ج) تجزیه و تحلیل آماری

 

رگرسیون ساده و دو متغیره

 

1_ یک مجموعه از پیش بینی ها

 

2_ مجموعه های نامنظم از پیش بینی ها

 

3_ مجموعه های منظم از پیش بینی ها

 

_ ارزیابی خطر نسبی زمین لغزش

 

_تعیین واحدهای منطقه ای در بررسی خطر

 

_ بررسی لغزش ها و تهیه نقشه های اطلاعاتی

 

_ تعیین اهمیت نسبی عوامل موثر در ناپایداری

 

8-اطلاعات مبنایی پژوهش

 

ب- جایگاه  جغرافیایی منطقه پژوهش

 

ج- تحلیل داده های توپوگرافی

 

مقدمه                                                                                 

 

1-1-  واحد كوهستانی شرقی

 

1-2– واحد كوهستانی غربی 

 

1-3- واحد فلات یا پایكوهی

 

الف- ضلع شرقی

 

ب- ضلع غربی

 

 فصل دوم: تحلیل داده های زمین شناسی

 

مقدمه

 

الف- تكامل ساختمانی منطقه

 

ب- لیتولوژی سنگهای تشكیل دهنده و چینه شناسی منطقه

 

1-سنگهای رسوبی نئوژن

 

2- نهشته های کواترنر

 

الف- رسوبات آبرفتی قدیمی

 

ب- رسوبات آبرفتی جدید

 

ج- ساختار تكتونیكی منطقه

 

ج-1- رویدادهای مهم تكتونیكی

 

ج-2- گسله های مهم منطقه

 

-گسلهای اصلی و فرعی

 

1- گسله ترازوج – سوسهاب (T.S.F)

 

2- گسله چنار – بیلده (       (Ch.B.F

 

3- گسله های فرعی

 

د- لرزه زمین ساخت منطقه  

 

– نتیجه گیری از بحث گسله ها  

 

فصل سوم : الف- تحلیل داده های اقلیمی

 

– مقدمه

 

– توده هوای موثر بر منطقه

 

1- توده های موثر بر منطقه

 

1- توده هوای موثر آرکتیک

 

2- توده هوای قطبی بری

 

3- توده هوای قطبی بحری

 

4- توده هوای حاره بری

 

5- توده هوای حاره بحری

 

الف – آب و هوا

 

ب- ریزشهای جوی

 

ج) دمای هوا

 

د) رطوبت

 

ه) باد

 

1- باد محلی (کوهستان و دره )

 

2-  باد فرامنطقه ای

 

الف)بادهای شرقی

 

ب) بادهای غربی

 

 

ب- تحلیل داده های هیدرولوژی

 

– مقدمه

 

– منابع آب

 

1- آبهای سطحی

 

2- آبهای زیرزمینی

 

فصل چهارم : پوشش گیاهی

 

– مقدمه

 

– وضعیت پوشش گیاهی

 

الف)منابع طبیعی

 

1- مراتع ییلاقی

 

2- مراتع قشلاقی خورش رستم

 

3- مراتع حریم روستا

 

– اراضی جنگلی منطقه خورش رستم

 

– اراضی جنگلی نیمه انبوه

 

ب)منابع غیر طبیعی

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

 

_مقدمه

 

5-1- ویژگیهای کلی زمین لقزش ها و پراکنش آنها

 

الف) اندازه گیری در روی نقشه واحدهای شبکه ای

 

ب) سن زمین لغزش

 

1- زمین لغزه های فسیل

 

2- زمین لغزه های قدیمی

 

3- زمین لغزه های جدید

 

ج) خسارات

 

5-2-مراحل رسوبگذاری و حرکات دامنه

 

الف) تاثیر فرسایش در وقوع حرکات دامنه ای

 

ب) مرحله همزمانی یا وقوع زمین لغزش

 

ج) مرحله بعد از وقوع زمین لغزش

 

5-3- علل حرکات دامنه ای در منطقه

 

_ تغییر در شرایط تنش

 

_ تغییرات مقاومت مصالح

 

5-4- عوامل تغییر دهنده در ایجاد لغزش

 

1- عوامل طبیعی

 

الف) عامل لیتولوژی

 

ب) پراکنش لغزش نسبت به گسله های منطقه

 

ج) عامل توپولوگرافی و مورفولوژی:

 

ج-1) جهت شیب دامنه ها

 

ج-2) درصد شیب

 

ج-3) مقایسه نوع سازه های زمین شناسی با کلاس های شیب منطقه:

 

د) عامل پوشش گیاهی

 

د-1) مقایسه نوع پوشش گیاهی با جهات مختلف شیب دامنه ها

 

ه) عوامل اقلیمی و منابع آبی

 

1- عوامل اقلیمی

 

2- عوامل منابع آبی

 

2- عوامل غیر طبیعی

 

5-5- آنالیز آماری

 

5-5-1- آنالیز آماری بر اساس روشهای رگرسیون

 

الف) رگرسیون چند متغیره با یک مجموعه پیش بینی کننده

 

_ عامل لیتولوژی

 

_عامل پوشش گیاهی

 

_ عامل فاصله از گسله ها

 

_ عامل رده های مختلف شیب

 

_ عامل جهات شیب

 

_ عامل بارندگی

 

_ عامل طول آبراهه

 

_ عامل ابنیه

 

ب) رگرسیون چند متغیره با مجموعه های نامنظم پیش بینی کننده

 

منابع فصل هشتم

 

فصل ششم :

 

پیشنهاد ها و راهکارها

 

9-2- پیشگیری و کنترل حرکات دامنه ای (طرح های ایمنی جهت جلوگیری از ناپایداری دامنه ها)

 

9-3- راهکارهای پیشنهاد شده برای کاهش حرکات دامنه ای (کاهش لغزش لایه های زمین)در منطقه

 

چکیده:

 

حوادث طبیعی مهمترین عامل نگرانی انسان در هر زمانی بوده است . یكی از مهمترین حادثه طبیعی ، لغزش زمین بوده كه هر ساله خسارتهای مالی و جانی فراوانی را به ارمغان می آورد كه این امر مشكلاتی را در اجرای طرحهای عمرانی ایجاد می كند . این پژوهش جهت بررسی عوامل موثر در ایجاد زمین لغزش و راهكارهای پیشگیری از این حادثه طبیعی در منطقه شمال هشتجین بوده كه در برنامه ریزی محیطی ، روستایی و شهری حایز اهمیت می باشد . با تهیه شناسنامه زمین لغزش برای 24 زمین لغزش به مطالعات صحرایی پرداخته و با تهیه نقشه زمین شناسی به مقیاس 1:50000 و نقشه پراكنش زمین لغزش به صورت دستی و تهیه نقشه های توپوگرافی ، جهت شیب ، پوشش گیاهی، تصویر ماهواره ای پژوهش را ادامه داده و داده های آماری را از مركز تحقیقات كشاورزی و سایت اداره هواشناسی استان تهیه سپس با مطالعات آماری و آنالیز داده ها با استفاده از شبكه بندی و نرم افزار Spss16 با روش رگرسیون به نتایجی دست یافته و عوامل موثر را تجزیه و تحلیل كرده كه قابل بحث است . همچنین از نرم افزار Excel برای تهیه نمودارها و برای تهیه بعضی نقشه ها از سیستم اطلاعات جغرافیایی با نرم افزار ArcGIS و   ArcMap،  از نرم افزار Ocr Tools جهت اسكن شناسنامه های زمین لغزش استفاده شده است. در پایان نقشه پهنه بندی با  روش آماری تهیه و راهكارهای پیشگیری از خطرات احتمالی از زمین لغزش را بررسی كرده و پیشنهادات در پایان پژوهش ارایه گردیده است.

 

مقدمه:

 

ایران با توپوگرافی عمدتاً كوهستانی، مكان فعالیت های زمین‌ساختی و لرزه‌خیزی زیاد و شرایط متنوع زمین‌شناسی و اقلیمی، عمده شرایط طبیعی ویژه را برای ایجاد طیف وسیعی از زمین لغزش‌ها را داراست(نقشه 1-1).

