فصل دوم: مواد و روش ها

 

 

41

 

 

    42

 

 

44

 

 

    44

 

 

    45

 

 

48

 

 

    49

 

 

    51

 

 

        51

 

 

52

 

 

    2- 4- 1 آغازگر ها: 52

 

 

    دستورالعمل واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) 52

 

 

    53

 

 

    53

 

 

    54

 

 

        54

 

 

        55

 

 

    2- 4-6  تعیین توالی قطعات تکثیر یافته و آنالیز آنها 56

 

 

    57

 

 

        58

 

 

        58

 

 

        59

 

 

        60

 

 

فصل سوم: نتایج

 

 

62

 

 

64

 

 

82

 

 

98

 

 

    98

 

 

    99

 

 

103

 

 

    105

 

 

    109

 

 

        109

 

 

 

        112

 

 

        3-5-3-3  آنالیز Maximum Liklihood داده های nrDNA ITS 115

 

 

        F cpDNA 117

 

 

        119

 

 

        121

 

 

 فصل چهارم: بحث

 

 

124

 

 

127

 

 

129

 

 

130

 

 

134

 

 

 فصل پنجم: منابع

 

 

136

 

 

در این مطالعه، بررسی بیوسیستماتیکی بخشه Viola از سرده Viola در شمال ایران از جنبه های مرفولوژیکی، آناتومیکی و ملکولی انجام شد. آنالیز عددی برای تاکسونهای جمع آوری شده از ایران متعلق به دو زیربخشه Viola و Rostratae به صورت جداگانه انجام گرفت و بر اساس نتایج حاصل از این آنالیز، گونه های هر کدام از زیربخشه های Viola و Rostratae از یکدیگر متمایز شدند. به منظور انجام مطالعات آناتومیکی، بخش های ریشه، ساقه رونده، برگ، دمبرگ و دمگل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که صفات مورد بررسی در تمایز زیربخشه ها و گونه ها  مفید هستند. بر این اساس دو گونه V. alba ssp. alba و V. sintenisii، در برشهای ریشه در وجود یا عدم وجود ناحیه مغز و تعداد لایه های پارانشیمی زیر آوند چوب از یکدیگر متمایز گردیدند. دو گونه نزدیک V. caspia و V. reichenbachiana نیز در برش های ریشه، در وجود یا عدم وجود مغز و تراکم کریستالی از یکدیگر قابل تمایز بودند. در بررسی مولکولی، از دو نشانگر، شامل nrDNA ITS و cpDNA trnL-F برای تعیین حدود گونه ها استفاده شد. بر این اساس، گونه های این بخشه به خوبی از یکدیگر متمایز شدند. به منظور بازسازی روابط فیلوژنی بخشه Viola و بررسی میزان خویشاوندی این بخشه با سایر بخشه های سرده Viola، داده های مولکولی با استفاده از روش بیشینه صرفه جویی تعبیه شده در نرم افزار PAUP* 4.b10 و روش بیشینه احتمال در نرم افزار TreeFinder (Version Of March 2011) آنالیز شدند. درخت مطلق مرکزی با بیشترین پارسیمونی برای داده های ترکیبی ITS و trnL-F، یک کلاد با ارزش حمایتی 100% را برای بخشه Viola بادو زیر بخشه Viola و  Rostratae نشان می دهد. نتایج حاصل از این مطالعه، حضور 6 گونه و 3 زیر گونه را تایید کرده است. نتایـج به دست آمده نشان داد که V. alba ssp. alba و V. sintenisii به صورت سیمپاتریک در شمال ایران پراکنش دارد

 

 

 1-1 تاریخچه مطالعات سیستماتیکی سرده Viola

 

 

سرده .Viola L. با دارا بودن 600-525 گونه همـی کریپتوفیت[1]، کامـوفیت[2] و فانـروفیت[3] بزرگتـرین سـرده خانـواده Violaceae اسـت Clausen, 1964; Ballard, 1996)). ایـن سـرده در سـال 1753 توسـط لینــه[4] معـرفی شد و نمـونه تیپ  این سـرده، V. odorata است که در سال 1982 نمونه لکتوتیپ آن توسط Haesler جمع آوری و گزارش شد (Marcussen, 1998).

