1 – 9  تاریخچه………………………………………………………………………………………………     11

 

1 – 9 – 1 مجموعه زیارتی امام ­رضا (ع)……………………………………………………………..     11

 

1 – 9 – 2 تاریخچه حرم امام رضا (ع)  از آغاز تا پیش از حمله مغول…………………………..     11

 

1 – 9 – 3 مجموعه امام رضا (ع) در دوره مغول……………………………………………………..     14

 

1 – 9 – 4 مجموعه امام رضا (ع) در دوره تیموری…………………………………………………     14

 

1 – 9 – 4– 1 صحن عتیق……………………………………………………………………………     15

 

1 – 9 – 4 – 2 مدارس احداثی در مجموعه امام رضا (ع)………………………………………     15

 

1 – 9 – 4 – 3 رواق­ها………………………………………………………………………………..     17

 

1 – 9 – 4 – 4 مسجد گوهرشاد …………………………………………………………………….     17

 

1 – 9 – 5 مجموعه امام رضا (ع) در دوره صفویه…………………………………………………..     18

 

1 – 9 – 5 – 1 صحن عتیق…………………………………………………………………………..     19

 

1 – 9 – 5– 2  گنبد مطهر ……………………………………………………………………………     20

 

1 – 9 – 5 – 3  رواق­ها……………………………………………………………………………….     20

 

1 – 9 – 5 – 4 مدارس احداثی در مجموعه امام رضا (ع) ……………………………………..     21

 

1 – 9 –  6  مجموعه امام رضا (ع) در دوره افشاریه تا  دوره قاجاریه …………………………..     21

 

1 – 9 –  7 مجموعه امام رضا (ع) در دوره قاجاریه ………………………………………………..     22

 

1 – 9 –  7 – 1 صحن نو……………………………………………………………………………..     23

 

1 – 9 –  7 – 2 مدرسه علینقی ­میرزا ……………………………………………………………….     24

 

1 – 9 –  7 – 3 رواق­ها……………………………………………………………………………….     24

 

1 – 9–  8 مجموعه امام رضا (ع) در دوره پهلوی ………………………………………………….     25

 

1 – 9 –  8 – 1 رواق­ها ………………………………………………………………………………     25

 

1 – 9 –  8 – 2  کتابخانه آستان­قدس ……………………………………………………………..     28

 

1 – 9 –  8 – 3  موزه و صحن موزه ……………………………………………………………….     28

 

1 – 9–  9 مجموعه امام رضا (ع) در دوره انقلاب اسلامی………………………………………..     29

 

1 – 9 –  9 – 1 صحن­ها………………………………………………………………………………     29

 

1 – 9 –  9 – 2 رواق­ دارالولایه……………………………………………………………………..     33

 

1 – 9 –  9 – 3 دانشگاه علوم اسلامی ­رضوی ……………………………………………………     33

 

1 – 10 تعاریف ……………………………………………………………………………………………..     33

 

1 – 10- 1 وجه تسمیه کتیبه…………………………………………………………………………….     33

 

1 – 10 – 2 کتیبه­نگاری ………………………………………………………………………………..     34

 

1 – 10 – 2 ­- 1 خط کوفی ………………………………………………………………………….     35

 

1 – 10 – 2­ ­– 1­­- 1 کوفی­تزیینی ………………………………………………………………….     35

 

1 – 10 – 2­ ­– 1­­- 2 کوفی بنایی……………………………………………………………………     36

 

1 – 10 – 2 ­- 2 خط محقق…………………………………………………………………………..     37

 

1 – 10 – 2 ­- 3 خط ثلث…………………………………………………………………………….     37

 

1 – 10 – 2 ­- 4 خط نسخ…………………………………………………………………………….     38

 

1 – 10 – 2 ­- 5 خط تعلیق……………………………………………………………………………     39

 

1 – 10 – 2 ­– 6 خط نستعلیق………………………………………………………………………..     40

 

1 – 10 – 3 مفاهیم بصری ………………………………………………………………………………     41

 

1 – 10 – 3 – 1 آهنگ بصری ……………………………………………………………………..     41

 

1 – 10 – 3 – 2 تعادل………………………………………………………………………………..     42

 