 

 زمین‌لغزش در ایران بعنوان یكی از بلایای طبیعی، سالیانه خسارات جانی و مالی فراوانی به كشور وارد می سازد. اگر برای بلایای طبیعی دیگر احتمال وقوع هر از چندگاهی قائل شویم، پتانسیل وقوع پدیده لغزش در كشور را باید هر لحظه در نظر گرفت. بر اساس یك برآورد اولیه، سالیانه 500 میلیارد ریال خسارت های مالی از طریق زمین لغزش ها بر كشور تحمیل می شود و این در صورتی است كه از بین رفتن منابع طبیعی غیرقابل بازگشت به حساب آورده نشوند(كمك پناه 1373). این پدیده همه ساله در اكثر مناطق كشور موجب وارد شدن خسارت های اقتصادی به راه‌های ارتباطی، خطوط آهن، خطوط انتقال نیرو ، كانال های آبیاری و آبرسانی، تأسیسات معدنی، تأسیسات استخراج، پالایش نفت و گاز، شبكه شریان های حیاتی داخل شهرها، كارخانه ها و مراكز صنعتی، سدها و دریاچه های مصنوعی و طبیعی، جنگل ها و مراتع و منابع طبیعی، مزارع و مناطق مسكونی و روستاها شده  یا آنها را مورد تهدید قرار می دهد. (آبخیزداری ایران 1386)

 

فصل اول:

 

الف – مبانی نظری پژوهش(فرایند پژوهش):

 

مقدمه :

 

بشر در بسیاری از میدانهای فعالیتی خود، بخصوص مسائل عمرانی، اقتصادی ، اجتماعی و منابع طبیعی با مشكل ناپایداری دامنه‎ها مواجه می‎باشد. وقتی پایداری شیبی از بین برود، ممكن است انواع مختلف حركات توده ای اتفاق بیافتد.

 

زمین‎لغزش‎ها و حركات دیگر دامنه‎ای توجه انسان را به اندازه سایر پدیده‎های طبیعی غیر‎قابل كنترل مانند زلزله، آتشفشان  و یا سیل  به خود جلب كرده است، چرا كه جان و مال او را تهدید كرده و خسارات جبران‎ناپذیری را به سازه‎ها، تأسیسات و منابع طبیعی وارد می‎نماید. وقوع زمین‎لغزش‎ها ممكن است تحت‎ تأثیر فعالیت‎های انسانی مانند جنگل ‎زدائی و اجرای ساخت‎و‎سازهای غیر‎اصولی باشد .

 

از آنچه كه در بالا گفته شد، می‎توان نتیجه گرفت كه مطالعه پدیده لغزش هم از نظر تئوری و هم عملی مهم می‎باشد. چنانكه یك ارزیابی كلی خسارات و زمین‎لغزش در دنیا نشان می‎دهد كه تلفات جانی و مالی وارده از آنها از سایر بلایای طبیعی بیشتر می‎باشد.

 

1- طرح و بیان مسأله

 

چنانكه گفته شد زمین‌لغزش در ایران بعنوان یكی از بلایای طبیعی، سالیانه خسارات جانی و مالی فراوانی به كشور وارد می سازد(نقشه 1-1).

 

هر ساله حوادث طبیعی به خصوص زمین‎لغزش و حركت های دامنه‎ای در روستاهای شمال هشتجن علاوه بر وارد آوردن خسارت های مالی فراوان، مشكلات دیگری نظیر نگرانی مردم و مسئولین را بوجود آورده و اجرای برنامه‎های عمرانی را با مشكل مواجه كرده است. این پژوهش به منظور بررسی عوامل مؤثر در زمین‎لغزش‎های منطقه و استفاده از نتایج آن در برنامه‎ریزی های مختلف از قبیل توسعه ساخت و سازها، كشاورزی، فعالیت های اقتصادی، حفظ منابع خاك و زیست محیطی و غیره انجام گرفته است. اكر چه در شمال هشتجین لغزشهای فراوانی وجود دارد و هر ساله به تعداد آنها افزوده می شود ولی در این پژوهش فقط تعداد محدودی لغزش شناسایی و با مطالعات  صحرائی و آماری با استفاده از نرم ‎افزارهای كامپیوتری به روش رگرسیون بررسی گردید . با تهیه نقشه خطر لغزش میزان تاثیر آنها بر ابنیه ها مورد ارزیابی قرار گرفته و با توجه به نوع عوامل موثر در وقوع لغزش های منطقه و خسارت های وارده بر منابع طبیعی و مصنوعی راهكارهای عملی و مناسب جهت كاهش خسارات مستقیم و غیر مستقیم آنها پیشنهاد خواهد شد.در بررسی پدیده زمین لغزش این فرضیه مطرح است که عوامل موثر بخصوص عوامل اقلیمی در این امر در گذشته و حال کدامها هستند و آیا می توانند در آینده نیز در جهت ایجاد زمین لغزش موثر واقع شوند و علل اساسی عدم نا پایداری دامنه ها و زمین لغزش چیست؟سوال دوم این است که وقوع این حرکات چه تاثیری بر ابنیه های منطقه داشته و چگونه برنامه ریزی محیطی را تحت تاثیر قرار می دهد ؟ بنابراین بررسی حرکات دامنه ای و زمین لغزه ها ما را در ارزیابی چگونگی استفاده بهینه از اراضی و مناطق مستعد که از امکانات و شرایط بالقوه ای جهت برنامه ریزی توسعه ای برخوردار هستند یاری می دهد و مكان گزینی مناسب را در برنامه ریزی محیطی تعیین می كند.

 

2- تعریف مفاهیم

 

-زمین لغزش:

 

حركات توده ای بخشی از سازندهای پوششی دامنه ها ، بر اثر عواملی مانند باران شوئی ، زمین لرزه و نیروی كشش زمین و…را زمین لغزش گویند (جعفری 1379) كه بر دو گونه منفرد و پهنه ای تقسیم می شود :

 

لغزش منفرد: –

 

زمین لغزش منفرد توده‎ای از خاك و سنگ است كه معمولاً تمامی قسمت‎های آن دریك زمان یا محدوده زمانی معین به سمت پایین حركت كرده و محدوده آن مشخص است .       

 

– زمین لغزش پهنه ای:

 

مناطق دارای زمین لغزه‎های كوچك اما پراكنده كه وسعت زیادی  از دامنه را تحت تأثیر قرار می‎دهند . تفاوت این حركت‎های لغزشی  با زمین لغزش های منفرد، مشكل تفكیك محدوده دقیق و مشخص برای آنها می‎باشد .

 

بوسابا سیتیکارن  در سال 2002 در مقاله ای با عنوان جنبه های گردشگری و توجهی کلیدی به توسعه پایدار به تاثیرات مستقیم و غیرمستقیم صنعت گردشگری روی منابع طبیعی ، ساختمان سازی و محیط فرهنگی در هر ناحیه توریستی و نواحی مجاور آن توجه داشته و به ابعاد گوناگون تاثیرات گردشگری بر جنبه های  اقتصادی اجتماعی فرهنگی و زیست محیطی توجه می کند و در نهایت راهکارهایی را برای دستیابی به توسعه پایدار گردشگری پیشنهاد می کند (Bussaba sitikarn, 2002).

 

دهستانی در پژوهشی تحت عنوان برنامه ریزی کالبدی گردشگری مطالعه موردی شهرستان آستارا به شناسایی پتانسیل های گردشگری شهرستان  ، شناسایی موانع توسعه گردشگری، نحوه الگوی مالکیت و کاربری زمین با توجه به شرایط خاص منطقه و کمک به توسعه عناصر و اجزای تشکیل دهنده سیستم گردشگری به ویژه جاذبه های موجود در منطقه می پردازد و در آخر به ایراد راه حل هایی جهت توسعه مناسب و سالم گردشگری در جهت تححق اهداف گردشگری پایدار می پردازد (دهستانی،1383).

 

طهماسبی پاشا و مجیدی نیز در سال 1384 در  مطالعه ای چشم انداز گردشگری سواحل جنوبی دریای خزر و آثار آن بر توسعه شهرها و روستاهای منطقه تاثیر گردشگری در منطقه غرب استان مازندران را مورد بررسی قرارداده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین پدیده گردشگری و عوامل اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی منطقه رابطه معنی داری برقرار است (طهماسبی پاشا،مجیدی،1384).

 

4-1-1- اهمیت و ضرورت تحقیق

 

 

در حال حاضر گردشگری ( Tourism) در رامسر به شکل داخلی آن ( ایرانگردی ) مطرح است و شکل خارجی آن (جهانگردی) کمتر مطرح می باشد. مع الوصف، این نوع گردشگری نیز که غالباً با گذران اوقات فراغت همراه است، حائز اهمیت فراوان می باشد. از نظر اقتصادی، مسافران و میهمانان تابستانی و نوروزی یکی از منابع عمده درآمد شهرستان رامسر را تشکیل می دهند. اقلیم مناسب ، نزدیکی به کلانشهر تهران و همجواری کوه ، دریا و ساحل همراه با امکانات تفریحی شهرستان هرساله پذیرای تعداد زیادی از گردشگران است . استقبال گردشگران  از جاذبه های طبیعی و مصنوعی شهرستان پیامدهای مثبت و منفی را  در محیط به جای خواهد گذاشت که نیاز به  بررسی های دقیق و کارشناسانه داشته  تا آسیب ها شناسایی و راهبردهای مناسب جهت بهبود و حفاظت از میراث طبیعی شهرستان ارائه  شود.

