفا و اختلال وارد شده به علت حرکت ابرهای لیمان آلفا موضوع بحث فصل چهارم این رساله می باشد. نهایتاً در فصل پنجم، انطباق مدل های انرژی تاریک در برابر تغییرات انتقال به سرخ بررسی شده و نتایج بدست آمده مورد تحلیل قرار خواهند گرفت. سپس در بخش دوم این فصل روابط نظری تغییرات طول موج بر اثر تغییرات انتقال به سرخ مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

 

 

فصل نخست: مقدمه

 

 

1-1- علم نجوم

 

 

علم مطالعه اجرام آسمانی نظیر ماه، سیارات، ستاره گان، کهکشان ها، فواصل، جرم، دما، فیزیک ، شیمی و تحول این اجرام، و اتفاقاتی که خارج از جو زمین رخ میدهند، نظیر انفجارات ابرنواختر[1] ، اشعه گاما و تابش زمینه کیهانی را “ستاره شناسی”[2] یا “نجوم” نام می نهند. ستاره شناسی دارای ریشه ای یونانی از کلمات astron (ἄστρον) بمعنی “ستاره” و nomos (νόμος) بمعنی “قانون” یا “فرهنگ”  می باشد که عبارت “قانون ستاره گان” یا “فرهنگ ستارگان”  را می سازد. [1]

 

 

علم نجوم به عنوان یکی از قدیمی ترین علوم ریشه درقدیمی ترین تمدن های بشری دارد. تمدن هایی همچون بابل، مصر، ایران، یونان، چین و مایا مشاهدات قاعده­مندی را در آسمان شب داشتند. توانایی تشخیص سیارات از ستارگان با این نشانه که ستارگان بصورت نسبی طی قرون در جایگاه خود ثابت اند و سیارات در مدت کوتاهی تغییر مکان های قابل توجهی دارند، از دست آوردهای جالب ستاره شناسان باستان است.

 

 

 

گرایشات ستاره شناسی باستان به چند دسته کلی از جمله مسیریابی آسمانی، مشاهده و فاصله سنجی و ساخت تقویم تقسیم می شود. این تقسیم بندی تا زمان اختراع تلسکوپ که کلید ورود به عصر ستاره شناسی نوین میباشد، معتبر بود. امروزه ستاره شناسی بیشتر تحت عنوان “اختر فیزیک” مورد توجه قرار می گیرد. از آنجا که بیشتر تحقیقات نجومی با موضوعات مربوط به علم فیزیک مرتبط می باشد، ستاره شناسی نوین را در واقع، می توان “اختر فیزیک”[3]  نام نهاد.

 

 

2-1- مشاهده از درون جو

 

 

با وجود حضور ماهواره ها، عمده مشاهدات آسمانی از روی سطح زمین صورت می پذیرد و این گونه از مشاهدات نجومی با چالش هایی روبروست. همانطور که می دانیم جو زمین از لایه های متفاوت و با غلظت های مختلفی تشکیل یافته است که با عبور نور از آن تغییرات بسیار سریعی از شکست را در جهت های گوناگون نتیجه می دهد.

 

 

زمانی که یک درخشش رخ می دهد و نور حاصل از آن با جو زمین برخورد می کند، اختلاف شکست در جهات گوناگون باعث آلوده شدن تصویر می گردد که این آلودگی بصورت نقاط لرزشی  بروز می نماید. هر چه این نقاط لرزشی کوچک تر باشند می گوییم مشاهده بهتری انجام شده است.

 

 

برخی از نواحی طیف الکترومغناطیس به شدت توسط جو اطراف زمین جذب می شوند. مهمترین ناحیه گذرنده از جو ناحیه نور مرئی در محدوده 300 تا 800 نانومتر است، و این ناحیه بر محدوده حساس چشم انسان (400 تا 700 نانومتر) منطبق گشته است. در طول موج های کمتر از 300 نانومتر، اوزون[1] که لایه باریکی در ارتفاع 20 تا 30 کیلومتری زمین است، از عبور تابش های فرابنفش[2] جلوگیری می کند. همچنین امواج کمتر از 300 نانومتر توسط   و  جذب می شوند. بنابر این تقریبا تمامی تابش های کوچک تر از 300 نانومتر توسط جو جذب شده و راهی به سوی سطح زمین نمی یابند.