 

 

این سرده در سال 1823 توسط گیاهشناس سوئیسی De Candolle به بخشه ها و زیر بخشه های مختلف طبقه بندی شد (Chatterjee & Sharma, 1987). در سده گذشته، مونوگرافر آلمانی، Becker، اولین  تاکسونومیستی بود که این سرده را در سطح جهان بررسی کرد و تعداد بسیار زیادی گونه جدیـد و تقسیم بندیهای تاکسونومیکـی جدیدی معرفی کرد (Becker, 1916, 1917a, 1917b, 1918, 1922, 1923a, 1923b, 1923c, 1923d, 1924, 1925a). مطالعات وی در ایـن زمینـه (1925b)، اولیـن ارزیابـی جامـع سرده Viola را شامـل شناسـایی 14 بخشه و تقـریباً دو برابر گروه های زیر بخشـه ای در جهـان، بوجـود آورد، بزرگتـرین بخشـه آن Nomimium بود که بعدها به نام بخشـه Viola تغییـر پیـدا کرد. سپس Clausen (1927, 1929, 1964) بازبینی های تاکسونومیکی عمده ای بر طبقه بندی Becker انجام داد که اغلب آنها توسط متخصصان بعدی پذیرفته شد، در حالیکه قسمتی هنوز مبهم باقی مانده است. متخصصان دیگر تغییرات دیگری اعمال کردند که عمدتاً شامل نامگذاری های اولیه بود (Bamford & Gershoy, 1930; Gershoy, 1934; Yuzepchuk & Klokov, 1974). Clausen گروه های بدون ساقه اصلی با عدد کروموزومی پایه x=12 یا مشتقات آنیوپلوئیدی را در بخشه Plagiostigma قرار داد و گروه های با عدد پایه کروموزومی x=10 را در بخشه Nomimium (بخشه نامعتبر Rostellatae در طبقه بندی خودش) قرار داد که اکنون به میزان زیادی کاهش پیدا کرده است. وی همچنین گروه هایی که به طور برجسته دارای ساقه اصلی و گلهای زرد بودند را از سری ها و زیربخشه ها به بخشه Chamaemelanium ارتقاء داد و بخشه Nuttallianae را به تعدادی زیر بخشه تقسیم کرد. اگرچه برخی متخصصان بخشه Dischidium در طبقه بندی Becker را حفظ کردند و زیر بخشه Orbiculares را در بخشه Nomimium ابقا کردند، Clausen بخشه Dischidium و Orbiculares را ادغام کرد و آنها را در بخشه Chamaemelanium، زیر بخشه Beflorae که به صورت نامعتبر چاپ شده بود، قرار داد. Clausen و دیگر متخصصان عقاید متفاوتی درباره محدوده و مرتبه گروه های Adnatae، Diffusae، Langsdorffianae، Stolonosae و Vaginate ابراز کرده اند (Ballard et al., 1999).

 

 

تصویری از خلاصه طبقه بندی Becker و تغییرات عمده اعمال شده توسط محققین بعدی در شکـل 1-1-1 نشان داده شده است.

 

 

1-2 موقعیت سیستماتیکی تیره Violaceae

 

 

تیره Violaceae Batsch. با 23 جنس و نزدیک به 900-825 گونه عموماً در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان پراکنش دارد (Munzinger & Ballard, 2003; Melchior, 1925; Valentine, 1962; Watson & Dallwitz, 1992-97; Kruse, 1994). این تیره به مدت طولانی به عنوان تیره اصلی[5] راسته Violales شناخته می شد (Cronquist, 1981; Takhtajan, 1997)، ولی بر اساس مطالعات ملکولی در راسته Malpighiales قرار گرفته است (APG II, 2003; APGIII, 2009). دراین راستـه، تیـره Violaceae و 4 تیـره دیگـر (Achariaceae, Lacistemataceae, Passifloraceae & Salicaceae) یک کلاد را تشکیل می دهند (Davis et al., 2005; Tokuoka & Tobe, 2006) و Violaceae به عنوان گروه خواهری با Passifloraceae در نظر گرفته می شود (Soltis et al., 2007; Tokuoka & Tobe, 2006).