 

1-12   متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………………… 16

 

1-13  بررسی روائی و پایائی متغیرهای مورد مطالعه………………………………………….. 16

 

1-1-13  روایی……………………………………………………………………………………….. 17

 

1-2-13  پایایی……………………………………………………………………………………….. 18

 

1-14  قلمرو تحقیق………………………………………………………………………………….. 19

 

1-14-1 قلمرو موضوعی تحقیق…………………………………………………………………… 19

 

1-14-2 قلمرو زمانی………………………………………………………………………………… 19

 

1-14-3  قلمرو مکانی………………………………………………………………………………. 19

 

1-15  پیشینه تحقیق  ………………………………………………………………………………… 20

 

1-16 واژگان کلیدی………………………………………………………………………………….. 24

 

1-17 محدوده تحقیق…………………………………………………………………………………. 26

 

1-17-1 معرفی شرکت مورد بررسی……………………………………………………………… 26

 

1-17-1-1 گروه MTN…………………………………………………………………………… 26

 

1-17-1-2 شرکت خدمات ارتباطی MTN ایرانسل………………………………………… 27

 

1-17-1-3  چشم انداز …………………………………………………………………………….. 29

 

1-17-1-4  ماموریت ………………………………………………………………………………. 29

 

1-17-1-5   اهداف استراتژیک ………………………………………………………………….. 30

 

فصل دوم: ادبیات ومبانی نظری تحقیق

 

2-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………. 33

 

2-2 مبانی نظری…………………………………………………………………………………. 33

 

2-2-1  چارچوب ها و دیدگاه های کلی در رابطه با رضایت مشتری…………………………. 33

 

2-2-2 شاخص های رضایت‌مندی مراجعان در بخش عمومی…………………………………… 34

 

2-2-3  چارچوب ها و دیدگاه های کلی در رابطه با خدمات…………………………………… 34

 

2-2-4  چارچوب ها و دیدگاه های کلی در رابطه با ارباب رجوع یا مراجعین……………… 35

 

2-3  اندازه گیری و ارزیابی کیفیت خدمات………………………………………………………….. 36

 

2-3-1  کیفیت خدمات و رضایت مشتریان…………………………………………………………. 38

 

2-3-2 کیفیت خدمات و وفاداری مشتریان………………………………………………………….. 39

 

2-3-3  رابطه بین كیفیت و رضایت مشتری…………………………………………………………. 39

 

2-4  معیارهای کیفیت ……………………………………………………………………………………. 40

 

2-4-1  اهمیت معیارهای کیفیت……………………………………………………………………….. 40

 

2-4-2 طبقه بندی معیارهای کیفیت……………………………………………………………………. 41

 

2-4-3 فواید  معیارهای اندازه گیری…………………………………………………………………… 41

 

2-4-4 مدل های معیار کیفیت خدمات……………………………………………………………….. 42

 

2-4-5 شاخص رضایت مشتری……………………………………………………………………….. 46

 

2-4-6 تصمیم گیری برای معیارهای درست ……………………………………………………….. 50

 

2-5  ارزیابی کیفیت به عنوان یک مدل ………………………………………………………………. 52

 

2-5-1  جنبه مشتری……………………………………………………………………………………… 56

 

2-5-2 ارزیابی کیفیت به عنوان سیستم……………………………………………………………….. 56

 

2-5-3  ایجاد ارزیابی کیفیت ………………………………………………………………………….. 60

 

2-6   جمع بندی ………………………………………………………………………………………….. 62

 

فصل سوم : ویژگی های جغرافیایی منطقه

 

3-1 خصوصیات جغرافیایی و اقلیمی شهر…………………………………………………………… 64

 

3-1-1موقعیت جغرافیایی شهر و اطراف آن ……………………………………………………….. 64

 

3-1-2 مسائل هواشناسی حرارت، رطوبت، باد و غیره) ………………………………………….. 65

 

3-2-2-1  شرایط کلی اقلیمی استان مازندران………………………………………………………. 66

 

3-2-2-2  میزان درجه حرارت………………………………………………………………………… 68

 

3-2-2-3 میزان رطوبت در شهر بابل…………………………………………………………………. 69

 

3-2-2-4 میزان بارندگی در شهر بابل………………………………………………………………… 71

 

3-2-2-5 جمع بندی وضعیت اقلیمی……………………………………………………………….. 72

 

3-2-2-6 مسائل کلی زمین شناسی و ژئومرفولوژی……………………………………………….. 73

 

3-2-2-7 لرزه خیزی منطقه بابل ……………………………………………………………………… 74

 

3-2-2-8 بررسی زمین لرزه های تاریخی و زمین لرزه های قرن بیستم منطقه………………. 75

 

3-2-2-9 پوشش گیاهی بابل…………………………………………………………………………… 76

 

 

3-2-2-10 حیات جانوری شهر بابل…………………………………………………………………. 76

 

3-2  ویژگیها و شناخت کلی منطقه……………………………………………………………………. 76

 

3-2-1  شناخت تاریخچه، علل پیدایش، چگونگی توسعه شهر و روند رشد آن در ادوار گذشته77

 

3-3- خصوصیات جمعیتی و اجتماعی شهر بابل…………………………………………………… 82

 

3-3-1 خصوصیات جمعیتی و ترکیب آن وضع جمعیت در گذشته و حال………………….. 82

 

3-3-2 تراکم کلی جمعیت در سطح شهر و تغییرات آن در مناطق مختلف…………………… 88

 

3-4 خصوصیات اقتصادی شهر…………………………………………………………………………. 89

 

3-4-1  اوضاع کلی اقتصادی شهر، میزان تولید و نوع آن ……………………………………….. 90

 

3-4-1-1  چگونگی پخشایش شاغلان در گروههای عمده شغلی……………………………… 92

 

3-4-1-2  تحول شاغلان در گروههای عمده شغلی طی دهه 85-1375 ………………….. 92

 

3-4-1-3  مقایسه چگونگی پراکنش شاغلان شهر بابل با مناطق شهری مازندران و گلستان 93

 

4-1-4-3 وضع شغلی نیروی انسانی شهر بابل و تحول آن……………………………………… 94

 

3-4-1-5  ترکیب و تحول شاغلان بخش دولتی  ………………………………………………… 95

 

3-4-1-6 ترکیب و تحول شاغلان بخش خصوصی……………………………………………….. 95

 

3-4-3 میزان و نسبت درصد جمعیت فعال  ……………………………………………………….. 98

 

3-4-3-1 جمعیت زیر سن کار شهر بابلو تحول آن……………………………………………….. 99

 

3-4-3-2جمعیت در سن کار شهر بابل و تحول آن………………………………………………. 99

 

3-4-3-3 جمعیت فعال اقتصادی، اشتغال و بیکاری شهر بابل و تحول آن…………………… 99

 

3-5 خصوصیات کالبدی شهر…………………………………………………………………………. 101

 

3-5-1نحوه استفاده از اراضی شهر برحسب کارکردهای مختلف……………………………… 101………………

 

فصل چهارم: تجزیه وتحلیل داده ها

 

4-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………. 105

 

4-2 معرفی شرکت مورد بررسی……………………………………………………………………… 105

 

4-2-1 گروه MTN……………………………………………………………………………………. 105

 

4-2-2 شرکت خدمات ارتباطی MTN ایرانسل…………………………………………………. 106

 

4-2-3چشم انداز ……………………………………………………………………………………….. 108

 

4-2-4 ماموریت ………………………………………………………………………………………… 109

 

4-2-5  اهداف استراتژیک ……………………………………………………………………………. 110

 

4-3 آمار توصیفی………………………………………………………………………………………… 111

 

4-3-1ارتباط با شرکت…………………………………………………………………………………. 112

 

4-3-2 میزان تحصیلات ………………………………………………………………………………. 113

 

4-3-3 سن……………………………………………………………………………………………….. 114

 

4-3-4 جنسیت………………………………………………………………………………………….. 115

 

4-3-5 وضعیت تاهل…………………………………………………………………………………… 116

 

4-4 معیارهای ارزیابی کیفیت خدمات ……………………………………………………………… 117

 

4-5 جمع بندی یافته ها ……………………………………………………………………………….. 122

 

4-6 بررسی و رتبه بندی سوالات و معیارهای مربوط به جنبه مشتری………………………… 125

 

4-6-1 بررسی و رتبه بندی سوالات مربوط به جنبه مشتری……………………………………. 125

 

4-6-2 بررسی و رتبه بندی معیارهای مربوط به جنبه مشتری………………………………….. 129

 

4-7 مقایسه میانگین جنبه های ارزیابی در مشترکین و کارمندان……………………………….. 131

 

4-8 مقایسه میانگین جنبه های ارزیابی در مردان و زنان………………………………………… 132

 