 

 

در محدوده طول موج مرئی، نور توسط مولکول های و غبار موجود در جو پراکنده شده و در اصطلاح تابش رقیق می گردد. جذب و پراکندگی، تواماً، را “خاموش سازی” یا  “انهدام”[3] گویند. خاموش سازی می بایست در جریان اندازه گیری میزان درخشانی لحاظ گردد.

 

 

در قرن نوزدهم، لرد ریلی[4] موفق به توضیح رنگ آبی آسمان شد. وی توضیح داد که پراکندگی ناشی از مولکول ها با معکوس توان چهارم طول موج متناسب است. لذا نور آبی بیشتر از نور قرمز پراکنده می شود. بنابراین نور آبی در سراسر آسمان مشاهده می گردد، همان نور پراکنده شده خورشید است.

 

 

در ستاره شناسی، می بایست اجسام بصورت کاملاَ واضح مشاهده شوند. این مسئله بسیار اهمیت دارد که تا حد امکان آسمان سیاه تر دیده شود و جو می بایست تا حد امکان شفاف باشد. به همین خاطر است که رصد خانه های بزرگ را بر فراز کوه ها و دور از شهرها بنا می کنند.

 

 

ابزار مشاهده آسمان از داخل جو زمین تلسکوپ ها هستند که خود به انواع گوناگونی تقسیم بندی می شوند. [2]

 

 

1-2-1- رادیو تلسکوپ

 

 

نجوم رادیویی شاخه ای نوین در ستاره شناسی است که فرکانس هایی از محدوده چند مگاهرتز (100 متر) تا تقریبا 300 گیگاهرتز (1 میلی متر) را شامل می شود.

 

 

در اوایل قرن بیستم تلاش هایی در زمینه مشاهده امواج رادیویی ساطع شده از خورشید صورت پذیرفت که این تلاش ها به دلایلی از جمله پایین بودن کیفیت حسگر آنتن سامانه های گیرنده و غیر شفاف بودن یونسفر[1] در فرکانس های پایین ناکام ماندند. اولین مشاهدات امواج رادیویی کیهانی توسط مهندس امریکایی کارل.جی.یانسکی[2] در سال 1932 اتفاق افتاد. وی در حالی که مشغول مطالعه اختلالات رادیویی طوفان آذرخشی در فرکانس 20.5 مگاهرتز (14.6 متر) بود، یک گسیل رادیویی را که از مبدأ نامعلومی ساطع می شد کشف کرد. به هر صورت او یافت که مبدأ امواج گسیل شده مرکز کهکشان ها می باشد.

 

 

تولد حقیقی نجوم رادیویی به اواخر دهه سی قرن بیستم باز میگردد، که گروت ربر[3] مشاهدات سیستماتیکی را با آنتن سهمی وار 9.5 متری دست ساز خود انجام داد. بعد از آن نجوم رادیویی به سرعت پیشرفت کرده و دانش ما درباره جهان اصلاح گردید. رادیو تلسکوپ تابش را در یک روزنه یا آنتن جمع کرده و آن را به صورت یک سیگنال رادیویی توسط گیرنده که به آن رادیو متر می گویند تبدیل می کند. سیگنال دریافت شده ابتدا تقویت، ردیابی و کامل می شود و سپس خروجی آن روی دستگاه های ذخیره کننده ثبت می گردد. سیگنال های ورودی بسیار ضعیف هستند و این مسئله باعث اختلال بسیار در فرایند ردیابی امواج می گردد. برای حل این مشکل میبایست تا حد امکان امواج مختل کننده را حذف نموده و شرایط محیطی را مناسب نمود. همچنین تداخل الکترومغناطیسی[4] ناشی از فرستنده های راداری، تلویزونی و رادیویی روی دریافت و ردیابی پرتو های رادیویی کیهانی بسیار تاثیر گذار است. بنابراین رصدخانه های رادیویی را غالباً در میان درّه ها و حفاظ الکترومغناطیسی بنا می کنند، درست مانند رصدخانه های نوری که جهت جلوگیری از اختلال بر فراز قلّه ها بنا میشوند. [3]

 

 

 

2-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………..14

 

 

2-2- تاریخچه مدیریت دانش……………………………………………………………………………………………….15

 

 