 

 

طبقه بندی تیره Violaceae توسط چندین گیاه شناس بررسی شده است (Melchior, 1925; Hekking, 1988; Munzinger & Ballard, 2003). با توجه به اغلب سیستم های طبقه بندی اخیر، این تیره به 3 زیر تیره تقسیم می شود: Leonioideae و Fusispermoideae از آمریکای جنوبی، که هر دو مونوژنریک و به طور مشخص ابتدایی هستند (Hodges et al., 1995; Hekking, 1988) و Violoideae که اشتقاق بیشتری دارد و بقیه سرده را شامل می شود. این طبقه بندی بر اساس پیچش گل در غنچه[6]، میوه، نوع بذر و میزان اتصال سطح پشتی بساک ها بوده است (Hekking, 1988; Munzinger & Ballard, 2003). زیر تیره Violoideae بر اساس دو صفت جام گل منظم یا نامنظم و حضور یا عدم حضور شهدگاه[7] به 2 طایفه Violeae و Rinoreae تقسیم می شود (Hekking, 1988; Munzinger & Ballard, 2003)، که سرده Viola متعلق به طایفه Violeae می باشد.

 

 

شرح ریخت شناسی سرده Viola

 

 

 ریخت شناسی گل

 

 

 سرده Viola بر اساس ریخت شناسی گل به دو دسته تقسیم می شود (Tutin et al., 1968): بخشه Melanium که Pansies نامیده می شوند و سایر بخشه ها که با نام عمومی Violets شناخته می شوند. وجه تمایز دو گروه نحوه قرارگیری گلبرگ های کناری است که در Violets به سمت پایین و در Pansies به سمت بالا است. ویژگی های متمایز کننده دیگر عبارتند از: (i) پراکنش بیوجغرافیایی: Pansies تنها در اروپا و غرب آسیا پراکنش دارد، درحالیکه Violets همه جا زی[1] هستند (Clausen, 1929). (ii) وجود چند شکلی[2] دانه گرده: بررسی 28 گونه اروپایی Viola نشان می دهد که 81% گونه های Pansies این چند شکلی را نشان می دهند در صورتی که این رقم برای Violets 42% است (Dajoz, 1999)؛ (iii) دیگر ویژگی های ریخت شناسی گل مانند طول جام گل و طول مهمیز؛ همچنین اکولوژی گرده افشانی در بین دو گروه به میزان زیادی متفاوت است (Beattie, 1971, 1974; Herrera, 1993; Ballard, 1996). Pansies تنها گل های برون زاد آور (Chasmogamous) تولید می کننـد (Knuth, 1908; Herrera, 1993)، در حالیکه Violets هر دو نوع گل های باز و جاذب حشرات (Chasmogamous) و گل های شدیداً کاهش یافته، بسته و خود گرده افشان (Cleistogamous) تولید می کنند (Beattie, 1969; Grime et al., 1986).

 

 

فرم رویشی: در سرده Viola، فرم رویشی به میزان قابل توجهی در بین گونه ها متفاوت است. ساختار پایه غالب در این سرده، ریزوم با برگ های رزت انتهایی (در چند ردیف)، چند ساله و ساقه گل دهنده جانبی (با برگ هایی در دو ردیف)، یک ساله است. این ساختار پایه برای مثال در V. riviniana و V. rupestris، به شکل های مختلف تغییر می یابد. در برخی گونه ها، برگ های رزت وجود نداشته و تنها ساقه گل دهنده خارج شده از ریزوم دیده می شود (V. elatior, V. canina). در برخی دیگر، ساقه هوایی به صورت ساقه رونده[3] تغییر یافته (V. palustris, V. odorata) و یا اصلاًً وجود ندارد (V. hirta, V. somchetica). در بخشه Melanium سیستم ساقه ای اصلی به میزان زیادی تغییر یافته و به آسانی قابل شناسایی نیست. گونه های درختی و درختچه ای در هاوایی دیده می شود (V. tracheliifolia, V. waialenalenae).  به گونه هایی که گل های آن در ساقه های هوایی قرار دارد، ساقه دار[4]  و به آن دسته که گل ها از محل خروج  برگ های رزت ایجاد می شوند، بدون ساقه[5] می گویند.

 

 

 

1-10-5- فرسودگی هیجانی.. 11

 

 

1-10-6- کاهش کفایت شخصی.. 11

 

 

1-10-7- برونگرایی: 11

 

 

1-10-8- توافق‌پذیری.. 12

 

 

1-10- 9- وجدان کاری.. 12

 

 

1-10-10- ثبات هیجانی.. 13

 

 

1-10-11- گشودگی.. 13

 

 

1-11- پیشینه و جنبه نوآوری تحقیق.. 13

 

 

فصل دوم: ادبیات تحقیق.. 18

 

 

2-1- بخش اول: شخصیت… 19

 

 

2-1-1- تعریف شخصیت… 19

 

 

2-1-2- منشا شخصیت… 20

 

 

2-1-3- دیدگاه‌های شخصیت… 26

 