4-9 مقایسه میانگین جنبه های ارزیابی در متاهلین و مجردین…………………………………. 132

 

4-10 مقایسه میانگین جنبه های ارزیابی در درجه علمی……………………………………….. 132

 

4-11 مقایسه میانگین جنبه های ارزیابی در گروه های سنی…………………………………… 133

 

4-12جمع بندی………………………………………………………………………………………….. 133

 

فصل پنجم: نتیجه گیری  و پیشنهاد ها

 

5-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………. 135

 

5-2 نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………. 135

 

5-3 آزمون فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………… 135

 

5-4 نتایج معیارهای ارزیابی کیفیت خدمات ………………………………………………………. 136

 

5-5 نتایج یافته های حاصل از تحلیل دو متغیره تحقیق…………………………………………. 137

 

5-6 آزمون فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………… 146

 

5-7 نتایج حاصل از معنا داری تحلیل ……………………………………………………………… 147

 

5-8 محدودیت های تحقیق……………………………………………………………………………. 148

 

5-9 پیشنهاد های حاصل از تحقیق…………………………………………………………………… 149

 

5-10 پیشنهاد برای تحقیقات بعدی…………………………………………………………………. 150

 

5-11  جمع بندی  ……………………………………………………………………………………… 150

 

فهرست منابع

 

الف) منابع فارسی………………………………………………………………………………………… 151

 

ب) منابع لاتین…………………………………………………………………………………………….. 153

 

پیوستها

 

چکیده لاتین

 

چکیده:

 

امروزه ارزیابی کیفیت خدمات شرکت و رابطه آن با رضایت مندی مشتری نقش بسزای در عملکرد و اهداف استراتژیک شرکت دارد. درصورت داشتن خدمات دهی مناسب منجر به رضایت مندی مشترک و در انتها منجر به افزایش عملکرد شرکت در تمام حوزه ها می شود.وجود رقابت دربین موسسات و بنگاهها برای کسب سهم بیشتر ازبازار و تلاش مشتریان برای رسیدن به رضایتمندی بیشتر موجب شده است که بنگاهها به دنبال کسب موقعیت ممتاز در بازار باشند.

 

کیفیت کالاها و رضایت مشتریان، بررسی این دو مفهوم در بازارهای خدماتی به دلیل ویژگی های خاص، خدمات حساس تر و مهمتر بوده و برای سازمانهای ارائه دهنده خدمات  نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.لذا به نظر می رسد کشف روابط بین این دو مفهوم می تواند در ارتقاء و بهبود سطح خدمات ارائه شده از جانب شرکتهای خدمات ارتباطی از یک سو و کسب رضایتمندی بیشتر مشتری از سوی دیگر تاثیر گذار باشدکه نحوه چگونگی رسیدن به این مهم می تواند از مسائل بارز سازمانهای خدماتی باشد.

 

هدف از این تحقیق که در شرکت خدمات ارتباطی ایرانسل انجام می گیرد، نتایج این تحقیق به تصمیم گیرندگان در شرکت کمک می کند تا بدانند شرکت از نظر مشترکین چگونه است و آن ها چه دیدگاهی در ارتباط با عملکرد شرکت از جنبه ارزیابی خدمات  دارند .تحقیق حاضر از نوع کاربردی بوده و نتایج آن باعث شفاف شدن تاثیر ارزیابی کیفیت خدمات شرکت بوسیله ارزیابی خدمات می شود.ودر این پژوهش پرسشنامه بین 200 نفر از شهروندان توزیع گردید که این جامعه آماری از طریق فرمول کوکران محاسبه گردید است.در آزمون فرضیه از جنبه مشتری بدین صورت بوده که H1:H>3 و مقدار آماری آزمون T برابر با 22.10 محاسبه گردید،پس ارزیابی کیفیت از بعد مشتری مناسب می باشد. در آزمون فرضیه برای مقایسه میزان ارزیابی کیفیت در سطح اطمینان 95% رد شده زیرا مقادیر آماری کای – دو برابر با 127.95 بدست آمده که در ناحیه رد فرض صفر قرار دارد. یعنی میزان ارزیابی از جنبه های مختلف متفاوت است.

 

مشترکین و کارمندان، شرکت را ازلحاظ کیفیت خدمات ، ارایه بسته های متنوع و افزایشی مناسب ارزیابی کرده اند. در این تحقیق مشخص شد که با ارتقا سطح کیفیت خدمات میزان رضایت مندی هم راستا با آن افزایش می یابد. در نهایت افزایش کیفیت خدمات و رضایت مندی مشترک منجر به افزایش عملکرد و درآمد بیشتر حاصل از فعالیت مشترکین و جذب مشتری ماندگار که برای سالها با ما بماند و از شبکه خدمات شرکت برای رفع نیازهای گوناگون در مراحل مختلف سیکل زندگی خود بهره جویند.

 

مقدمه:

 

امروزه بخش خدمات در اقتصاد کشورها نقش کلیدی ایفا می کند بطوریکه بیش از 75% تولید ناخالص ملی کشورهای توسعه یافته، مربوط به بخش خدمات آنها می باشد و این میزان پیوسته در حال افزایش می باشد . از طرف دیگر بیش از 70% نیروی کار کشورهای توسعه یافته نیز در بخش خدمات آن کشورها مشغول به فعالیت می باشند . امروزه به دلیل فشارهای رقابتی شدید یکی از استراتژی هایی که سازمانهای خدماتی از طریق آن می توانند به مزیت رقابتی پایدرا دست یابند، بهبود کیفیت خدماتشان میباشد . اهمیت توجه به مبحث کیفیت خدمات  نه تنها در شرکتهای انتفاعی بلکه در سازمانهای  غیر انتفاعی مثل انجمنهای خیریه و نهادهای مذهبی نیز مورد توجه قرار گرفته است . بررسی های مختلف در این زمینه نشان میدهد که بهبود کیفیت خدمات نتایج ارزنده یا را برای سازمانها به همراه داشته و نهایتا منجر به رضایت و وفاداری مشتریان، کسب سهم بازار بیشتر ونهایتا سود آوری بیشتر سازمان می گردد . در واقع به جرات می توان گفت که سازمانهای خدماتی که امروزه موضوع کیفیت خدمات را به طور ویژه ای مورد توجه قرار ندهند ، نمیتوانند در کسب و کار خود موفق باشند. به طور کلی میتوان گفت که امروزه کیفیت خدمات بعنوان یک اهرم استراتژیک نقش ویژه ای در موفقیت سازمانهای خدماتی دارد . از این رو تعجب آور نیست که بسیاری از صاحبنظران و محققان مباحثی مثل کیفیت خدمات، مدیریت کیفیت خدمات، ارزیابی کیفیت خدمات سازمانها و غیره را مورد توجه قرار میدهند. همانطوری که در بالا ذکر شد امروزه به دلیل افزایش رقابت، سازمانها بایستی به دنبال افزایش کیفیت خدمات خود بوده و در پروسه های زمانی مختلف اقدام به ارزیابی کیفیت خدمات خود از دیدگاه مشتریان خود نمایند تا از این طریق از گردونه رقابت با دیگر سازمانها عقب نمانند . مدیران سازمانهای خدماتی بایستی این نکته را مورد توجه قرار دهند که کیفیت خدمات یک اهرم استراتژیک و سود آور برای سازمانها به حساب می آید . آنها باید بدین باور دست یابند که سرمایه گذاری برای ارتقای کیفیت خدماتی که توسط آنها به مشتریان ارائه می گردد، در بلند مدت مزایای زیادی را عاید آنها خواهد نمود و نهایتا منجر به بقای آنها در صحنه رقابت می گردد.

 

یکی از مهمترین شرکتهای خدماتی که نقش مهمی را در اقتصاد کشورها ایفا می کند شرکتهای خدمات ارتباطی می باشند.

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

1-1- بیان  مسأله

 

وجود رقابت دربین موسسات و بنگاهها برای کسب سهم بیشتر ازبازار و تلاش مشتریان برای رسیدن به رضایتمندی بیشتر موجب شده است که هم بنگاهها به دنبال کسب موقعیت ممتاز در بازار باشند و هم مشتریان درپی یافتن سرنخ هایی برای رسیدن به بهترین تامین کنندگان . رسیدن به این اهداف با بررسی دو مفهوم ارتباط نزدیکی دارد،کیفیت کالاها و رضایت مشتریان، بررسی این دو مفهوم در بازارهای خدماتی به دلیل ویژگی های خاص، خدمات حساس تر و مهمتر بوده و برای سازمانهای ارائه دهنده خدمات  نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است .یکی از بنگاهها و سازمانهایی که در زمینه ارائه خدمات فعالیت نموده ونقش و اهمیت آن در اقتصاد و توسعه کشور بر هیچ کس پوشیده نیست شرکتهای خدمات ارتباطی هستند . لذا به نظر می رسد کشف روابط بین این دو مفهوم می تواند در ارتقاء و بهبود سطح خدمات ارائه شده از جانب شرکتهای خدمات ارتباطی از یک سو و کسب رضایتمندی بیشتر مشتری از سوی دیگر تاثیر گذار باشدکه نحوه چگونگی رسیدن به این مهم می تواند از مسائل بارز سازمانهای خدماتی باشد.