1 – 10 – 3 – 3 تباین…………………………………………………………………………………     43

 

1 – 10 – 3 – 4 ترکیب­بندی ……………………………………………………………………….     43

 

1 – 10 – 3 – 4 – 1 ترکیب عمودی …………………………………………………………….     43

 

1 – 10 – 3 – 4 – 2 ترکیب متقاطع……………………………………………………………….     44

 

1 – 10 – 3 – 4 – 3 ترکیب مثلث ………………………………………………………………..     44

 

1 – 10 – 3 – 4 – 4 ترکیب اریب ………………………………………………………………..     44

 

1 – 10 – 3 – 4 – 5 ترکیب دایره…………………………………………………………………     44

 

1 – 10 – 3 – 4 – 6 تناسب ……………………………………………………………………….     45

 

فصل دوم: گونه­ شناسی کتیبه­ها

 

2 – 1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………….     47

 

2 – 2 دسته­بندی کتیبه­ها……………………………………………………………………………………     48

 

2 – 2 – 1 دسته­بندی محتوایی ………………………………………………………………………….     50

پایان نامه

 

 

2 – 2 -1 – 1 کتیبه­های مذهبی ……………………………………………………………………..     50

 

2 – 2 -1 – 1 – 1 آیات قرآنی ……………………………………………………………………     51

 

2 – 2 -1 – 1 – 2 احادیث…………………………………………………………………………..     52

 

2 – 2 -1 – 1 – 3 ادعیه و تذکره­ها ………………………………………………………………..     53

 

2 – 2 -1 – 1 – 4 ابیات شعر ……………………………………………………………………….     55

 

2 – 2 -1 – 2 کتیبه­های احداثیه …………………………………………………………………….     55

 

2 – 2 -1 – 3 کتیبه­های مذهبی –  احداثیه………………………………………………………..     57

 

2 – 2 – 2 دسته­بندی براساس خط……………………………………………………………………..     57

 

2 – 2 – 2 – 1 کاربرد خط کوفی در کتیبه­نگاری ………………………………………………     59

 

2 – 2 – 2 – 1 – 1خط کوفی ساده ……………………………………………………………….     59

 

2 – 2 – 2 – 1 – 2 خط کوفی­تزیینی ……………………………………………………………..     60

 

2 – 2 – 2 – 1 – 3 کوفی بنایی (معقلی) ………………………………………………………….     60

 

2 – 2 – 2 – 2 کاربرد خط ثلث در­کتیبه­نگاری ………………………………………………….     61

 

2 – 2 – 2 – 3 کاربرد خط نستعلیق در­کتیبه­نگاری ……………………………………………..     65

 

2 – 2 – 3 دسته­بندی براساس قالب و شکل­کلی ……………………………………………………     68

 

2 – 2 – 3  – 1 کتیبه­های طوماری…………………………………………………………………..     69

 

2 – 2 – 3  – 2 قاب­بندی­ها ………………………………………………………………………….     72

 

2 – 2 – 3  – 3 الواح کتیبه­ای………………………………………………………………………..     74

 

2 – 2 – 3  – 3 – 1 الواح ترنجی …………………………………………………………………..     75

 

2 – 2 – 3  – 3 – 2 الواح شمسه­ای (مدور)………………………………………………………..     77

 

2 – 2 – 3  – 3 – 3 الواح هندسی ………………………………………………………………….     78

 

2 – 2 – 4 ترکیب خط در­کتیبه ………………………………………………………………………..     80

 

2 – 2 – 4 – 1 کتیبه­های تک­سطری…………………………………………………………………     80

 

2 – 2 – 4 – 2 کتیبه­های ­طوماری دوطبقه و سه­طبقه ………………………………………………     82

 

2 – 2 – 4 – 3 کتیبه­های­ طوماری مادر و بچه ……………………………………………………..     84

 

2 – 2 – 4 – 4 کتیبه­های­کمربندی ……………………………………………………………………     86

 

2 – 2 – 5 مصالح مورد استفاده در کتیبه­ها ………………………………………………………….     87

 

2 – 2 – 5 – 1 آجرکاری ……………………………………………………………………………     88

 

