مقدمه …………………………………………………………………………………..
2
فصل اول:کلیات پژوهش
1-1-مقدمه…………………………………………………………………………….
4
1-2-بیان مساله………………………………………………………………………..
6
1-3-اهمیت و ضرورت پژوهش………………………………………………………
10
1-4-اهداف پژوهش………………………………………………………………………
14
1-5-متغیرهای پژوهش………………………………………………………………….
14
1-6-فرضیه های پژوهش………………………………………………………………..
15
1-7-روش پژوهش…………………………………………………………………….
15
1-8-روش نمونه گیری………………………………………………………………..
16
1-9-روش گردآوری اطلاعات………………………………………………………..
16
1-10-روش تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………….
16
1-11-جامعه آماری……………………………………………………………………
16
1-12-قلمرو پژوهش…………………………………………………………………..
18
1-12-1-قلمرو موضوعی………………………………………………………………
18
1-12-2-قلمرو مکانی…………………………………………………………………..
18
1-12-3-قلمرو زمانی………………………………………………………………….
18
1-13-تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی……………………………………………
18
1-13-1-هوش…………………………………………………………………………….
18
1-13-2-عاطفه…………………………………………………………………………
18
1-13-3-هوش عاطفی………………………………………………………………….
19
1-13-4-خودآگاهی……………………………………………………………………….
19
1-13-5-خودتنظیمی(خودمدیریتی) ……………………………………………………
19
1-13-6-خودانگیزی…………………………………………………………………..
19
1-13-7-آگاهی اجتماعی(همدلی) …………………………………………………….
19
1-13-8-مهارتهای اجتماعی…………………………………………………………..
19
1-13-9-عملکرد……………………………………………………………………….
20
1-13-10-توانایی………………………………………………………………………….
20
1-13-11-وضوح(درک) ……………………………………………………………..
20
1-13-12-کمک(حمایت سازمانی) …………………………………………………..
20
1-13-13-انگیزه(تمایل) ………………………………………………………………
21
1-13-14-ارزیابی(آموزش و بازخورد عملکرد) …………………………………….
21
1-13-15-اعتبار(اعمال معتبر و حقوق پرسنل) …………………………………….
21
1-13-16-محیط(تناسب محیطی) ……………………………………………………
21
فصل دوم:مبانی نظری و پیشینه پژوهش
2-1-مقدمه……………………………………………………………………………..
23
هوش عاطفی
2-1-1-مقدمه…………………………………………………………………………..
25
2-1-2-تعاریف هوش………………………………………………………………….
26
2-1-3-هوش…………………………………………………………………………..
26
2-1-4-تعریف هوش……………………………………………………………………….
26
2-1-5-انواع هوش…………………………………………………………………….
27
2-1-6-عاطفه…………………………………………………………………………
33
2-1-7-هیجان…………………………………………………………………………
34
2-1-8-مولفه های هیجان……………………………………………………………..
35
2-1-9-ویژگی های هیجان…………………………………………………………….
35
2-1-10-طبقه بندی هیجانها……………………………………………………………
36
2-1-11-فواید هیجان……………………………………………………………………
36
2-1-12-زیان های هیجان…………………………………………………………………
37
2-1-13-سرچشمه هیجانها…………………………………………………………….
38
2-1-14-چگونگی شکل گیری هیجانها……………………………………………….
38
2-1-15-علت اهمیت هیجانها در محیط کار………………………………………….
38
2-1-16-مفهوم هوش هیجانی…………………………………………………………..
39
2-1-17-مفهوم شناسی هوش هیجانی…………………………………………………
40
2-1-18-هوش هیجانی و هوش شناختی………………………………………………
42
2-1-19-تعریف هوش هیجانی………………………………………………………..
45
2-1-20-سیر تکوین و تاریخچه هوش هیجانی…………………………………………
46
2-1-21-دیدگاه های صاحبنظران در مفهوم هوش هیجانی……………………………
51
2-1-21-1-دیدگاه گاردنر در هوش شناختی و غیر شناختی………………………….