2-3- مفاهیم  مدیریت دانش…………………………………………………………………………………………………18

 

 

2-4- انواع دانش…………………………………………………………………………………………………………………22

 

 

2-5- ویژگی های دانش……………………………………………………………………………………………………….25

 

 

2-6- منابع دانش…………………………………………………………………………………………………………………27

 

 

2-7- تفاوت مدیریت داده،مدیریت اطلاعات و مدیریت دانش…………………………………………………..27

 

 

2-8- تعریف مدیریت دانش………………………………………………………………………………………………….28

 

 

2-9- کاربرد مدیریت دانش…………………………………………………………………………………………………..30

 

 

2-10- اصول مدیریت دانش…………………………………………………………………………………………………31

 

 

2-11- روش های دانش آفرینی در سازمان…………………………………………………………………………….33

 

 

2-12- مزایای مدیریت دانش…………………………………………………………………………………………………34

 

 

2-13- چرخه دانش………………………………………………………………………………………………………………35

 

 

2-14- مقتضیات،زیر ساخت ها و عوامل موفقیت مدیریت دانش………………………………………………..38

 

 

2-15- معیارها و زیر معیارهای بررسی شده در تحقیقات پیشین………………………………………………….38

 

 

2-15-1- تحقیقات داخلی……………………………………………………………………………………………………..39

 

 

2-15-2- تحقیقات خارجی……………………………………………………………………………………………………40

 

 

2-16- معیارها و زیر معیارهای مورد بررسی این تحقیق……………………………………………………………..41

 

 

2-17- تحقیقات پیشین در زمینه اولویت بندی معیار ها و زیر معیارها………………………………………….51

 

 

2-18- انتخاب روش اولویت بندی زیر معیارها…………………………………………………………………………52

 

 

2-18-1-تصمیم گیری چند معیاره…………………………………………………………………………………………..52

 

 

2-18-2- فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) ………………………………………………. ………………………58

 

 

2-18-3- روش ویکور………………………………………………………………………….. …………………………….58

 

 

2-18-4- دلایل به‌کارگیری روش ویکور در این تحقیق……………………………………………………………..59

 

 

2-19- جمع بندی و نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………..61

 

 

 

 

 

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

 

 

3-1-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………..64

 

 

3-2- جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………………….64

 

 

3-3- حجم نمونه…………………………………………………………………………………………………………………65

 

 

3-4- مراحل و روش محاسبات تحقیق………………………………………………………………….. ………………65

 

 

3-4-1-  روش بررسی وضع موجود مقتضیات مدیریت دانش…………………………………….. …………..67

 

 

3-4-2- اولویت بندی  زیرمعیار ها………………………………………………………………………………………..71

 

 

 

 

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

 

 

 

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………82

 

 

4-2- تجزیه و تحلیل داده های مرحله ارزیابی مقتضیات وجودی سازمان ………………………………..83

 

 

4-2-1- محاسبه روایی و پایایی…………………………………………………………………………………………..83

 

 

4-2-2- بررسی نرمال بودن متغیرها……………………………………………………………………………………..94

 

 

4-2-3- انتخاب آزمون آماری…………………………………………………………………………………………….95

 

 

4-2-4- تحلیل های آماری مربوط به فرضیه اول………………………………………………………………….97

 

 

4-2-5- تحلیل های آماری مربوط به فرضیه دوم…………………………………………………………………101

 

 

4-2-6- تحلیل های آماری مربوط به فرضیه سوم………………………………………………………………..104

 

 

4-2-7- تحلیل های آماری مربوط به فرضیه چهارم……………………………………………………………..109

 

 

4-2-8- تحلیل های آماری مربوط به فرضیه پنجم……………………………………………………………….112

 

 

4-2-9- نتایج تجزیه و تحلیل داده های مرحله ارزیابی مقتضیات وجودی سازمان…………………..116

 

 

4-3- تجزیه و تحلیل داده های مرحله اولویت بندی زیر معیار ها ………………………………………..117

 

 

4-3-1- تعیین ماتریس وزن شاخص ها…………………………………………………………………………….117

 

 

4-3-2- بررسی سازگاری منطقی قضاوت ها…………………………………………………………………….122

 

 

4-3-3- اولویت بندی زیر معیارها با استفاده از روش ویکور………………………………………………125

 