2 – 2 – 5 – 2 سنگ …………………………………………………………………………………     90

 

2 – 2 – 5 – 3 گچ…………………………………………………………………………………….     92

 

2 – 2 – 5 – 4 کاشی ………………………………………………………………………………..     93

 

2 – 2 – 5 – 4 – 1 کاشی­ معرق……………………………………………………………………     94

 

2 – 2 – 5 – 4 – 2 کاشی ­هفت­رنگ……………………………………………………………..     95

 

2 – 2 – 5 – 4 – 3 کاشی­ زیررنگی ………………………………………………………………     97

 

2 – 2 – 5 – 4 – 4 کاشی ­زرین­فام………………………………………………………………..     98

 

2 – 2 – 5 – 4 – 5 کاشی­ معقلی ………………………………………………………………….     99

 

2 – 2 – 5 – 5 تزیینات چوبی……………………………………………………………………….     100

 

2 – 2 – 5 – 6 آیینه­کاری……………………………………………………………………………     101

 

2 – 2 – 5 – 7 فلز­کاری ……………………………………………………………………………..     102

 

2 – 2 – 6 رنگ در کتیبه­ها ………………………………………………………………………….     103

 

2 – 3 جمع­بندی……………………………………………………………………………………………..     105

 

فصل سوم: تحلیل ساختاری کتیبه­ها

 

3 – 1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………….     107

 

3 – 2 بررسی کیفیات بصری در کتیبه­ها ……………………………………………………………….     108

 

3 – 2 – 1 آهنگ بصری ………………………………………………………………………………..     108

 

3 – 2 – 2 تعادل ………………………………………………………………………………………….     112

 

3 – 2 – 3 تباین……………………………………………………………………………………………     116

 

3 – 2 – 4  ترکیب­بندی …………………………………………………………………………………     119

 

3 – 2 – 5 تناسب …………………………………………………………………………………………     125

 

3 – 3  مختصری درباره ویژگی­های حروف …………………………………………………………..     128

 

3 – 4 کرسی………………………………………………………………………………………………….     139

 

3 – 5 جمع­بندی  ……………………………………………………………………………………………     142

 

فصل چهارم: نتیجه­گیری

 

4 – 1 بحث …………………………………………………………………………………………………..     144

 

4 – 2 نتیجه …………………………………………………………………………………………………..     146

 

4 – 3 پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………     151

 

طرح عملی

 

معرفی …………………………………………………………………………………………………………..     154

 

مشخصات فنی ………………………………………………………………………………………………..     154

 

فهرست منابع ………………………………………………………………………………………………….     156

 

پیوست مطالب…………………………………………………………………………………………………     165

 

فهرست تصاویر

 

تصویر 1 – 1. نمونه­ای به­خط­ کوفی ­تزیینی، مدرسه ­نظامیه­ خرگرد­خواف، مأخذ­ تصویر:­­                Sheila s. Blair, 1998: 81……………………………………………………………………………………………………………….   36

 

تصویر­2 – 1. نمونه­ای­ به­خط کوفی ­بنایی ساده با عبارت الله­اکبر، داخل ایوان مقصوره، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………………………………………………………………..   37

 

تصویر­3 – 1. نمونه­ای به­خط محقق در قرآنی­ از ­شیراز ، به­کتابت یحیی ­جمالی ­صوفی، مأخذ­تصویر: سفادی، 1381: 73                                                                                                                                       37

 

تصویر4 – 1. نمونه­ای ­کتیبه به­خط­ ثلث، ایوان ساعت صحن عتیق، رقم علیرضا عباسی، مأخذ­تصویر: آفرینش­های­ هنری آستان قدس رضوی…………………………………………………………………………………………..   38

 

تصویر­5 – 1. نمونه­ای به­خط نسخ انتظام ­یافته در قرآن، کتابت وصال­ شیرازی، قرن 13­هـ­­، مأخذ تصویر: سفادی، 1381: 68……………………………………………………………………………………………………………….   39

 

تصویر­6 – 1. نمونه­­ای به­خط تعلیق،­ کتابخانه­ مرکزی­آستان قدس، به­کتابت میرزا­ عبدالوهاب­

 