 

2-1-3-1- دیدگاه‌های روان‌کاوی.. 26

 

 

2-1-3-2- دیدگاه‌ رفتاری و دیدگاه شناختی اجتماعی.. 26

 

 

2-1-3-3- دیدگاه‌های انسانگرا 27

 

 

2-1-3-4- دیدگاه‌های صفتی.. 29

 

 

2-1-4- نظریه‌های شخصیت… 30

 

 

2-1-4-1- برونگرایی و درونگرایی یونگ… 30

 

 

2-1-4-2- ویژگی‌های شخصیت آلپورت… 30

 

 

2-1-4-3- ویژگی‌های شخصیتی کتل.. 32

 

 

2-1-4-4- نظریه نوع آیزنک… 34

 

 

2-1-4-5- شاخص نوع مایرز- بریگز. 35

 

 

2-1-4-6- مدل پنج عاملی.. 37

 

 

2-1-4-6-1- رابطه ابعاد شخصیت و عملکرد: 41

 

 

2-1-4-6-2- رابطه شخصیت و فرهنگ: 43

 

 

2-1-4-6-3- پیشینه‌ی نظری طرح پنج عاملی شخصیت… 43

 

 

2-1-4-6-4- مقیاس‌های آزمون NEO PI-R.. 45

 

 

2-1-4-6-5- تعامل صفت- وضعیت… 51

 

 

2-1-4-7- تناسب شخصیت با شغل هالند. 51

 

 

2-1-5- ویژگی‌های مهم شخصیتی.. 54

 

 

2-1-5-1- قدرت طلبی (ماکیاولیسم) 54

 

 

2-1-5-2- کانون کنترل. 55

 

 

2-1-5-3- عزت نفس… 56

 

 

2-1-5-4- خود باوری.. 57

 

 

 

2-1-5-5- خود شیفتگی.. 58

 

 

2-1-5-6- خودپایشی.. 59

 

 

2-1-5-7- مخاطره پذیری و مخاطره گریزی.. 59

 

 

2-1-5-8- الگوی رفتاری نوع الف و ب… 60

 

 

2-1-5-9- خودکامگی: 61

 

 

2-1-5-10- انگیزش پیشرفت: 62

 

 

2-1-6- فرهنگ و شخصیت… 62

 

 

2-2- بخش دوم: فشار روانی.. 63

 

 

‌2-2-1- مفهوم فشار روانی.. 63

 

 

2-2-2- تعریف فشار روانی.. 64

 

 

2-2-2-1-تعریف فشار روانی شغلی.. 67

 

 

2-2-2-2 فشار روانی حرفه‌ای.. 67

 

 

2-2-2-3 فشار روانی مثبت و کارکردی.. 68

 

 

2-2-3- رهیافت‌های نسبت به فشار روانی.. 71

 

 

2-2-4- نظریه‌های فشار روانی.. 73

 

 

2-2-4-1- فشار روانی به عنوان پاسخ درونی.. 73

 

 

2-2-4-2- عوامل محیطی فشار روانی.. 76

 

 

2-2-4-3- فشار روانی به عنوان کنشی متقابل.. 78

 

 

2-2-5- نشانه‌های فشار روانی.. 79

 

 

2-2-6- عوامل فشار روانی.. 82

 

 

2-2-6-1- سطح فردی.. 84

 

 

2-2-6-2- سطح گروهی.. 90

 

 

2-2-6-3- سطح سازمانی.. 92

 

 

2-2-6-4- سطح فراسازمانی.. 95

 

 

2-2-6-5 افزایندگی عوامل فشار روانی.. 99

 

 

2-2-6-6 استلزام‌های مدیریتی.. 101

 

 

2-2-7- مقابله. 102

 

 

2-2-8- آثار و نتایج فشار روانی.. 103

 

 

2-2-8-1 تنیدگی فردی.. 103

 

 

2-2-8-2 تنیدگی سازمانی.. 106

 

 

2-2-9- تعدیل کننده‌های فشار روانی.. 108

 

 

2-2-9-1 شخصیت نستوه یا خستگی ناپذیر: 108

 

 

2-2-9-2- کانون کنترل درونی: 111

 

 

2-2-9-3- عزت نفس (احترام به خود): 111

 

 

2-2-9-4- جنسیت: 112

 

 

2-2-9-5- درماندگی اکتسابی: 113

 

 

2-2-9-6- شخصیت نوع الف و ب: 113

 

 

2-2-9-7 خود اتکایی: 119

 