51
2-1-21-2-دیدگاه کوپر در هوش هیجانی…………………………………………….
53
2-1-21-3-دیدگاه مایر و سالووی در هوش هیجانی…………………………………..
54
2-1-21-4-دیدگاه گلمن در هوش هیجانی………………………………………………
58
2-1-21-5-دیدگاه بار-آن در هوش هیجانی…………………………………………..
69
2-1-22-چارچوب چهار وجهی استنتاجی هوش هیجانی……………………………..
71
2-1-23-هوش هیجانی و هوش شناختی در محیط سازمان……………………………
74
2-1-24-هوش هیجانی و ارتقا کیفیت سازمان……………………………………….
76
2-1-25-هوش هیجانی در محیط کار…………………………………………………….
76
2-1-26-چه کسانی به هوش هیجانی نیاز دارند؟……………………………………..
77
2-1-27-ضرورت توجه به رشد هوش هیجانی کارکنان………………………………
87
2-1-28-گروه کار و هوش هیجانی…………………………………………………..
88
2-1-29-ارتقا هوش هیجانی در گروه کار………………………………………………..
89
2-1-30-تنظیم هیجانهای کارکنان در گروه کار………………………………………
92
2-1-31-هوش هیجانی و مزیت رقابتی……………………………………………….
93
2-1-32-نقش هوش هیجانی در گزینش و بالندگی شغلی نیروی انسانی……………..
97
2-1-33-مدل سازی تاثیر هوش هیجانی بر موفقیت کار……………………………..
100
2-1-34-هوش هیجانی کارکنان و رضایت مشتریان………………………………….
102
2-1-35-هوش هیجانی کارکنان و اثربخشی سازمان…………………………………
104
2-1-36-هوش هیجانی ، ارتقا یادگیری و تحول سازمانی……………………………
108
2-1-37-اکتساب و بهبود هوش هیجانی………………………………………………
111
2-1-37-1-دیدگاه مایر و سالووی………………………………………………………
111
2-1-37-2-دیدگاه گلمن-امرلینگ……………………………………………………..
112
2-1-38-چطور می توان هوش هیجانی را بهبود بخشید؟………………………………..
113
2-1-39-مفاهیم مشخص در آموزش هوش هیجانی…………………………………….
114
2-1-40-فرآیند آموزش هوش هیجانی…………………………………………………
115
2-1-41-ملاحظاتی در برنامه های آموزش هوش هیجانی……………………………
116
2-1-42-نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و تقویت هوش هیجانی………
117
2-1-43-مراحل آموزش هوش هیجانی……………………………………………….
118
عملکرد کارکنان
2-2-1-مقدمه……………………………………………………………………………….
122
2-2-2-تعاریف عملکرد………………………………………………………………….
124
2-2-3-عوامل موثر در بهبود عملکرد………………………………………………..
125
2-2-4-عوامل یا متغیرهای موثر بر عملکرد……………………………………………
126
2-2-5-عوامل موثر بر عملکرد فردی………………………………………………….
128
2-2-5-1-توانایی………………………………………………………………………
128
2-2-5-2-شخصیت…………………………………………………………………….
130
2-2-5-2-1-عوامل تعیین کننده شخصیت……………………………………………….
130
2-2-5-3-یادگیری……………………………………………………………………..
131
2-2-5-4-ادراک………………………………………………………………………….
131
2-2-5-5-انگیزش……………………………………………………………………..
132
2-2-5-6-استرس(فشار روانی) ………………………………………………………
133
2-2-6-مدیریت عملکرد………………………………………………………………….
135
2-2-7-مفهوم و مولفه های مدیریت عملکرد…………………………………………….
136
2-2-7-1-مدیریت عملکرد به عنوان یک سیستم تجاری……………………………..
138
2-2-7-2-مدیریت عملکرد به عنوان یک فرهنگ و سبک رهبری………………….