نشاط معتمدالدوله، ، مشهد، مأخذ­تصویر: مهدی­زاده، رزا، 1369: 99 ………………………………………  40

 

تصویر 7 – 1. نمونه­ای به­خط نستعلیق، کتابخانه مرکزی آستان­قدس­رضوی، کتابت علیرضا عباسی، مأخذ­تصویر: مهدی­زاده، رزا، 1369: 15……………………………………………………………………………………….   41

 

تصویر­1 – 2. نمونه­ای از­کتیبه­های احداثیه،­ گنبد مطهر امام رضا­ (ع)، اثر محمد­حسین شهید­المشهدی، دوره قاجار، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………………………………   57

 

تصویر 2 – 2. نمونه­ای به­خط کوفی ساده­، صحن هدایت از مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393………………………………………………………………………………………………………….   59

 

تصویر 3– 2. نمونه­ای به­خط­کوفی­تزیینی ، پیشانی ایوان طلای صحن جمهوری اسلامی، مجموعه

 

زیارتی امام رضا­ (ع)، دوره معاصر، مأخذ تصویر: نگارنده، مهر 1393 ………………………………….    60

 

تصویر 4– 2. نمونه­ای به­خط کوفی گره­دار با متن ((فَسَیکفیکِهِم الله و هُو السَمیعُ العَلیم))، ته­ستون غرفه­های صحن گوهرشاد، بدون تاریخ، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی……………………..   60

 

تصویر­5– 2. نمونه­ای به­خط کوفی بنایی با عبارات الله، محمد، علی، فاطمه، گنبد مطهر امام رضا(ع)، ­مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………………………………………..   61

 

تصویر 6 – 2. نمونه­ای از کتیبه­های موجود در مجموعه زیارتی امام رضا ­(ع) که ترکیبی از چند نوع خط ثلث، نسخ، محقق و رقاع می­باشد. سر­در ایوان طلای صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، دوره قاجاریه، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393……………………………………………………………………………………………………   64

 

تصویر 7 – 2. نمونه­ای به­خط ثلث، داخل ایوان ساعت صحن عتیق، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، اثر علیرضا عباسی، دوره صفویه، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………….   64

 

تصویر 8 – 2. نمونه­ای به­خط ثلث، داخل ایوان شرقی صحن­نو، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، اثر محمد­حسین شهید­المشهدی،­1271ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………   64

 

تصویر 9 – 2. نمونه­ای به­خط نستعلیق، ایوان طلای صحن عتیق، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، اثر محمد­ علی­بن سلیمان­الرضوی، دوره افشاریه، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………….. . 66

 

تصویر­10– 2. نمونه­ای به­خط نستعلیق، ازاره­های بیرونی صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، اثر محمد­الموسوی، 1320 ق، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393………………………………………………………….   66

 

تصویر 11 – 2. نمونه­ای به­خط نسخ مرقوم بر کاشی هشت­پر، به­کار رفته در ازاره­های حرم مطهر، موزه آستان قدس رضوی، قرن 7 ش، مأخذ تصویر: نگارنده، دی ماه 1393……………………………………………   67

 

تصویر 12 – 2. نمونه­ای به­خط تعلیق مرقوم بر کاشی هشت­پر، به­کار­رفته در­ ازاره­های حرم مطهر، موزه آستان قدس رضوی، قرن 7­ش، مأخذ تصویر: نگارنده، دی ماه 1393…………………………………………….   67

 

تصویر 13 – 2. نمونه­ای به­خط تعلیق مرقوم بر کاشی زرین فام ستاره­ای، به­کار­رفته در ازاره­های حرم مطهر، موزه آستان قدس رضوی، قرن­ 7­ش، مأخذ­تصویر: نگارنده، دی ماه 1393……………………………………..   68

 

تصویر 14 – 2. نمونه­ای به­خط ثلث و طغرا، قسمت پایین لبه دهانه­ی­ ایوان شرقی و غربی مسجد گوهرشاد، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، مأخذ تصویر: صحراگرد، 1391: 145……………………………………….   68

 

تصویر 15 – 2. نمونه­ای از کتیبه طوماری به­قلم ثلث و کوفی، ایوان ساعت صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا ­(ع)، 1394ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی……………………………………..   71