 

ضرورت و اهمیت توجه به رضایت‌مندی مراجعان در سازمانهای امروزی تا حد زیادی در اولویت قرار گرفته که الوین تافلر نویسنده و جامعه شناس مشهور آمریكایی جابجایی در قدرت یكی از مهمترین ویژگیهای عصر فرا صنعتی (موج سوم و عصر دانش) را مشتری سالاری عنوان می كند و براین باور است كه به علت سفارشی شدن تولید‌، از دهه 90 سده بیستم به بعد‌ ، دیگر تولید انبوه وجود نخواهد داشت ، بلكه كالاها و خدمات بر اساس خواست و نیاز مشتری ارائه خواهد شد. یكی از استراتژی ها و اولویتهای اول سازمانهای كامیاب و موفق در دنیای كنونی‌، مشتری مداری و جلب رضایت مراجعان است.

 

اندازه گیری کیفیت خدمات از دیدگاه مشتریان و رضایت مشتریان از جمله اقدامات داخلی محسوب می شود که نمایانگر جهت گیری سازمانها به سمت کیفیت می باشد.

 

نکاتی که در ارزیابی خدمات  تاکید می شود، شامل این موارد است. اول، ارزیابی خدمات  باید متناسب با استراتژی های شرکت باشد، ارزیابی خدمات  هر شرکتی منحصر به فرد است و نباید به عنوان الگوی عمومی که مناسب برای هر شرکتی است، در نظر گرفته شود. دوم، ارزیابی خدمات  استراتژی یا فرضیه مشخص درباره ی اینکه چگونه شرکت اهدافش را به وسیله ی انجام عملیات پیش ببرد، مشخص می کند. (Garrison,2003, 43)

 

کیفیت خدمات عبارت است از آماده بودن خدمت یا کالا برای استفاده کننده که خود نیازمند کیفیت طراحی [1]،انطباق[2]، در دسترس بودن مکان ارائه خدمات[3]است. (Coyothetis, 1992, 82) در عصر دانایی و عصر فراصنعتی امروز، تغییرات سریع، تحولات تكنولو‍ژیكی سبب شده است كه سازمانها جهانی بیندیشند و برای رویارویی با رقابتهای موجود پیش بینی نشده خود را آماده سازند.

 

در دنیایی كه تغییرات با سرعت فوق العاده زیاد رخ می دهد، سازمانها و موسسات در معرض تهدید و نابودی قرار دارند. پیدایش رقبا در عرصه رقابت ارائه خدمات و تولید كالا با كیفیت مرغوب و قیمت مناسب تهدیدی برای سازمانهاست. در جهان رقابتی امروزه موسساتی موفق هستد كه در عرصه فعالیت یك گام از رقبای خود جلوتر باشند.

 

 امروزه افراد در محیطی زندگی می کنند که به طور روزافزون به سوی اقتصاد مبتنی بر خدمات پیش  می رود، بررسی و مطالعه ویژگی ها، عقاید و انتظارات مراجعه کنندگان سازمان ها می تواند هم به اصلاح فعالیت ها ی سازمان کمک کند و هم رضایتمندی استفاده کنندگان از خدمات سازمانها را در پی داشته باشد، تعلل در بکارگیری فنون کیفیت در خدمات به عنوان اصلی بنیادین در فعالیتهای مربوط به تعیین کیفیت موسسات رابه تحمل فعالیتهای ضایعه آفرین وا می دارد، این نوع عملکرد ضعیف در ارائه خدماتی با کیفیت نه تنها از رقابت پذیری واحد ها در بازار کار جلوگیری خواهد کردبلکه باعث رکود و یا ورشکستگی موسسات نیز می شود.

 

صاحب نظران مدیریت کسب رضایت مشتری را از مهمترین وظایف واولویتهای مدیریت شرکتها بر شمرده. و لزوم پایبندی همیشگی پایدار مدیران عالی برجلب رضایت مشتریان را پیش شرط اصلی موفقیت به حساب آورده اند (سجادی، 1377 ،  شماره 22)

 

از سوی دیگر همۀ سازمان ها دریافته اند که رضایت مشتری در گرو افزایش کیفیت کالاها و خدمات ارائه شده می باشد و یکی از مهمترین مزایای رسیدن به رضایتمندی مشتری توسعه و ارائه خدمات با کیفیت می باشد. بحث در خصوص کیفیت خدمات از پیچیدگی های زیادی برخوردار است. تعریف و اندازه گیری کیفیت خدمات ارائه شده توسط یک موسسه خدماتی مانند شرکت خدمات ارتباطی ایرانسل بسیار مشکل است. ارزیابی های انجام شده نشان می دهد که درک مشتری از خدمات در چار چوب انتظارات او شکل می گیرد.

 

با توجه به تجارب حاصل از شرکتهای مخابراتی و صنعت مخابرات در دنیا شرکتها برای برنامه های خود راهبردهای سازمان و داده ها و اطلاعات حاصل از اندازه گیری عملکرد کیفیت خدمات را شناسایی و درک نیازمندی های مشتریان و یادگیری حاصل از فرایندها و فعالیتهای مرتبط با آن را کشف کرده و بر معیارهای زیر تاکید می کند (بیانیه ی MTN آکادمی 2012 ،42).

 

1-بازخورد استراتژی در زمینه ی وضعیت شاخص های کیفیت شرکت و تصویر سازان جهت بازنگری در اهداف

 

2-بازخورد تحلیلی در زمینه های کلیدی سازمان به صاحبان فرایند در جهت بهبود مستمرد کیفیت خدمات در یک روند رو به رشد

 

3-اولویت بخشی به پروژه ها و فرایندهای کیفیت خدمات براساس شاخص رضایت مندی مشترکین در جهت نظارت مستمر

 

2-6. شدت و بزرگی زلزله……………………………………… 16

 

2-7. آسیب‌ها و خسارات ناشی از زلزله……………………………………… 16

 

2-7-1. خسارات وارد بر زمین…………………………………….. 17

 

2-7-2. خسارت وارد بر سازه‌ها…………………………………….. 17

 

2-7-2-1. خسارت وارد بر ساختمان‌ها…………………………………….. 18

 

2-7-2-2. خسارت وارد بر سازه‌های غیر ساختمانی……………………. 18

 

2-7-2-3. خسارت وارد بر شریان‌های حیاتی……………………………… 18

 

2-7-2-4. خسارات ناشی از حوادث ثانویه………………………………… 18

 

2-8. گسترش فیزیکی شهرها و افزایش آسیب‌پذیری……………………. 18

 

2-8-1. ایمنی شهری………………………………………. 19

 

2-8-2. آسیب‌پذیری شهری………………………………………. 20

 

2-8-3. ساختار شهر……………………………………… 20

 

2-8-4. بافت شهر……………………………………… 21

 

2-9. فرسایش و فرسودگی………………………………………. 23

 

2-10. عوامل مؤثر در آسیب‌پذیری لرزه‌ای شهرها…………………. 23

 

2-10-1. تحلیل آسیب‌پذیری کالبدی………………………………….. 25

 

2-11. برنامه‌ریزی شهری و آسیب‌پذیری شهرها……………………….. 25

 

2-12. ارتباط بین کاربری زمین و آسیب‌پذیری در برابر زلزله…………….. 26

 

2-13. مدیریت بحران………………………………………. 27

 

2-14. نقش GIS در مدیریت بحران………………………………………. 28

 

2-14-1. GIS و فاز کاهش اثرات………………………………………. 29

 

2-14-2. GIS و فاز آمادگی………………………………………. 29

 

2-14-3. GIS و فاز پاسخگویی………………………………………. 29

 

2-14-4. GIS و فاز بازسازی………………………………………. 30

 

2-15. نقش برنامه‌ریزی شهری در مدیریت بحران (زلزله)…………30

 

2-16. تصمیم‌گیری………………………………………. 30

 

2-16-1. تصمیم‌گیری مکانی………………………………………. 31

 

2-16-1-1. تصمیم‌گیری چند معیاره (MCDM) …………………..31

 

2-16-1-1-1. مدل‌های گسسته و پیوسته……………………. 33

 

2-16-1-1-2. مدل های جبرانی و غیر جبرانی………………… 33

 

2-16-1-1-3. نمونه‌های فردی و گروهی………………………… 33

 

2-17. روش‌های‌ وزن‌دهی‌……………………………………..34

 

2-17-1. فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی( (AHP……………………..

