مراکز سم زایی / دارو درمانی:

به زبان ساده، وقتی که بدن به استفاده از دارویی عادت کرده باشد ، قطع آن دارو موجب بر هم خوردن توازن و تعادل ذهنی و جسمی می شود و عوارض نامطلوبی به جای می گذارد و تنها می توان از طریق سم زایی این عوارض را تحت کنترل در آورد. سم زدایی معمولاً یک روش درمانی مجزا تلقی می شود و از آن می توان به عنوان روش های درمانی دیگر استفاده کرد . سم زایی به رفع اثرات انزوا طلبی و گوشه گیری کمک می کند ، اما مشکلات روانی اجتماعی و رفتاری مرتبط با سوء مصرف را حل نمی کند.

سم زدایی کامل یکی از مهمترین اهداف اکثر برنامه های درمانی است و می توان آن را پیش شرط درمان برخی از مشکلات پزشکی دانست سم زایی را هم می توان با قطع یک باره مواد و هم قطع تدریجی آنها آغاز کرد .(UNDCP2000)

2- برنامه های توانبخشی سر پایی :

برنامه های توان بخشی مانند سم زدایی ممکن است در مراکز غیر درمانی و بیمارستان ها اجراء شود و معمولا 3 تا 4 هفته ای هستند هدف کلی برنامه باز توانی کمک به حل مشکلات فرد بیمار مراجعه کننده است که مشکلاتش را درک کند و او را برای بهبودی طولانی آماده کند ( مک کرادی ، دین ، دوبریویل و سوانسون 1985.)

3- اجتماع درمانی :

اجتماع درمانی ، به ویژه برای افراد معتاد به مواد مخدر تشکیل می شود . بنابر تعریف ، یک اجتماع درمانی مرکز اقامتی است که فرد مصرف کننده ( وابسته  به مواد) در آنجا زندگی می کند و از فشار های محیط بیرون و مواد مخدر درامان است در آنجا می تواند بیاموزد که چگونه زندگی جدید عاری از مواد را پیش بگیرد.

هدف از گروه درمانی باز گرداندن معتادان به جامعه از طریق ایجاد یا خلق یک محیط باری رسان متقابل مجزا شده و با ساختار است که در آن فرد معتاد می تواند یاد بگیرد همانند یک شرکت کننده بالغ و پخته عمل کند ( پولیچ ،2009)

4- ارائه دهندگان مشاوره سر پایی:

مشاوره اعتیاد به بیماران سر پایی در بسیاری از مراکز جامع بهداشت روانی محلی تا مطلب های خصوصی پزشکان ارائه می شود ویژگی بارز این مراکز این است که اولاً اجازه می دهد فرد خودش باشد و درمان به صورت فردی ارائه می شود در ثانی مشاوره طراحی برنامه های درمانی را بر اساس اهداف کوتاه مدت و دراز مدت ترغیب می کند و ثالثاً : مشاور سر پایی به فرد این فرصت را می دهد که رفتارهای جدید را در محیط های عادی امتحان کند.

5- الکلی های گمنام (AA) و معتادان گمنام(NA):  الکلی های گمنام ( آلانون ) و معتادان گمنام ( نارآنون) گروه های خود یاری هستند که در دنیا دست به کار شده اند و به طور کلی اینگروهها درمانی ارائه نمی کنند؛ بلکه برای حمایت از بهبود بافتن افراد الکلی یا سوء مصرف کنندگان مواد در فرایند توانبخشی خود شکل می گیرند هدف آنها به حداقل رساندن مشکلات بهداشتی و اجتماعی ناشی از مصرف مواد است .

معتادان گمنام: مردان و زنان همدردی هستند که تجربیات ، نقاط قوت و امید خود را با یکدیگر در میان می گذارند ، که ممکن است مشکلات رایج شان را حل کند. تنها شرط مورد نیاز برای عضویت تمایل به توقف در مصرف است.(بهاری.1387)

1-Macardy.D.Enviromental Factors in Sabestance abuse

2-Therapeutic Community