 

تصویر­16 – 2. نمونه­ای از کتیبه طوماری به­قلم ثلث، ایوان شرقی صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا ­(ع)، رقم محمد­حسین شهید­المشهدی، دوره قاجار، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی……….   71

 

تصویر­17 – 2. نمونه­ای از کتیبه طوماری احداثیه به­قلم نستعلیق، ازاره­های صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، رقم­ محمدحسن رضوان، 1342­ش. مأخذ تصویر: نگارنده، مهر 1393…………………………………   71

 

تصویر 18 – 2. نمونه ای از کتیبه طوماری محرابی­(گردان)­، به­خط ثلث و کوفی­تربیعی، قسمتی از ایوان ساعت صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا ­(ع)، 1288ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی.   72

 

تصویر 19 – 2. نمونه­ای از کتیبه قاب­بندی شده به­قلم ثلث، ازاره­های صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، رقم محمد­حسن رضوان، 1365ق، مأخذ تصویر: نگارنده، آبان 1393………………………………..   73

 

تصویر­20 – 2. نمونه­ای از کتیبه قاب­بندی شده به­قلم ثلث و کوفی تربیعی، ایوان شرقی مسجد­گوهرشاد، مجموعه زیارتی امام رضا ­(ع)، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………   73

 

تصویر­21 – 2. نمونه­ای از کتیبه قاب­­بندی شده به­قلم کوفی­بنایی­ساده، سرپایه نمای خارجی ایوان شرقی مسجد­ ­گوهرشاد، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، مأخذ تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی……………   74

 

تصویر 22 – 2. بخشی از کتیبه احداثی قاب­بندی شده به­قلم نستعلیق، قسمت بیرونی ایوان ساعت صحن عتیق، ­مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)،­ رقم محمد ­موسوی ­صنیع­التولیه، 1317­ق، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393        74

 

تصویر 23 – 2. نمونه­ای از الواح ترنجی، قسمتی از ایوان ساعت صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، 1288ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………………………..   75

 

تصویر 24 – 2. نمونه­ای از­الواح ترنجی، ایوان­ طلای صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، 1277ق، مأخذتصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………………………..   76

 

تصویر 25 – 2. نمونه­ای از الواح ترنجی، ایوان شرقی صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا ­(ع)، محمد موسوی، قاجار، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393………………………………………………………………………..   76

 

تصویر 26 – 2. نمونه­ای از الواح ترنجی، ایوان طلای صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، دوره قاجار، مأخذ تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………………………………………..   77

 

تصویر27 – 2. نمونه ای از الواح شمسه­ای، قسمت بیرونی ایوان شرقی صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………………………………   77

 

تصویر28 – 2. نمونه­ای از الواح­ شمسه­ای، رواق دارالهدایه، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1391………………………………………………………………………………………………………….   78

 

تصویر29 – 2. نمونه­ای از الواح شمسه­ای، مسجد گوهرشاد، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، 1345ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………………………………………..   78

 

تصویر30 – 2. نمونه­ای از الواح هندسی به­خط کوفی، پایه غرفه­های صحن مسجد گوهرشاد، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………………….   79

 

تصویر31 – 2. نمونه­ای از الواح هندسی به­خط نستعلیق منقوش بردرب چوبی، داخل ایوان شرقی صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی……………………….   79

 

تصویر32 – 2. نمونه­ای از الواح هندسی به­خط نستعلیق، رواق توحیدخانه، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، دوره قاجار، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393………………………………………………………………………..   80

 

تصویر33 – 2. نمونه­ای کتیبه تک سطری از کاشی­های زرین­فام برجسته اطراف بقعه مبارک به­خط ثلث آمیخته به­رقاع آبی رنگ، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، مأخذ­تصویر: نگارنده، مهر 1393…………………….   81

 

تصویر34 – 2. نمونه­ای کتیبه تک سطری به­خط نستعلیق داخل ایوان ساعت صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، 1399ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنر آستان قدس رضوی………………………………………..   81

 