 

2-18. مجموعه‌های فازی و عارضه‌های فازی……………………. 35

 

3 فصل سوم……………………………………… 42

 

3-1. موقعیت جغرافیایی شهر میناب……………………………… 43

 

3-1-1. ویژگی‌های طبیعی و زمین‌شناسی منطقه………………. 44

 

3-1-2. اقلیم شهر میناب………………………………………. 45

 

3-2. بلایای طبیعی به ویژه مسائل مربوط به زلزله‌خیزی و جایگاه اراضی در مدیریت بحران……46

 

3-3. نظام فضایی و تقسیمات كالبدی شهر میناب………….46

 

3-4. معرفی كلی بافت‌های فرسوده و مسئله‌دار شهر میناب……..47

 

3-5. گونه‌بندی بافت‌های فرسوده شهر میناب……………….47

 

3-5-1. بافت قدیمی………………………………………. 48

 

3-5-2. بافت میانی………………………………………. 48

 

3-5-3. بافت حاشیه‌ای جدید……………………………………… 48

 

3-6. بررسی زیرساخت‌های شهری………………………………. 49

 

3-7. بررسی کاربری‌های بافت فرسوده شهر…………………….. 49

 

3-8. ایجاد پایگاه اطلاعاتی………………………………………. 51

 

3-8-1. گردآوری و آماده‌سازی داده……………………………………… 51

 

3-8-2. طراحی پایگاه اطلاعاتی………………………………………. 52

 

3-9. تلفیق روش تصمیم‌گیری چندمعیاره (MCDM) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)…..52

 

3-10. انتخاب معیارهای ارزیابی آسیب‌پذیری…………………… 53

 

3-10-1. آسیب‌پذیری ناشی از تراكم جمعیتی محله‌های بافت فرسوده……..54

 

 

3-10-2. آسیب‌پذیری ناشی از میزان دسترسی به فضاهای باز…………..57

 

3-10-3. آسیب‌پذیری ناشی از جنس مصالح و عمر سازه‌ها ………………58

 

3-10-4. آسیب‌پذیری ناشی از ریزدانگی بافت ساختمانی (مساحت قطعات)…..60

 

3-10-5. آسیب‌پذیری ناشی از تعداد طبقات………………………62

 

3-10-6. دسترسی به شبکه معابر و تأثیر آن بر میزان آسیب‌پذیری………….63

 

3-10-7. آسیب‌پذیری ناشی از ناسازگاری کاربری‌ها……………….. 64

 

3-11. وزن‌دهی معیارها و قواعد تصمیم‌گیری چندمعیاری…………..65

 

3-11-1. روش مبتنی بر مقایسه دو به دو……………………………. 66

 

3-11-1-1. ساختن سلسله‌مراتب……………………………………….. 66

 

3-11-1-2. مقایسه زوجی و محاسبه وزن…………………………… 66

 

3-11-1-3. محاسبه نرخ ناسازگاری………………………………………. 67

 

3-11-1-3-1. میانگین بردار ناسازگاری………………………………….. 68

 

3-11-1-3-2. محاسبه شاخص ناسازگاری……………………………… 68

 

3-11-1-3-3. محاسبه شاخص ناسازگاری ماترس تصادفی…………… 68

 

3-11-1-3-4. محاسبه نرخ ناسازگاری………………………………………. 69

 

3-12. فازی‌سازی لایه‌ها…………………………………….. 69

 

3-13. نتیجه‌گیری………………………………………. 70

 

4 فصل چهارم……………………………………… 71

 

4-1. تحلیل آسیب‌پذیری در برابر زلزله به تفکیک شاخص‌های معرفی شده در تحقیق……72

 

4-1-1. ‌‌ آسیب‌پذیری ناشی از تراکم جمعیت…………………….. 72

 

4-1-2. آسیب‌پذیری ناشی از دسترسی به فضاهای باز……………… 73

 

4-1-3. آسیب‌پذیری ناشی از قدمت ساختمان‌ها………………… 73

 

4-1-4. آسیب‌پذیری ناشی از جنس مصالح ساختمان‌ها …………..74

 

4-1-5. آسیب‌پذیری ناشی از ریزدانگی بافت‌های ساختمانی………… 75

 

4-1-6. آسیب‌پذیری ناشی از تعداد طبقات طبقات ساختمان…………. 76

 

4-1-7. عدم دسترسی به معابر شهری و آسیب‌پذیری ناشی از زلزله…. 77

 

4-1-8. آسیب‌پذیری ناشی از ناسازگاری کاربری‌های همجوار………….. 78

 

4-2. محاسبه‌‌ی وزن‌های شاخص‌ها………………………………….. 80

 

4-3. پهنه‌بندی آسیب‌پذیری منطقه……………………………………… 82

 

4-4. فازی‌سازی لایه‌های اطلاعاتی………………………………………. 83

 

4-4-1. عملگر فازی AND……………………………………….

 

5 فصل پنجم……………………………………… 89

 

5-1. جمع‌بندی و نتیجه‌گیری………………………………………. 90

 

5-2. آزمون فرضیه‌ها‌ی تحقیق………………………………………. 91

 

5-3. محدودیت‌ تحقیق………………………………………. 92

 

5-4. پیشنهادها…………………………………….. 92

 

5-5. منابع………………………………………. 93

 

چکیده:

 

گسل‌های بزرگ و فعال واقع در شرق شهر میناب از مهم‌ترین عوامل تكتونیكی منطقه محسوب می‌شوند که در سال‌های گذشته زلزله‌های متعدد و شدیدی را به وجود آورده است و فعالیت آنها در آینده ممكن است خسارات سنگینی را به بار آورد. لذا شهر میناب و بویژه بافت فرسوده آن از ریسك‌پذیری بالایی در مقابل زلزله برخوردار است. در تحقیق حاضر، با تلفیق GIS و AHP و معرفی شاخص‌های آسیب‌پذیری، به بررسی وضعیت کنونی بافت فرسوده شهر میناب از نظر میزان آسیب‌پذیری در برابر زلزله پرداخته و نواحی آسیب‌پذیر مشخص شد. داده‌های مورد نیاز از جمله شبکه معابر شهری، کاربری‌ها، تراکم جمعیت، مشخصات سازه‌ای و … گردآوری و جهت ایجاد پایگاه داده آماده‌سازی شدند. سپس با توجه به حجم انبوه شاخص‌های مکانی، جهت حصول به اطلاعات برای اخذ تصمیم، داده‌ها با استفاده از GIS و روش  AHPپردازش و نقشه نهایی آسیب‌پذیری بافت فرسوده تولید شده و مناطق با درجات مختلف آسیب‌ مشخص گردید. بر اساس این نقشه، محلات شیخ آباد، شهید عباسپور، پاکوه، باغ ملک، جوی باریکو و جنگجنگو بافت فرسوده (محلات قدیمی) به عنوان محدوده‌های با آسیب‌پذیری زیاد مشخص شده‌اند. این در حالی است که محلات پاکوه و باغ ملک جز تراکم‌های بالای جمعیتی در منطقه بافت فرسوده محسوب می‌شوند. نتایج تحقیق حاضر نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از آسیب‌های ناشی از زلزله، بدلیل فرسوده بودن و مقاومت کم ساختمان‌ها، ریزدانگی ساختمان‌ها و معابر کم عرض می‌باشد که این امر لزوم اتخاذ تصمیمات ویژه‌ای را در جهت کاهش آسیب و مدیریت بحران مشخص می‌نماید. در بحث زلزله و شهر، سیستم GIS با قابلیت جمع‌آوری داده‌های مکانی و توصیفی، ذخیره‌سازی، تغییر و تحول، تحلیل، مدل‌سازی و نمایش اطلاعات مکانی به همراه اطلاعات غیرمکانی می‌تواند به عنوان علم و فن‌آوری بهینه در جهت ساماندهی و تجزیه و تحلیل جامع و سریع اطلاعات و کمک به اخذ تصمیمات سریع و در عین حال صحیح در مدیریت بحران مورد استفاده قرار گیرد.

 

2-2-2 احیا ………………………….11

 

2-2-3 اکوسیستم های جایگزین…………………………. 12

 

2-2-4 چشم پوشی………………………….12

 

2-3 مقایسه گزینه ها به روش سلسله مراتبی(AHP)……………… 13

 

2-4 تحلیل برازندگی زمین معدنکاری شده…………………………. 14

 

2-5 نمونه های تغییر کاربری معدن متروکه در سطح جهانی………….. 16

 

2-5-1 معدن الماس کیمبرلی…………………………. 16

 

2-5-2 گلدریف سیتی…………………………. 18

 

2-5-3 پروژه ادن( Eden Project) ………………………….20

 

2-5-4 دستاوردهای پروژه ادن…………………………. 21

 

2-5-5 سد باطله کنکات…………………………. 22

 

2-5-6 معدن  مس آلاسکا…………………………. 23

 

2-5-7 بازسازی کارخانه ذوب و محل انباشت باطله معدن مس نوادا……..24

 

2-5-8 معادن آهن استیپ راک…………………………. 26

 

2-5-9 معدن طلا و مس کاباکال…………………………. 28

 

2-5-10 منطقه Cove3- پروژه AML………………………….