138
2-2-7-3-مدیریت عملکرد به عنوان بخشی از پیمان روان شناختی………………….
139
2-2-7-4-مدیریت عملکرد به عنوان بازخورد شخصی و فرآیند یادگیری……………
139
2-2-8-فرآیند مدیریت عملکرد………………………………………………………..
139
2-2-9-اساس مدیریت مبتنی بر عملکرد………………………………………………
141
2-2-10-تفاوت بین مدیریت مبتنی بر عملکرد و سنجش عملکرد………………………
142
2-2-11-فواید مدیریت مبتنی بر عملکرد…………………………………………….
142
2-2-12-تئوری تقویت عملکرد……………………………………………………………
144
2-2-13-رویکرد تغییر رفتار سازمانی………………………………………………
144
2-2-14-ملاک اثربخشی تغییر رفتار سازمانی………………………………………
146
2-2-15-استراتژی های مدیریت عملکرد……………………………………………
148
2-2-16-الگوهایی در مورد عملکرد منابع انسانی…………………………………..
149
2-2-16-1-الگوی هرسی و گلداسمیت………………………………………………
149
2-2-16-2-الگوی موری اینسورث و نیویل اسمیت………………………………..
149
2-2-16-3-الگوی مدل امتیازات متوازن……………………………………………
149
2-2-16-4-الگوی لینچ و گراس…………………………………………………….
149
2-2-17-سابقه مدل ACHIEVE…………………………………………………..
150
2-2-18-استفاده از مدل ACHIEVE………………………………………………
151
رابطه هوش عاطفی و عملکرد
2-3-1-مقدمه………………………………………………………………………..
156
2-3-2-ارتباط ابعاد هوش عاطفی با عملکرد……………………………………….
156
2-3-3-چارچوب نظری پژوهش……………………………………………………
159
2-3-4-مدل تحلیلی پژوهش………………………………………………………..
160
پژوهش های انجام شده در ایران و جهان
2-4-1-مقدمه……………………………………………………………………….
162
2-4-2-پژوهش های انجام شده در جهان…………………………………………..
162
2-4-3-پژوهش های انجام شده در ایران…………………………………………..
167
فصل سوم:روش شناسی پژوهش
3-1-مقدمه…………………………………………………………………………
175
3-2-روش پژوهش………………………………………………………………..
175
3-3-جامعه آماری…………………………………………………………………
176
3-4-نمونه آماری…………………………………………………………………….
178
3-5-روش نمونه گیری و حجم نمونه……………………………………………….
178
3-6-روشها و ابزار گردآوری اطلاعات و داده ها………………………………….
179
3-7-مشخصات پرسشنامه ها……………………………………………………….
179
3-7-1-سنجش شاخص هوش عاطفی……………………………………………….
180
3-7-2-سنجش شاخص عملکرد…………………………………………………….
181
3-8-پایایی و روایی پرسشنامه……………………………………………………..
182
3-8-1-پایایی یا قابلیت اعتماد………………………………………………………
182
3-8-2-روایی یا اعتبار……………………………………………………………..
183
3-9-روشهای آماری تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………..
183
3-9-1-روشهای توصیفی……………………………………………………………
184
3-9-2-روشهای استنباطی…………………………………………………………..
184
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش
4-1-مقدمه…………………………………………………………………………..
186
4-2-بخش اول : آمار توصیفی……………………………………………………..
187
4-2-1-متغیرهای جمعیت شناختی پاسخ دهندگان………………………………….
187
4-2-2-وضعیت متغیر مستقل………………………………………………………
190
4-2-3-وضعیت متغیر وابسته………………………………………………………
191
4-3-بخش دوم : آمار استنباطی……………………………………………………..
191
4-3-1-آزمون داده ها……………………………………………………………….
192
4-3-2-بررسی رابطه عوامل مطرح شده…………………………………………..