تصویر35 – 2. نمونه­ای­کتیبه تک سطری به­خط ثلث، ته ستون غرفه­های صحن مسجد گوهرشاد، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)­، مأخذ­تصویر: صحراگرد، 1391: 169………………………………………………………   81

 

تصویر36 – 2. نمونه­ای­کتیبه تک­سطری به­خط نسخ،­کاشی­های هشت ضلعی ازاره­های حرم مطهر، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)­، موزه آستان قدس رضوی، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393……………………………. 81

 

تصویر37 – 2. نمونه­ای از کتیبه طوماری دوطبقه به­خط ثلث، ایوان ساعت صحن عتیق، رقم علیرضا عباسی، دوره صفویه، مجموعه زیارتی امام رضا ­(ع)­، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………….   83

 

تصویر38 – 2. نمونه­ای از کتیبه طوماری دوطبقه به­قلم نستعلیق، ایوان طلای صحن عتیق، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، مأخذ­تصویر: نگارنده، مهر 1393…………………………………………………………………………   83

 

تصویر39 – 2. نمونه­ای از کتیبه طوماری دوطبقه به­قلم ثلث با نوشته خفی به­قلم کوفی تربیعی بر بالای آن، ایوان ساعت صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، 1394 ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی            83

 

تصویر40 – 2. نمونه­ای از کتیبه دو طبقه به­خط ثلث، داخل صحن عتیق، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، رقم محمد­حسین موحد، دوره معاصر، مأخذ­تصویر: نگارنده، آذر 1393……………………………………………….   84

 

تصویر41 – 2. نمونه­ای از کتیبه­های طوماری مادر و بچه، با قلم ثلث­جلی و کوفی­خفی بر بالای آن، سردر ایوان­مقصوره­ مسجد­گوهرشاد، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، رقم بایسنغر­میرزا، 821 ق، مأخذ تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………………………………………………………………   85

 

تصویر­1 – 3. نمونه­ای کتیبه طوماری مادر و بچه به­خط ثلث و کوفی، داخل نقاره­خانه صحن عتیق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………………………………………..   110

 

تصویر 2 – 3. تحلیل ساختاری کتیبه، ایجاد آهنگ بصری متناوب در­کتیبه با تکرار افراشته­ها و ایجاد نوعی انتظار در بیننده در تکرار متنوع حروف عمودی……………………………………………………………………..   110

 

تصویر­3 – 3. نمونه­ای کتیبه طوماری به خط ثلث ، ایوان ساعت صحن عتیق، قلم علیرضا عباسی، دوره صفویه، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………………………………   110

 

تصویر 4 – 3. ایجاد آهنگ بصری متناوب در­کتیبه با تکرار افراشته­ها و ایجاد نوعی انتظار در بیننده در تکرار متنوع حروف عمودی………………………………………………………………………………………………………….   110

 

تصویر 5 – 3. ایجاد آهنگ بصری متناوب در­کتیبه با تکرار حروف گرد­اندام (دوایر منقبض و منبسط)     110

 

تصویر­6– 3. نمونه­ای کتیبه قاب­بندی به­خط نستعلیق، ازاره بیرونی صحن عتیق، رقم محمد الموسوی، 1317، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393………………………………………………………………………………………..  111

 

تصویر 7 – 3. ایجاد آهنگ بصری متناوب با تکرار الف­ها و حروف عمودی در قاب کتیبه……   111

 

تصویر­8 – 3. ایجاد آهنگ بصری یکنواخت با حروف گرد­اندام در کرسی اول کتیبه………….   111

 

تصویر­9 – 3. ایجاد آهنگ بصری یکنواخت، سمت راست و بر کرسی دوم کتیبه………………   111

 

تصویر­10 – 3. نمونه­ای کتیبه الواح به­خط نستعلیق، ازاره­های بیرونی صحن نو، رقم محمد­الموسوی، 1320، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393………………………………………………………………………………………..   112

 

تصویر 11 – 3. ایجاد آهنگ بصری متوالی، با تکرار حروف گرد­اندام از پایین کتیبه به­سمت بالا           112

 

تصویر­12 – 3. نمونه­ای کتیبه طوماری کمربندی به­خط ثلث، سردر ایوان طلای صحن عتیق، رقم محمد­رضا امامی­اصفهانی، 1085ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………   114