 

2-6 چشم انداز…………………………. 32

 

2-7 مورفولوژی چشم انداز…………………………. 34

 

2-8 اکولوژی چشم انداز…………………………. 35

 

2-9 ارزش گذاری سبز  Green Accounting……………………

 

2-9-1 ارزش گذاری منابع طبیعی در اقتصاد ملی………….. 36

 

2-9-2 توسعه پایدار…………………………. 37

 

2-10 گردشگری…………………………. 38

 

2-10-1 انگیزه های سفر…………………………. 40

 

2-10-2 گونه های گردشگری…………………………. 41

 

2-10-3 گردشگری از نظر مکان مقصد……………………… 42

 

2-11 گردشگری پایدار…………………………. 45

 

2-12 نمونه ای دیگر از اجرای توریسم پایدار…………….. 51

 

2-12-1 راهکارهای توریسم پایدار آفریقای جنوبی………… 51

 

2-13 اکوتوریسم و جوامع محلی…………………………. 53

 

2-14 گردشگری روستایی…………………………. 57

 

2-15 مدرنیته و گردشگری…………………………. 60

 

2-16 برنامه ریزی گردشگری و فرآیند توسعه……………. 63

 

2-17 مزایای گردشگری برای منطقه……………………… 68

 

2-17-1 اقتصادی…………………………. 69

 

2-17-2 اجتماعی…………………………. 69

 

2-17-3 توسعه…………………………. 69

 

2-17-4 احساس هویت و غرور ملی…………………………. 70

 

2-17-5 پشتیبانی از حفظ منابع طبیعی…………………… 70

 

2-18 گردشگری و درآمد ملی…………………………. 70

 

2-19 گردشگری و اشتغال………………………….72

 

2-20 گردشگری و فرهنگ………………………….75

 

2-21 مثالی از بهره برداری غیراصولی وبی رویه ازمعادن سنگ، به عنوان عامل اصلی تخریب منابع طبیعی تکاب……76

 

2-22 گزینه ها ی مورد بحث…………………………. 80

 

2-23 معیارهای مورد بحث…………………………. 81

 

فصل سوم- ویژگی های جغرافیایی ناحیه مورد مطالعه……84

 

3-1 مقدمه…………………………. 84

 

3-2 معرفی (یزد- تفت- روستای دره زرشک)…………. 86

 

3-3 زمین شناسی ناحیه…………………………. 88

 

3-4 ژئومورفولوژی…………………………. 90

 

3-5 گسله های مهم…………………………. 93

 

3-6 توپوگرافی ناحیه…………………………. 93

 

3-7 خاک شناسی…………………………. 96

 

 

3-8 گسله های مهم…………………………. 96

 

3-8-1 گسله کلمرد…………………………. 97

 

3-8-2 گسله پشت بادام…………………………. 97

 

3-8-3 گسل درونه…………………………. 97

 

3-8-4 گسله دهشیر- بافت…………………………. 97

 

3-8-5 گسله شهر بابک…………………………. 98

 

3-8-6 گسل نایبند…………………………. 98

 

3-8-7 گسله دره زرشک…………………………. 99

 

3-9 ویژگی های اقلیمی…………………………. 101

 

3-10 منطقه آسایش………………………….103

 

3-11 جریانات هوایی موثر بر منطقه…………………………. 104

 

3-11-1 توده هوای آرکتیکArctic………………………….

 

3-11-2 توده هوای قطبی بری Polar Continental…………………….

 

3-11-3 توده هوای قطبی بحریPolar Maritime……………………..

 

3-11-4 توده هوای حاره بری Tropical Continental………………….

 

3-11-5 توده هوای حاره بحری Tropical Marihine………………….

 

3-11-6 رژیم دمایی منطقه…………………………. 106

 

3-11-7 بارندگی………………………….109

 

3-11-8 باد ………………………….113

 

3-11-9 روزهای یخبندان…………………………. 115

 

3-11-10 رطوبت نسبی…………………………. 116

 

3-11-11 ساعات آفتابی…………………………. 119

 

3-11-12 ابرناکی…………………………. 120

 

3-11-13 تبخیر…………………………. 120

 

3-12 سابقه زلزله در منطقه ………………………….121

 

3-13 اکوسیستم منطقه…………………………. 121

 

3-14 هیدرولوژی…………………………. 122

 

3-14-1 آبهای سطحی…………………………. 122

 

3-14-2 آبهای زیرزمینی…………………………. 125

 

3-15 سیل خیزی و رواناب حوزه…………………………. 127

 

3-16 حیات گیاهی و جانوری منطقه……………………. 129

 

3-17 نقش گونه های جانوری در زنجیره غذایی و اقتصاد منطقه……….131

 

3-18 مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست در استان یزد…..132

 

3-18-1 منطقه حفاظت شده کالمند- بهادران………………… 134

 

3-19 ویژگی های اقتصادی ناحیه…………………………. 137

 

3-20 جغرافیای انسانی ناحیه…………………………. 138

 

3-20-1 جمعیت…………………………. 138

 

3-20-2 مهاجرت…………………………. 140

 

3-20-3 اشتغال ………………………….140

 

3-21 معماری منطقه…………………………. 141

 

3-22 گردشگری در منطقه…………………………. 143

 

3-22-1 جاذبه های گردشگری در شهرستان تفت………144

 

3-23 شبکه راههای دسترسی به ناحیه………………… 146

 

3-23-1 شبکه راه های زمینی………………………….146

 

3-23-2 شبکه حمل و نقل ریلی…………………………. 148

 

3-23-3 شبکه ارتباطات هوایی…………………………. 148

 

فصل چهارم- تجزیه و تحلیل یافته ها و آزمون فرضیات………150

 

4-1 مقدمه…………………………. 150

 

4-2 معیارهای مورد بحث…………………………. 151

 

4-3 یافته های تحقیق…………………………. 152

 

4-3-1 اثرات معدن کاری بر منطقه دره زرشک…………………. 152

 

4-3-1-1 کیفیت هوا و اقلیم…………………………. 153

 

4-3-1-2 کیفیت و کمیت آب های زیرزمینی……………………….153

 

4-3-1-3 کیفیت و کمیت آب های سطحی…………………….. 154

 

4-3-1-4 خاک…………………………. 154

 

4-3-1-5 پوشش گیاهی و رویشگاه های طبیعی……………… 155

 

4-3-1-6 حیات وحش و زیستگاه های جانوری………………… 156

 

4-3-1-7 مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست……156

 

4-3-1-8 محیط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی……………. 157

 

4-3-1-9 کاربری اراضی………………………….158

 

4-3-1-10 چشم اندازهایطبیعی………………………….158

 

4-3-1-11 میراث تاریخی و فرهنگی…………………………. 159

 

4-3-1-12 گردشگری………………………….159

 

4-3-1-13 تامین زیرساخت ها جهت پروژه…………………. 159

 

4-4 تحلیل یافته ها…………………………. 161

 

4-5 آزمون فرضیات…………………………. 166

 

4-5-1 گزینه ها…………………………. 166

 

4-5-2 معیار ها ………………………….167

 

4-6 بررسی پایایی و روایی متغیرهای مورد مطالعه …………….179

 

4-7 نیازها و امکانات موجود در معدن دره زرشک جهت تغییر کاربری به سایت گردشگری…….182

 

4-7-1 امکانات موجود…………………………. 182

 

4-7-1-1 شهرک مسکونی…………………………. 182

 

4-7-1-2 زیرساخت‌ها…………………………. 182

 

4-7-1-3 ساختمانها و تاسیسات صنعتی و نیمه صنعتی…….. 183

 

4-7-1-4 پیت معدن و دامپهای باطله…………………………. 185

 

4-7-1-5 نیروی انسانی…………………………. 185

 

4-7-2 تغییر کاربری امکانات موجود جهت ایجاد سایت گردشگری……185

 

4-7-2-1 شهرک مسکونی…………………………. 185

 

4-7-2-2 زیرساخت‌ها…………………………. 185

 

4-7-2-3 ساختمانها و تاسیسات صنعتی و نیمه صنعتی………. 186

 

4-7-2-4 پیت معدن و دامپهای باطله…………………………. 187

 

4-7-2-5 نیروی انسانی…………………………. 187

 