 

2-2-9-8 حمایت اجتماعی: 120

 

 

2-2-9-9 توان: 121

 

 

2-2-9-10 تفاوتهای حرفه: 122

 

 

2-2-10- پیشگیری از فشار روانی.. 122

 

 

2-2-10-1- استراتژی‌های فردی پیشگیری از فشارزاها 123

 

 

2-2-10-2- استراتژی‌های سازمانی پیشگیری از فشارزاها 125

 

 

2-2-10-3- استراتژی‌های فردی پیشگیری از فشار روانی.. 127

 

 

2-2-10-4- استراتژی‌های سازمانی پیشگیری از فشار روانی.. 130

 

 

2-2-10-5- استراتژی‌های فردی و درمان پیامدهای فشار روانی.. 134

 

 

2-2-10-6- استراتژی‌های سازمانی و درمان پیامدهای فشار روانی‌ 137

 

 

2-2-10-7- ارتقای جامع سلامت… 139

 

 

2-2-11- فشار روانی بدون تنیدگی.. 141

 

 

2-3- بخش سوم: تحلیل رفتگی.. 142

 

 

2-3-1- تعریف… 142

 

 

2-3-2 رابطه فشار روانی و تحلیل رفتگی.. 145

 

 

2-3-3- رابطه شخصیت و تحلیل رفتگی.. 146

 

 

2-3-3-1 پنج عامل بزرگ شخصیت و تحلیل‌رفتگی.. 147

 

 

2-3-4- مراحل شکل‌گیری تحلیل‌رفتگی.. 149

 

 

2-3-5- عوامل ایجادکننده و پیامدهای تحلیل رفتگی.. 154

 

 

2-3-6- تنوع تحلیل رفتگی.. 158

 

 

2-3-7- پیشینه بررسی تحلیل رفتگی شغلی: 159

 

 

 فصل سوم: روش  انجام تحقیق.. 164

 

 

3-1- مقدمه. 165

 

 

3-2- روش تحقیق: 165

 

 

3-3- جامعه آماری.. 166

 

 

3-4- متغیرها: 167

 

 

3-5- روش جمع آوری اطلاعات: 167

 

 

3-6- ابزار جمع آوری اطلاعات: 168

 

 

3-7- تعیین روایی و پایایی پرسشنامه. 169

 

 

3-8- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 170

 

 

3-9- قلمرو تحقیق ( زمانی، مکانی، موضوعی): 170

 

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل  نتایج.. 172

 

 

4-1-مقدمه: 173

 

 

4-2- ویژگی‌های جمعیتی پاسخ‌دهندگان به پرسشنامه (آمار توصیفی) 174

 

 

الف) توزیع پراکندگی پاسخ‌دهندگان از نظر محل فعالیت (معاونت) 174

 

 

ب) توزیع پراکندگی پاسخ‌دهندگان از نظر محل فعالیت (معاونت) 175

 

 

ج) توزیع پراکندگی پاسخ‌دهندگان از نظر تحصیلات… 176

 

 

د) توزیع پراکندگی پاسخ‌دهندگان از نظر سن.. 177

 

 

ه) توزیع پراکندگی پاسخ‌دهندگان از نظر سابقه کار در دانشگاه 178

 

 

4-3- بررسی فرضیات تحقیق.. 180

 

 

4-4- بررسی رابطه میان ابعاد شخصیت و تحلیل‌رفتگی.. 196

 

 

4-5- بررسی پرسشنامه و پاسخ‌های داده شده به آن. 201

 

 

4-6- بررسی تیپ شخصیتی كاركنان. 202

 

 

4-7- بررسی میزان تحلیل‌رفتگی کارکنان. 205

 

 

فصل پنجم: نتایج پژوهش و پیشنهادها 210

 

 

5-1- مقدمه. 211

 

 

5-2- خلاصه پژوهش… 211

 

 

5-3- نتایج پژوهش… 212

 

 

5-4- تحلیل نتایج: 215

 

 

5-5- پیشنهادهای حاصل از پژوهش… 215

 

 

منابع و مآخذ. 217

 

 

1- منابع فارسی.. 217

 

 

2- منابع لاتین.. 221

 

 

1-1- مقدمه

 

 