 

تصویر­13 – 3. ایجاد تعادل بصری با استفاده از آهنگ متناوب در افراشته­ها وکمربند حرف «یاء» که سبب تقسیم فضای کتیبه شده است………………………………………………………………………………………………..   114

 

تصویر­14 – 3. نمونه­ای کتیبه الواح به­خط نستعلیق، ازاره­های صحن­نو، رقم محمد­الموسوی، مأخذ­تصویر: نگارنده، مهر 1393………………………………………………………………………………………………………….   114

 

تصویر­15 – 3. ایجاد تعادل بصری با استفاده ازحروف کشیده در بالا و پایین کتیبه…………….   114

 

تصویر­16 – 3. نمونه­ای کتیبه به­خط کوفی بنایی ساده با عبارت­الله­اکبر، داخل ایوان مقصوره، مأخذ­تصویر: مصدقیان، 1384: 76……………………………………………………………………………………………………   115

 

تصویر 17 – 3. تعادل بصری با استفاده از شبکه­بندی حروف افقی و عمودی در قاب کتیبه…..   115

 

تصویر 18 – 3. تعادل بصری با رعایت فضای مثبت و منفی در بین حروف………………………   115

 

تصویر 19 – 3. نمونه­ای کتیبه طوماری کمربندی به­خط ثلث، سردر ایوان طلای صحن عتیق، رقم محمد­رضا امامی­اصفهانی، 1085ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………   117

 

تصویر 20 – 3. ایجاد تباین اندازه، با استفاده از افراشته­های عمودی نسبت به دیگر حروف افقی کتیبه     117

 

تصویر 21 – 3. ایجاد تباین جهت، با استفاده از حروف مورب در قاب کتیبه……………………   117

 

تصویر 22 – 3. ایجاد تباین رنگ­های مکمل و تاریک و روشن در کتیبه………………………..   117

 

تصویر 23– 3. نمونه­ای­کتیبه الواح به­خط نستعلیق، رقم محمد­الموسوی، ازاره­های صحن نو، مأخذ­تصویر: نگارنده، مهر 1393………………………………………………………………………………………………………….   118

 

تصویر 24 – 3. ایجاد تباین اندازه، با استفاده از حروف کشیده در قاب کتیبه……………………   118

 

تصویر­25– 3. نمونه­ای کتیبه به­خط کوفی بنایی مسطح، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)،گنبد مسجد گوهرشاد، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………………………………   118

 

تصویر­26 – 3. ایجاد تباین اندازه، با استفاده از افراشته­ها در خط کوفی بنایی و تباین جهت، با مورب شدن و در تضاد قرار گرفتن طُره در حروف عمودی………………………………………………………………………..   118

 

تصویر 27 – 3. ایجاد تباین رنگ­های تاریک و روشن در کتیبه……………………………………   119

 

تصویر 28– 3. نمونه­ای کتیبه کمربندی به­خط ثلث، نقاره­خانه صحن عتیق، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………………………………………..   121

 

تصویر 29 – 3. ترکیب­بندی عمودی با استفاده از آهنگ بصری در افراشته­ها و ایجاد ثبات و پایداری در کتیبه    121

 

تصویر­30 – 3. قرارگیری حروف عمودی و کمربند افقی حروف، در وسط کتیبه با تقسیم­بندی قاب کتیبه به­دو قسمت مساوی و ایجاد ترکیب­بندی متقاطع در کتیبه…………………………………………………………….   121

 

تصویر 31 – 3. قرارگیری حروف اریب و تقسیم قاب کتیبه، ایجاد تباین جهت و ترکیب­بندی اریب در کتیبه       121

 

تصویر 32 – 3. نمونه­ای کتیبه کمربندی به­خط ثلث، داخل ایوان شرقی صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا­(ع)، 1274 ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………………………   122

 

تصویر 33 – 3. ترکیب­بندی عمودی با استفاده از آهنگ بصری در افراشته­ها و ایجاد ترکیب­بندی متقاطع با قرارگیری حروف عمودی و کمربند افقی حروف……………………………………………………………………   122

 

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...