 

4-4- نتایج……………………………………………………………………………………………………………………143

 

 

 

 

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

 

 

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….145

 

 

5-2- نتایج حاصل از فرضیات………………………………………………………………………………………..145

 

 

5-3- نتایج حاصل از اولویت بندی…………………………………………………………………………………148

 

 

5-4- تحلیل نتایج و روش پیشنهادی برای بهبود هر کدام از معیارها  ………………………………….151

 

 

5-5- پیشنهاد برای تحقیقات آتی…………………………………………………………………………………….153

 

 

منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………………………..154

 

 

 

 

 

فهرست جداول

 

 

 

 

 

جدول2-1- نخستین تلاشها در راستای مدیریت دانش………………………………………………………….17

 

 

جدول2-2-  خصوصیات داده،اطلاعات و دانش………………………………………………………………….22

 

 

جدول2-3-  مزایای کمی و کیفی مدیریت دانش…………………………………………………………………35

 

 

جدول2-4- چرخه های مدیریت دانش از دیدگاه های مختلف……………………………………………..37

 

 

جدول2-5- معیارهای های بررسی شده مدیریت دانش در تحقیقات صورت گرفته………………….49

 

 

جدول3-1-  CVI برای کل و معیار های پرسشنامه…………………………………………………………….69

 

 

جدول3-2- آلفای کرونباخ برای کل و معیار های پرسشنامه…………………………………………………70

 

 

جدول3-3- طیف قبول و رد فرضیات……………………………………………………………………………….71

 

 

جدول3-4-  ارزش گذاری شاخص‌ها نسبت به هم…………………………………………………………….73

 

 

جدول3-5- متوسط شاخص سازگاری تصادفی…………………………………………………………………..75

 

 

جدول3-6- ارزش گذاری زیرمعیارها بر اساس شاخص ها نسبت به هم………………………………..76

 

 

جدول4-1  محاسبهCVR  و میانگین عددی قضاوت ها ی پرسشنامه عمومی…………………………86

 

 

4-2- محاسبهCVR  و میانگین عددی قضاوت ها ی پرسشنامه تخصصی………………………………91

 

 

جدول4-3-  CVI برای کل و معیار های پرسشنامه……………………………………………………………..93

 

 

جدول4-4- آلفای کرونباخ برای کل و معیار های پرسشنامه………………………………………………….94

 

 

جدول4-5- نتایج بررسی نرمال بودن متغیرها (آزمون KS) …………………………………………………95

 

 

جدول4-6- طیف قبول و رد فرضیات……………………………………………………………………………….96

 

 

جدول4-7- آمار توصیفی ظرفیت افراد و فرهنگ سازمان……………………………………………………..97

 

 

جدول4-8-  آزمون t-test در حالت دو دامنه برای فرضیه اول…………………………………………….98

 

 

جدول4-9- آزمون t-test در حالت یک دامنه برای فرضیه اول……………………………………………99

 

 

جدول4-10- آزمون فریدمن…………………………………………………………………………………………….100

 

 

جدول4-11- میانگین رتبه ها…………………………………………………………………………………………. 100

 

 

جدول4-12- آمار توصیفی ظرفیت چارچوب سازمانی………………………………………………………101

 

 

جدول4-13- آزمون t استیودنت در حالت دو دامنه…………………………………………………………..102

 

 

جدول4-14- آزمون t-test در حالت یک دامنه……………………………………………………………….103

 

 

جدول4-15- آزمون فریدمن………………………………………………………………………………………….104

 

 

جدول4-16- میانگین رتبه ها……………………………………………………………………………………… 104

 

 

جدول4-17- آمار توصیفی ظرفیت مدیریت دانش…………………………………………………………..106

 

 

جدول4-18- آزمون t استیودنت…………………………………………………………………………………..106

 

 

جدول4-19- آزمون t-test در حالت یک دامنه……………………………………………………………..107

 

 

جدول4-20- آزمون فریدمن………………………………………………………………………………………..107

 

 

جدول4-21- میانگین رتبه ها…………………………………………………………………………………….. 108

 

 

جدول4-22- آمار توصیفی ظرفیت مدیریت دانش………………………………………………………….109

 

 

جدول4-23- آزمون t استیودنت…………………………………………………………………………………..110

 

 