عصری كه در آن زندگی می كنیم، عصری جدید از دستاوردهای عظیم علمی و مبتنی بر فناوری، پیشرفت و تغییر، كاربرد انرژی هسته ای، ارتباط از راه دور و خودكار شدن فرایند تولید می باشد. عظمت و سرعت پیشرفتهای علمی و فنون متأثر از آن، بی تردید دگرگونیهای اجتماعی و تحولات اقتصادی را به همراه خواهد داشت. بر این مبنا در چنین شرایطی تغییر و تحولات عمیقی در زندگی افراد و اشتغال آنها به وجود می آید. امروزه سازمانهای نوآور و پیشرو برای رسیدن به اهداف و برنامه های خود در صددند تا راهكارهایی جهت سازگاری مطلوب كاركنان خود با چنین تغییرات عظیمی به وجود آورند. توجه به انسان به عنوان یك موجود پیچیده، سازگاری وی با چنین روابط، تجهیزات، تغییرات و دستورالعملها و به طور كلی محیط های شغلی در یك سازمان متفاوت از گذشته گردیده و انسان عصر حاضر ، در جریان سازگاری با محیط اجتماعی و شغلی خود ناچار است محدودیتها و فشارهایی را متحمل شود. (جوادی نیا، 1388: 1)

 

 

كار کردن، صرفنظر از تأمین مالی، می‌تواند برخی از نیازهای اساسی آدمی نظیر تحرك روانی و بدنی،تماس اجتماعی، احساسات خودارزشمندی، اعتماد و توانمندی را ارضا كند. با وجود این، كار می‌تواند منبع فشار عمده ای نیز باشد. احساس دایمی فشار، اثرات آسیب‌زای چندی را بر جا می گذارد كه از آن به نام تحلیل رفتگی شغلی یاد می كنند.(پاول،1377: 50)

 

 

در این فصل پس از تعریف موضوع و اهمیت و ضرورت مطرح نمودن آن به اهداف، سوالات و فرضیات تحقیق می‌پردازیم و پس از آن قلمرو تحقیق و کاربردهای آن مطرح و در خاتمه تعریف عملیاتی واژگان تحقیق ذکر می‌شود.

 

 

در فصل دوم ادبیات تحقیق که شامل سه بخش شخصیت، فشار روانی و تحلیل‌رفتگی است مطرح خواهد شد.

 

 

در فصل سوم به روش تحقیق و در فصل چهارم به نتایج حاصله از آن می‌پردازیم.

 

 

در خاتمه در فصل پنجم، نتیجه گیری و پیشنهادهای حاصل از تحقیق ذکر می‌شود.

 

 

1-2- تعریف موضوع

 

 

طبق تعریف کی رایکو (1978) فشار روانی به عنوان پاسخی به تأثیرات منفی تلقی می شود که زمان بروز آن هنگامی است که فشار غیرقابل کنترل به مدت طولانی ادامه یابد و استراتژی های مقابله ای فرد نتواند آن را برطرف سازد. سطح بالایی از فشار روانی شغلی اغلب منجر به نارضایتی شغلی، غیبت از کار و ترک شغل و در نهایت تحلیل‌رفتگی شغلی می گردد. تحلیل‌رفتگی به عنوان فقدان انرژی و نشاط تعریف می شود و شخص دچار تحلیل‌رفتگی احساس کسالت انگیزی را نسبت به انجام رفتار شغلی نشان می‌دهد. تحلیل‌رفتگی حالتی است که در یک فرد شاغل به وجود می آید و پیامدی از فشار شغلی دائم و مکرر است. به این ترتیب شخص در محیط کارش به دلیل عوامل درونی و بیرونی احساس فشار می کند و این فشار، دائمی و مکرر بوده و در نهایت به احساس تحلیل‌رفتگی تبدیل می گردد. در این وضعیت احساس کاهش انرژی رخ می دهد و باعث پایین آمدن کارایی و بهره وری کارکنان می شود. (حسنی، 1381: 1)

 

 

به اعتقاد گینز و جرمییر فرصتهای  اندک برای ارتقا و وجود قوانین و مقررات خشک این احساس را در فرد ایجاد می کند که در یک نظام غیر منصف گرفتار آمده است و همین احساس باعث می شود فرد نسبت به شغلش نقطه نظرهای منفی پیدا کند. تقویت حالتهای منفی مزمن و فقدان پیشرفت بعد از اینکه خود را در زندگی موفق احساس نمی کند، به عیب‌جویی، دلسردی، بی علاقگی و سهل انگاریمی‌انجامد که از جمله نشانه های تحلیل رفتگی هستند. (ساعتچی ،1387 :345) از آنجا که تحلیل رفتگی شغلی غیر تبعیض‌آمیز است و کارکنان در همه سطوح ممکن است متحمل آن بشوند(بل، 2004: 2). در این راستا شناخت عواملی که در ایجاد و توسعه تحلیل رفتگی نقش دارند اهمیت بسزایی دارد زیرا کاهش اثر بخشی و افزایش غیبت از کار در افرادیکه از تحلیل رفتگی رنج می برند مشاهده می‌شوند (برونت، 2003: 5).