فصل پنجم- بحث و نتیجه گیری نهایی اثبات فرضیات…….. 188

 

5-1 پیشنهادها و راهکارها…………………………. 189

 

5-1-1 کاهش اثرات منفی پروژه استخراج معدن روباز دره زرشک……190

 

5-2 نتیجه گیری………………………….193

 

منابع و مآخذ………………………….196

 

چکیده:

 

توسعه پایدار، از جمله مسایل کلیدی و پرکاربرد دنیای نوین به شمار می رود. صنعت گردشگری نیز در پیوند مستقیم با جغرافیا، از این مقوله مستثنی نیست. تغییر کاربری سایت معدن متروکه (اعم از روباز و زیرزمینی)، در دهه های اخیر از اهمیت بسزایی در سطح بین المللی برخوردار بوده، چنانکه نمونه های متعددی از این دست در سرتاسر دنیا یافت می شود؛ در حالیکه در کشور ما هنوز در این راستا اقدام قابل توجهی صورت نپذیرفته است. در این پایان نامه نیز، سعی شده تا پیوند میان مثلث گردشگری و معدن و جغرافیا، از دیدگاهی نوین مورد بررسی قرار گیرد. استان یزد با برخورداری از اقلیم خاص و منابع سرشار معدنی از یک سو و اهمیت اجرای توسعه پایدار و ملاحظات زیست محیطی پس از معدن کاری از سوی دیگر، پتانسیل آن را دارد تا پذیرای گردشگران داخلی و خارجی بیشتری در سطح استان باشد؛ در این راستا با استفاده از نرم افزار Expert Choice و روش تحلیل سلسله مراتبی MADM(AHP)، سعی گردید تا در راستای اجرای گردشگری پایدار، امکان سنجی تغییر کاربری معدن متروکه روباز واقع در روستای دره زرشک(منطقه تفت)، به سایت توریستی مورد بررسی قرار گیرد ونتیجه به دست آمده نمایانگر برتری گزینه سایت توریستی نسبت به سایر گزینه هاست که معیارهای اقتصادی و اجتماعی در این وزن دهی بیشترین تاثیر را داشته اند. امید است تا این مقال راهگشایی باشد برای اجرای گردشگری پایدار در سایت های معدن متروکه که پراکندگی آنها در میهن عزیز ما ایران، بسی قابل تامل می باشد.

 

فصل اول: کلیات طرح تحقیق

 

1-1- مقدمه

 

بازسازی معدن به مجموعه ای از عملیاتی اطلاق می گردد که زمین های استخراجی را برای استفاده مجدد آماده می سازد. در معادن سطحی آلوده سازی اراضی توسط پیت و محل های دمپ باطله، همچنین نیاز روزافزون به زمین جهت کشاورزی، امور دامی و اسکان، صاحبان معادن را وادار ساخته است تا با توجه به شرایط اجتماعی و اقتصادی منطقه، شرایط اقلیمی و قابلیت های زمین های استخراجی، عملیات بازسازی را از مراحل اولیه طراحی و استخراج مد نظر قرار دهند     (Monterroso: 1998: 442).

 

در طی دو دهه گذشته، رواج جهانی توسعه پایدار، صنایع معدنی را به تامل در مورد راهبردهایی سازگارتر و هماهنگ تر با محیط زیست واداشته است. با توجه به اینکه تاثیر بهره برداری از منابع معدنی روی زمین دربرگیرنده سایت معدن، با بستن معدن از بین نخواهد رفت، در هنگام بستن معدن، باید زمین بر جای مانده از معدنکاری را برای جوامع محلی به شکلی مفید در آورد به طوری که خطری برای اکوسیستم میزبان نیز نداشته باشد(Cao: 2007: 474).

 

در واقع، تجلی توسعه پایدار در حرفه ای چون معدنکاری که با منابع تجدیدناپذیر سر و کار دارد، در بازسازی موفقیت آمیز زمین معدنکاری شده نهفته است. برای داشتن یک بازسازی موفق پیش از هر چیز نیاز به دانستن خروجی­ها، یا همان اهداف بازسازی است. مطابق با تقسیم بندی آژانس حفاظت از محیط زیست استرالیا (EPA) به طور کلی عملیات بازسازی معدن، به منظور رسیدن به یکی از اهداف( صفحه بعد)، به انجام می رسد(Monterroso: 1998: 444):

 

– بازگردانی ناحیه، به شرایط پیش از معدنکاری به دقیق ترین وجه ممکن، به شکلی که اکوسیستم منطقه دستخوش آماده سازی ناحیه جهت یک کاربری بهینه می گردد که با کاربری اولیه سایت کاملا تفاوت دارد. در این حالت، کاربری جدید اتخاذ شده، کلا منافع بیشتری نسبت به کاربری پیش از معدنکاری برای جامعه در پی خواهد داشت.

 

– تبدیل نواحی با ارزش های اکولوژیکی بالا که بهره وری پایینی پیش از معدنکاری داشته اند، به یک شرایط بهره ده و باثبات را احیا می گویند.

 

به عبارت دیگر، معدنکاری، استفاده ای موقت از زمین است و اصل توسعه پایدار، استقرار و تثبیت یک کاربری زمین نهایی قابل قبول را پس از بستن معدن، تحمیل می کند. بنابراین، هسته مرکزی بازسازی معدن، شناسایی پتانسیل زمین های معدنکاری شده برای کاربری هایی سودمند از نظر اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی است. منظور از انتخاب یک کاربری بهینه برای یک زمین معدنکاری شده، شناسایی کاربری های نهایی پاینده است؛ برازندگی زمین در کنار آسیب پذیری خود کاربری، پایندگی یک کاربری را تعریف می کند. به طوریکه یک کاربری نهایی پایدار، باید دارای حداکثر برازندگی و حداقل آسیب پذیری باشد( سلطان محمدی: 1386).

 

2-1- اهداف تحقیق

 

– امکان سنجی تغییر وضعیت معدن متروکه روباز دره زرشک به ناحیه گردشگری

 

– بهبود شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی درپی ایجاد سایت توریستی در منطقه

 

3-1- هدف اصلی

 

– تحقق برپایی توسعه پایدار از طریق تبدیل یک معدن متروکه روباز در روستای دره زرشک( از توابع تفت) به یک سایت توریستی – تفریحی برای گردشگران داخلی و خارجی

 

4-1- پیشینه تحقیق

 

در سطح جهانی، در زمینه تغییر کاربری معادن متروکه به سایت توریستی به عنوان نمونه می توان به دو سایت توریستی- تفریحی کیمبرلی و گلدریف سیتی در آفریقای جنوبی و نیز به پروژه ادن (Eden Project) در انگلستان اشاره کرد که هریک در نوع خود قابل توجه و منحصر بفرد می باشند. همچنین نمونه های دیگری از این دست و با کاربری های متنوع وجود دارند که در فصل بعد مورد بررسی قرار گرفته­اند. از آنجا که موضوع این پایان نامه در نوع خود و در سطح ملی، احتمالا مقوله­ای جدید است چراکه نمونه مشابهی برای مطالعه و بررسی و مقایسه در زمینه تغییر کاربری معدن متروکه صرفا به سایت توریستی یافت نگردید به جز پایان نامه ارشد سلطان محمدی(1386) در رشته استخراج معدن دانشگاه پلی تکنیک، در زمینه تحلیل برازندگی معدن موته در استان یزد، که بر تحلیل برازندگی پس از معدنکاری تاکید دارد. از این رو امید است تا در آینده ای نزدیک، با توجه به منابع معدنی و نیز ازدیاد معادن متروکه روباز در مملکت ما، در بررسی و امکان سنجی تغییر کاربری آن معادن متروکه و نیل به اهداف بلندمدت در زمینه گردشگری پایدار، در این باره اهتمام بیشتری صورت پذیرد.

 

5-1- سوال ها و فرضیه های تحقیق

 

1-5-1- سوال ها

 

– آیا بر مبنای تحلیل برازندگی معدن متروکه مذکور، تغییر کاربری منطقه معدنکاری شده(دره زرشک)، توانایی حفظ پویایی اقتصادی این مکان را دارد یا خیر؟

 

– با توجه به شرایط ذکر شده در این تحقیق و با بررسی تمام گزینه ها،آیا امکان تبدیل به سایت توریستی( گردشگری- تفریحی)، پس از بهره برداری از این معدن، وجود دارد یا خیر؟

 

2-5-1- فرضیه ها

 

– بنظر می رسد تغییر کاربری معدن متروکه دره زرشک پس از بهره برداری می­تواند پویایی اقتصادی این مکان را حفظ نماید.

 

– تغییر کاربری سایت معدن متروکه روباز دره زرشک ، امکان آن را دارد تا به یک سایت توریستی بدل گردد.