جدول4-24- آزمون t-test در حالت یک دامنه……………………………………………………………..110

 

 

جدول4-25- آزمون فریدمن……………………………………………………………………………………….111

 

 

جدول4-26- میانگین رتبه ها……………………………………………………………………………………. 111

 

 

جدول4-27- آمار توصیفی ظرفیت فناوری…………………………………………………………………..113

 

 

جدول4-28- آزمون t استیودنت………………………………………………………………………………….113

 

 

جدول4-29- آزمون t-test در حالت یک دامنه…………………………………………………………….114

 

 

جدول4-30- آزمون فریدمن……………………………………………………………………………………….114

 

 

جدول4-31- میانگین رتبه ها……………………………………………………………………………………. 115

 

 

جدول4-32- نتایج نهایی مرحله ارزیابی مقتضیات وجودی سازمان…………………………………116

 

 

جدول4-33- مقایسات زوجی معیارها…………………………………………………………………………118

 

 

جدول4-34- مقایسات زوجی شاخص ها پس از محاسبه میانگین هندسی……………………….119

 

 

جدول4-35- محاسبه جمع ستون ها……………………………………………………………………………120

 

 

جدول4-36- نرمالایز کردن وزن ها……………………………………………………………………………..121

 

 

جدول4-37- متوسط سطری جدول مقایسات زوجی……………………………………………………..121

 

 

جدول4-38-  متوسط سطری جدول مقایسات زوجی……………………………………………………122

 

 

جدول4-39- محاسبه ماتریس بردار مجموع وزنی…………………………………………………………123

 

 

جدول4-40- ماتریس اولیه نظرات متخصصان…………………………………………………………….. 126

 

 

جدول4-41- محاسبه میانگین هندسی نظرات و تشکیل ماتریس تصمیم گیری………………….128

 

 

جدول4-42- نرمال سازی ماتریس تصمیم گیری…………………………………………………………..130

 

 

جدول4-43- ماتریس وزن معیارها …………………………………………………………………………….132

 

 

جدول4-44- تعیین بهترین و بدترین مقدار از میان مقادیر موجود برای هر شاخص…………133

 

 

جدول4-45- مربوط به محاسبه مقادیر S   و R ………………………………………………………  135

 

 

جدول4-46- مقادیر S   و R ……………………………………………………………………………….  136

 

 

جدول4-47-  محاسبه مقدار Q و مشخص کردن شماره اولویت ها…………………………….  138

 

 

جدول4-48- ترتیب اولویت بر اساسS،RوQ   ………………………………………………………..140

 

 

جدول4-49- اولویت بندی نهایی زیرمعیارها بر اساسS، Rو Q  ………………………………..142

 

 

جدول5-1- وضع موجود و ترتیب اولویت زیر معیارها……………………………………………….. 149

 

 

 

 

 

فهرست اشکال و نمودارها

 

 

 

 

 

شکل 2-1- روابط داده، دانش و اطلاعات…………………………………………………………………..18

 

 

شکل2-2- معیارهای اصلی مورد بررسی در تحقیق……………………………………………………..42

 

 

شکل2-3- مدل های MADM با توجه به طبقه بندی جبرانی و غیرجبرانی………………….55

 

 

شکل 2-4- انواع روش های MADMاز نظر کاربرد………………………………………………….57

 

 

شکل2-5- مدل مفهومی تحقیق…………………………………………………………………………………62

 

 

شکل3-1- روند عملیاتی تحقیق………………………………………………………………………………..66

 

 

شکل4-1- رتبه بندی زیر معیارهای ظرفیت افراد و فرهنگ سازمان……………………………… 100

 

 

شکل4-2- رتبه بندی زیر معیارهای ظرفیت چارچوب سازمانی…………………………………..105

 

 

شکل4-3- رتبه بندی زیر معیارهای ظرفیت مدیریت تغییر………………………………………….108

 

 

شکل4-4- رتبه بندی زیر معیارهای ظرفیت مدیریت دانش…………………………………………112

 

 

شکل4-5- رتبه بندی زیر معیارهای ظرفیت فناوری……………………………………………………115

 

 

چکیده

 

 

ارزیابی مقتضیات جهت استقرار مدیریت دانش، اولین گام در استقرار مدیریت دانش است که کلیه سازمان ها ملزم به انجام آن در این مسیر هستند، زیرا اگر مقتضیات، زیرساخت ها و پیش نیازهای مناسب و لازم برای استفاده از چنین فرآیندی فراهم نباشد حاصلی به جزء اتلاف منابع انسانی، وقت و منابع مالی نخواهد داشت. در این تحقیق به بررسی مقتضیات وجودی سازمان جهت استقرار مدیریت دانش در سازمان صنایع دریایی- گروه شناورهای اثرسطحی پرداخته شده است.