 

 

یکی از مهمترین مقوله‌های تأثیرگذار بر فشار روانی و ادراک فرد از فشار روانی شخصیت فرد است. طبق تعریف آلپورت «شخصیت عبارت است از سازمان پویای دستگاه بدنی و روانی فرد که چگونگی سازگاری خاص آن فرد را با محیط تعیین می کند.» (آلپورت، 1937: 48) شلدن می‌گوید: شخصیت، سازمان پویای (زنده) جنبه‌های ادراکی و انفعالی و ارادی و بدنی (شکلی و اعمال حیاتی بدن) آدمی است. (مشبکی، 1377: 123) برای سنجش تیپ شخصیتی افراد روش‌های متنوعی وجود دارد که از مهمترین آنها می‌توان به مدل پنج عاملی اشاده نمود که با سابقه چهار دهه کار علمی یکی از معتبرترین ابزار سنجش شخصیت به حساب می‌آید.

 

 

این تحقیق به بررسی تأثیر ابعاد شخصیت بر تحلیل‌رفتگی کارکنان می‌پردازد. 5 بعد اصلی شخصیت که در این پژوهش مورد بررسی قرار می‌گیرند، عبارتند از: برونگرایی، توافق پذیری، ثبات هیجانی، وجدان کاری، گشودگی یا باز بودن نسبت به تجربیات جدید

 

 

در پرسشنامه استاندارد تحلیل‌رفتگی ماسلاش و جکسون تحلیل رفتگی در 3 بعد مورد سنجش قرار می‌گیرد که عبارتند از فرسودگی هیجانی، مسخ شخصیت و کاهش کفایت شخصی

 

 

 1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق

 

 

یکی از رایج ترین مشکلاتی که کارکنان را در همه سنین مورد حمله قرار می دهد، فشار روانی است. فشار روانی طولانی ممکن است منجر به رفتارهای غیر مولد شود. رفتار‌‌های غیر مولد متضمن ترک خدمت، غیبت از محل کار، اعتیاد به الکل، اعتیاد به مواد مخدر، پرخاشگری و خرابکاری است. (محمدزاده، 1375: 465) غیبت، توقف کار و ترک خدمت از پیامد های رفتاری فشار روانی است. (قلی‌پور، 1386: 280-282)

 

 

درجات شدید فشار روانی معمولاً توأم با اضطراب و یا ناکامی، فشار خون و کلسترول زیاد می‌باشد. این تغییرات روانی و فیزیولوژیکی به چند طریق سلامت را به مخاطره می اندازد. از همه مهم‌تر، فشار روانی شدید به بیماری قلبی کمک می کند. رابطه بین فشار روانی زیاد شغلی و بیماری قلبی کاملا به اثبات رسیده است. (محمد‌زاده، 1375: 262) ضمناً فشار روانی به اختلال‌های جسمی می‌انجامد زیرا نظم درونی بدن در رویارویی با فشار روانی دگرگون می‌شود. (دیویس و نیو استورم، 1373: 632)

 

 

فشار روانی زیاد، در تشدید بیماری‌های قلبی، ستون فقرات، زخم معده و سردردهای مزمن تأثیر دارد. به طور کلی بین بیماری‌های فیزیولوژیک و فشار روانی رابطه وجود دارد. کاهش و از دست دادن تمرکز حواس، کاهش خلاقیت، افت کیفیت تصمیم‌گیری و اتخاذ تصمیمات ضعیف و بی کیفیت، از دست دادن حافظه کوتاه مدت و بلند مدت، اختلالات فکری- شناختی، افزایش خطا، فراموشی و افزایشتوهم از پیامدهای شناختی فشار روانی است. (قلی‌پور، 1386: 280-282)

 

 