193
4-4-تحلیل آماری فرضیه های پژوهش…………………………………………….
194
4-4-1-فرضیه اصلی………………………………………………………………..
194
4-4-2-فرضیه فرعی اول………………………………………………………………..
194
4-4-3-فرضیه فرعی دوم………………………………………………………………
195
4-4-4-فرضیه فرعی سوم……………………………………………………………..
196
4-4-5-فرضیه فرعی چهارم…………………………………………………………..
196
4-4-6-فرضیه فرعی پنجم…………………………………………………………….
197
4-5-یافته های جانبی…………………………………………………………………..
198
4-5-1-آزمون فرضیه تفاوت هوش عاطفی زنان و مردان……………………………
199
4-5-2-آزمون فرضیه تفاوت هوش عاطفی مجردین و متاهلین………………………
200
4-5-3-آزمون فرضیه تفاوت عملکرد زنان و مردان………………………………….
201
4-5-4-آزمون فرضیه تفاوت عملکرد کارکنان رسمی و غیر رسمی…………………
202
4-5-5-آزمون فرضیه تفاوت عملکرد کارکنان با سطوح مختلف تحصیلی…………….
203
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادها
5-1-مقدمه…………………………………………………………………………….
205
5-2-نتایج پژوهش…………………………………………………………………….
208
5-3-ارائه راهکارها و پیشنهادهایی بر اساس نتایج بدست آمده پژوهش……………..
210
5-3-1-ارائه راهکارها در ارتباط با مولفه خودآگاهی(فرضیه فرعی اول)…………..
211
5-3-2-ارائه راهکارها در ارتباط با مولفه خودتنظیمی(فرضیه فرعی دوم) …………
213
5-3-3-ارائه راهکارها در ارتباط با مولفه خودانگیزی(فرضیه فرعی سوم) ………..
214
5-3-4-ارائه راهکارها در ارتباط با مولفه آگاهی اجتماعی(فرضیه فرعی چهارم)….
215
5-3-5-ارائه راهکارها در ارتباط با مولفه مهارتهای اجتماعی(فرضیه فرعی پنجم)..
216
5-4-چالشهای سازمان و نقش هوش هیجانی در رفع این چالشها…………………….
218
5-5-پیشنهادهایی به پژوهشگران بعدی………………………………………………
225
5-6-محدودیتهای پژوهش…………………………………………………………….
226
پیوست ها،منابع و نام ها
پیوست الف : پرسشنامه……………………………………………………………
228
پیوست ب : نتایج حاصل از نرم افزار تحلیل آماری………………………………
233
فهرست جدول ها
جدول 1-1:تعداد کارمندان واحدها به تفکیک زن و مرد………………………….
17
جدول 2-1:هوش هیجانی در زندگی روزمره……………………………………..
50
جدول 2-2:چارچوب منسجم شناخت مولفه های هوش هیجانی گلمن……………..
74
جدول 2-3:مدیران عالی چه فعالیتهایی انجام می دهند؟……………………………
85
جدول 2-4:مدیران میانی و سرپرستان چه فعالیتهایی انجام می دهند؟…………….
86
جدول 2-5: کارکنان و کارمندان دفتری چه فعالیتهایی انجام می دهند؟……………
87
جدول 2-6:شایستگیهای هوش هیجانی به نقل از تیشلر و همکاران……………….
101
جدول 3-1:توزیع جامعه آماری بر حسب جنسیت و نوع استخدام…………………
177
جدول 3-2:تناظر گویه های پرسشنامه هوش عاطفی………………………………
180
جدول 3-3:تناظر گویه های پرسشنامه عملکرد……………………………………
181
جدول 4-1:فراوانی و درصد جنسیت پاسخ دهندگان……………………………….
187
جدول 4-2:فراوانی و درصد سن پاسخ دهندگان……………………………………
188
جدول 4-3:فراوانی و درصد سطح تحصیلات پاسخ دهندگان………………………
188
جدول 4-4:فراوانی و درصد سابقه خدمتی پاسخ دهندگان………………………….