 

 

این تحقیق از نوع توصیفی اکتشافی می باشد. در مرحله اول با توجه به مطالعات پیشین انجام شده، مقتضیات مدیریت دانش شناسایی و بومی سازی شدند. در مرحله دوم، وضعیت مقتضیات وجودی سازمان در قالب پنج معیار، 21زیر معیار و 48 گزاره  از طریق پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت. داده های حاصل از پرسش نامه این مرحله، از طریق نرم افزار SPSS16 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. د ر مرحله سوم، زیر معیارها بر اساس میزان اهمیت و کاربرد آن ها در مراحل مختلف چرخه دانش، با استفاده از روش ویکور که از روش های تصمیم گیری چند معیاره است، اولویت بندی گردیدند.

 

 

در بررسی وضعیت مقتضیات وجودی مدیریت دانش، سازمان در سه معیار ظرفیت چارچوب سازمان، ظرفیت مدیریت دانش و ظرفیت فناوری، وضعیت مناسبی داشت و در دو معیار  ظرفیت افراد و فرهنگ سازمان و ظرفیت مدیریت تغییر در وضعیت مناسبی قرار نداشت. در اولویت بندی زیرمعیارها، حمایت و تعهد مدیریت، مشارکت کارکنان و آموزش به ترتیب بیشترین اهمیت را به خود اختصاص دادند.

 

 

نتایج حاصل از این پژوهش می تواند مورد استفاده سازمان های صنعتی و نظامی، خصوصاٌ سازمان صنایع دریایی-گروه شناورهای اثر سطحی جهت پیاده سازی مدیریت دانش، قرار گیرد.

 

 

واژگان کلیدی: مدیریت دانش، ارزیابی مقتضیات، اولویت بندی، گروه شناورهای اثرسطحی.

 

 

 

 

 

 

 

 

کلیات تحقیق

 

 

 

• مقدمه

 

 

در عصر امروز،‌ دانش موجود درسازمان ها ازمهمترین دارایی های آنها محسوب می شود و  توانسته است خود را به عنوان یکی از اثربخش ترین وچالش برانگیزترین موضوعات مدیریتی معرفی نماید.

 

 

مدیریت دانش شیوه جدیدی برای تفکر در مورد سازمان و تسهیم منابع فکری و خلاقانه سازمان است و به تلاش هایی اشاره دارد که به صورت سیستماتیک برای یافتن، ساماندهی و قابل دسترس نمودن سرمایه های فکری سازمان و تقویت فرهنگ یادگیری مستمر و تسهیم دانش در سازمان صورت می گیرد(ال دفت، 1377).

 

 

 

1- فاز تراکم……………………………………………………………………………. 18

 

 

2- فاز ساکن………………………………………………………………………… 21

 

 

3- فاز ناپایداری……………………………………………………………………… 22

 

 

4- فاز فروپاشی…………………………………………………………… 23

 

 

عوامل مؤثر در کارآیی سیستم‌های پلاسمای کانونی…………………….. 24

 

 

پرتوهای ساطع شده از سیستم پلاسمای کانونی……………………… 26

 

 

پرتو ایکس……………………………………………………………………………. 26

 

 

تولید نوترون………………………………………………………………………… 27

 

 

تولید یون…………………………………………………………………………….. 28

 

 

فصل دوم: برخی روش‌های لایه‌نشانی و دستگاه‌های آنالیز فیلم‌های نازک لایه‌نشانی شده

 

 

2-1- برخی روش‌های لایه نشانی…………………………………………………. 31

 

 

2-1-1- کندوپاش…………………………………………………………………… 31

 

 

2-1-2- کندوپاش به‌وسیله پلاسما ……………………………………………………. 32

 

 

2-1-3- کندوپاش پرتو یونی…………………………………………………………… 32

 

 

2-1-4- روش تبخیر فیزیکی (PVD) ……………………………………………… 33

 

 

2-1-5- روش تبخیر شیمیایی (CVD)………………………………………………. 33

 

 

2-1-6- روش تبخیر گرمایی………………………………………………………….. 33

 

 

2-1-7- لایه‌نشانی به‌وسیله پلاسمای کانونی………………………………………. 37

 

 

2-2- برخی دستگاه‌های آنالیز جهت بررسی فیلم‌های نازک لایه‌نشانی شده……… 40

 

 

2-2-1- میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)…………………………………….. 40

 

 

الکترون‌های بازگشتی…………………………………………………………………… 41

 

 

الکترون‌های ثانویه……………………………………………………………………….. 41

 

 

الکترون‌های اوژه………………………………………………………………………….. 42

 

 

2-2-2- میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM)………………………………………………. 42

 

 

2-2-3- دستگاه پراش پرتوی ایکس (XRD)………………………………………. 43

 

 

فصل سوم: برخی تحقیقات انجام شده جهت لایه‌نشانی توسط دستگاه پلاسمای کانونی

 

 

3-1- تشکیل کربیدتیتانیوم (TiC) برروی لایه تیتانیوم از طریق کاشت یون…………. 48

 

 

3-2- تشکیل کربید سیلیکون برروی زیرلایه سیلیسیوم از طریق کاشت یون……. 50

 

 

3-3- تأثیر تابش پالس‌های یونی پرانرژی برروی زیرلایه سیلیسیوم………………… 54

 

 

3-4- بهینه‌سازی دستگاه پلاسمای کانونی به‌عنوان منبع پرتوی الکترونی برای لایه‌نشانی فیلم‌های نازک…..57

 

 

3-5- نیتریده‌سازی به کمک دستگاه پلاسمای کانونی…………………………….. 60

 

 

3-6- لایه‌نشانی نانولایه‌ها بوله دستگاه پلاسمای کانونی…………………………. 70

 

 

فصل چهارم: روش تحقیق و نتیجه‌گیری

 

 

4-1- معرفی دستگاه پلاسمای کانونی مرکز تحقیقات فیزیک پلاسما………………. 75

 

 

4-2- فرآیند تولید لایه‌های نازک نیترید آلومینیوم با استفاده از دستگاه پلاسمای کانونی…. 75

 

 

 

4-2-1- آماده‌سازی و تمیزکاری زیرلایه‌های استیل 304…………………………. 75

 

 

4-2-1- نحوه انجام آزمایش …………………………………………………………. 76

 

 

چیدمان آزمایش جهت لایه نشانی نیترید آلومینیوم…………………………….. 77

 

 

متغیرهای مورد بررسی، در لایه‌نشانی نیترید آلومینیوم………………………. 77

 

 

آنالیزهای صورت گرفته برروی فیلم‌های لایه‌نشانی شده……………………… 77

 

 

آنالیز لایه‌های نازک نیترید آلومینیوم تولید شده، با استفاده از دستگاه پراش اشعه ایکس….. 78

 

 

آنالیز لایه‌های نازک نیترید آلومینیوم تولید شده، با استفاده از دستگاه میکروسکوپ نیروی اتمی…82

 

 

نتایج AFM……………………………………………………………………

 

 

آنالیز لایه‌های نازک نیترید آلومینیوم تولید شده، با استفاده از دستگاه میکروسکوپ الکترونی روبشی…..87

 

 

نتیجه‌گیری…………………………………………………………………………………… 90

 

 

برخی پیشنهادات تحقیقاتی………………………………………………………………. 90

 

 

چکیده:

 

 

لایه‌های نازک نیترید آلومینیوم بر روی زیرلایه‌های استیل 304

 

 

شرایط آزمایش: زوایای مختلف نسبت به محور آند (0، 15 و 30) در فاصله cm5 نسبت به نوک آند با استفاده از تعداد 25 شات

 

 

آنالیزها: XRD ، AFM ، SEM

 

 

در این تحقیق، لایه های نازك نیترید آلومینیوم بر روی زیرلایه های استیل 304 با استفاده از دستگاه پلاسمای كانونی پوشش داده شده است. پس از تولید لایه های نازك، نمونه ها به منظور بررسی خصوصیات لایه، به وسیله دستگاه پراش پرتو ایكس، میكروسكوپ های الكترونی روبشی و نیروی اتمی مورد مطالعه قرار گرفتند.