189
جدول 4-5:فراوانی و درصد وضعیت تاهل پاسخ دهندگان………………………..
189
جدول 4-6:فراوانی و درصد وضعیت استخدامی پاسخ دهندگان…………………..
190
4-7:معیارهای تمرکز و پراکندگی متغیرهای هوش عاطفی………………………
190
4-8:معیارهای تمرکز و پراکندگی متغیرهای عملکرد…………………………….
191
4-9:آزمون نرمال / غیر نرمال بودن داده ها………………………………………
192
4-10:آزمون معنی دار بودن رابطه هوش عاطفی و مولفه هایش با عملکرد….
193
4-11:نمایش ضریب تعیین(R2) ………………………………………………..
198
4-12:جدول آمار توصیفی هوش عاطفی زنان و مردان…………………………
199
4-13:جدول آنالیز واریانس هوش عاطفی زنان و مردان………………………..
199
4-14:جدول آمار توصیفی هوش عاطفی متاهلین و مجردین…………………….
200
4-15:جدول آنالیز واریانس هوش عاطفی متاهلین و مجردین……………………
200
4-16:جدول آمار توصیفی عملکرد زنان و مردان……………………………….
201
4-17:جدول آنالیز واریانس عملکرد زنان و مردان………………………………
201
4-18:جدول آمار توصیفی عملکرد کارکنان رسمی و غیر رسمی……………….
202
4-19:جدول آنالیز واریانس عملکرد کارکنان رسمی و غیر رسمی………………
202
4-20:جدول آمار توصیفی عملکرد کارکنان با سطوح مختلف تحصیلی………….
203
4-21:جدول آنالیز واریانس عملکر کارکنان با سطوح مختلف تحصیلی………….
203
5-1:نتایج آزمون فرضیه های پژوهش…………………………………………….
209
فهرست نمودارها
نمودار 2-1:ابعاد هوش از دیدگاه گاردنر………………………………………….
52
نمودار 2-2:مدل چهارگانه هوش هیجانی از دید کوپر…………………………….
53
نمودار 2-3:حیطه های سواد هیجانی به زعم سالووی……………………………..
55
نمودار 2-4:ابعاد هوش هیجانی در مدل مایر و سالووی…………………………..
58
نمودار 2-5:مولفه های هوش هیجانی از دیدگاه گلمن……………………………..
61
نمودار 2-6:مدل مفهوم شایستگیهای گلمن…………………………………………
69
نمودار 2-7:مولفه های هوش هیجانی به زعم بار-آن………………………………
71
نمودار 2-8:ابعاد هوش هیجانی در محیط کار……………………………………..
77
نمودار 2-9:ضرورت توجه به رشد هوش هیجانی کارکنان……………………….
88
نمودار 2-10:فرآیند ارتباط هوش هیجانی با بالندگی شغلی…………………………..
99
نمودار 2-11:مدل رابطه هوش هیجانی و اثربخشی سازمان…………………………
108
نمودار 2-12:الگوی چهارمرحله ای تقویت سواد هیجانی شرایور………………………
115
نمودار2-13:مراحل آموزش هوش هیجانی ازدید چرنیس،گلمن،امرلینگ،کووان و آدلر
120
نمودار 2-14:عوامل موثر بر ادراک………………………………………………..
132
نمودار 2-15:ابعاد چهارگانه مدیریت عملکرد……………………………………….
138
نمودار 2-16:مدل تحلیلی پژوهش……………………………………………………
160
نمودار 4-1:پراکندگی دو متغیر هوش عاطفی و عملکرد……………………………
197
نمودار 5-1:مراحل آموزش هوش هیجانی از دید چرنیس،گلمن،امرلینگ،کووان و آدلر
224
منابع و مآخذ
فهرست منابع فارسی…………………………………………………………………
243
فهرست منابع غیر فارسی……………………………………………………………
249