 

 

نتایج تحقیق نشان می دهد كه تغییر تعداد شات ها، فاصله زیرلایه ها از نوك آند و همچنین زاویه قرار گرفتن زیرلایه ها نسبت به محور آند، نقش مهمی در خصوصیات لایه های تولید شده دارند.

 

 

نمونه های بدست آمده در زوایای مختلف نسبت  به محور آند (0، 15 و 30) در فاصله 5 سانتی‌متر از نوک آند و با استفاده از تعداد 25 شات نشان می‌دهد که با افزایش زاویه از صفر به 15 و سپس 30، شاهد کاهش بلورینگی، فیلم‌های لایه نشانی شده هستیم. نتایج حاصل از بررسی مورفولوژی سطح فیلم‌های لایه‌نشانی شده در زاوایای مختلف نسبت به نحور آند توسط میکروسکوپ نیروی اتمی نشان می‌دهند که نمونه لایه‌نشانی شده در زاویه °15 دارای سطحی نسبتاً یکنواخت متشکل از دانه‌هایی در اندازه‌های نسبتاً یکسان می‌باشد.

 

 

فصل اول: معرفی دستگاه پلاسمای کانونی

 

 

مقدمه:

 

 

اگر چه نمی توان منکر استفاده از انرژی های تجدید ناپذیر از قبیل انرژی باد، خورشید و … شد، اما نمی توان غول صنعت را فقط با انرژی های تجدید ناپذیر سیر کرد. بعلاوه منابع اولیه انرژی های شناخته شده در روی کره زمین فقط برای پانصد سال کفایت خواهد کرد و وسایل زیست محیطی چنان دست و پای بشر را بسته است که متخصصان امر، همین پانصد سال را نیز ناشدنی می پندارند و بنابراین باید در جستجوی منبع انرژی دیگری بود.

 

 

امروزه پیشرفت روز افزون بشر سبب شده است که نیاز انسان به تأمین انرژی به حدی زیاد شود که سوخت های فسیلی دیگر نتوانند جوابگوی نیازهای صنعتی باشند. از اینرو متخصصان و دانشمندان به فکر استفاده از انرژی های هسته ای افتاده اند. فرایند شکاف هسته ای که هم اینک در راکتورهای تولید انرژی مورد استفاده قرار می گیرد به علت تولی زباله های رادیواکتیو چندان مورد پسند نیستند، در حالیکه فرایند هم جوشی هسته ای بسیار از این جهت مطلوب تر می باشد زیرا که منجر به محصولاتی می شود که مانند زباله های حاصل از شکاف هسته ای خطرناک نمی باشند. از این رو به علت پاک بودن این انرژی توجه زیادی به آن می شود.

 

 

در راستای انجام تحقیقاتی برای دستیابی به این تکنولوژی دستگاه پلاسمای کانونی ساخته شد. این دستگاه در ابتدا به عنوان منبع تولید نوترون های پر انرژی ساخته شد ولی پس از مدتی به عنوان یک دستگاه کم هزینه و با کاربردهای چندگانه مورد توجه دانشمندان و به خصوص دانشمندان کشورهای در حال توسعه قرار گرفت.

 

 

دستگاه پلاسمای کانونی در اواخر دهه 1985، اوایل دهه 1960، توسط فیزیکدانان اولی (فیلیپوف) و فیزکدانان آمریکایی (مدر) ساخته شد و به سرعت به عنوان دستگاهی کارا و جالب برای تولید پلاسما و تابش های آن مورد توجه قرار گرفت. پلاسمای کانونی (PF) از هنگام اختراعش در دهه 1960 قویترین چشمه پلاسمایی نوترون به شمار می رفت، تا اینکه با اختراع روش گرمایش توکامک با اشعه خنثی این دستگاه جای پلاسمای کانونی را به عنوان قویترین چشمه پلاسمایی نوترون گرفت. ولی ارزانی و سادگی سیستم پلاسمای کانونی باعث شده که برای استفاده های مختلفی مورد توجه قرار گیرد. حتی آژانس بین المللی انرژی اتمی نوعی از این دستگاه ها را برای جهان سوم طراحی کرد.