سوانح در محیط کار و خارج آن شکل رفتاری دیگری از تنیدگی است که گاهی می‌توان سرچشمه آن را در عوامل فشار روانی مرتبط با کار به دست آورد. برای مثال مسائل حل نشده در کار، اشتغال ذهنی یا انحراف ذهنی برای کارمندی که به طرف منزل رانندگی می کند به وجود آورد و موجب بروز حوادث رانندگی شود. بر طبق یک پیمایش جدید روی 750 کارگر بالای هجده سال، یک ششم آنان بقدری از همکار خود عصبانی شده بودند که دلشان می خواست او را کتک بزنند. بیشترین میزان خشم انباشته شده در کارکنان زیر سی و پنج سال و در مشاغل منشی گری، دفتری یا فروش گزارش شده است. مطالعات دانشگاه میشیگان درباره تنیدگی سازمانی، انواع هزینه‌های غیر مستقیم سوء مدیریت فشارهای روانی را برای سازمان نظیر روحیه پایین، عدم رضایت، قطع روابط و گسیختگی روابط کاری شناسایی کرده و رهنمودهایی برای شناسایی هزینه‌های تنیدگی سازمانی ارائه داده است. صاحب‌نظران تخمین می‌زنند که حدود 75 درصد کل ضررهای کار در نتیجه‌ی تنیدگی است. (رضائیان، 1387: 55-56)

 

 

چون دانشگاه ها سازمانهایی خدماتی بوده و متکی به دانش و توانمندی های منابع انسانی خود بوده و بر خلاف سازمان‌های تولیدی به خطوط تولید و … متکی نیستند، اهمیت منابع انسانی در آنها بیش از دیگر سازمان‌ها احساس می شود. دانشگاه امام صادق علیه السلام نیز همانطور که در بیانیه رسالت آن آمده، بار اصلی تحقق رسالت خود را بر دوش اعضاء هیئت علمی و مدیران خود دانسته و در این راستا مشارکت دانشجویان و کارکنان اداری  شایسته، کارآمد و سازگار با شرایط دانشگاه را ضروری می داند. (بیانیه رسالت دانشگاه امام صادق علیه السلام)

 

 

1-4- اهداف تحقیق

 

 

اهداف اصلی این تحقیق عبارتند از:

 

 

 

• شناخت تیپ شخصیتی کارکنان دانشگاه امام صادق ^{علیه‌السلام}

 

 

• اندازه‌گیری سطح تحلیل‌رفتگی کارکنان دانشگاه امام صادق ^{علیه‌السلام}

 

 

• تأثیر تیپ شخصیتی بر تحلیل‌رفتگی کارکنان دانشگاه امام صادق ^{علیه‌السلام}

 

 

• فراهم سازی بستر لازم برای سیاستگذاری های مناسب در زمینه منابع انسانی توسط مدیران در دانشگاه امام صادق ^{علیه‌السلام}

 

 

1-5- سوالات تحقیق

 

 

سوال اصلی تحقیق: آیا میان ویژگی‌های شخصیتی کارکنان دانشگاه امام صادق ^{علیه‌السلام}و تحلیل‌رفتگی آن‌ها رابطه معنادار وجود دارد؟

 

 

سوالات فرعی:

 

 

 

• آیا میان شخصیت برونگرا و فرسودگی هیجانی کارکنان دانشگاه امام صادق ^{علیه‌السلام}رابطه معنادار وجود دارد؟

 

 

• آیا میان شخصیت توافق ‌پذیر و فرسودگی هیجانی کارکنان دانشگاه امام صادق ^{علیه‌السلام}رابطه معنادار وجود دارد؟

 

 

 

1ـ1ـ6ـ4. روش نمونه گیری. 7

 

 

1ـ1ـ6ـ5. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 8

 

 

1ـ1ـ7. طرح کلی نگارش.. 8

 

 

1ـ2. پیشینۀ تحقیق. 10

 

 

1ـ3. روش شناسی. 15

 

 

:

 

 

مقدمه. 20

 

 

2ـ1.تعریف مدرنیته. 20

 

 

2ـ1ـ1. تاریخچۀ مفهوم مدرن و مدرنیته. 21

 

 

2ـ2ـ2. شاخصه های مدرنیسم. 23

 

 

2ـ2. رویکرد مدرنیسم به تزیین. 24

 

 

عنوان                           صفحه

 

 

2ـ3. معماری مدرن و شاخصه های آن در جهان. 25

 

 

2ـ3ـ1. تأثیرات مدرنیته بر تزیینات معماری. 28

 

 

2ـ3. سرچشمه های ورود مدرنیته به معماری ایران. 31

 

 

2ـ3ـ1. دوران قاجار 31

 

 

2ـ3ـ2. مدرنیته و دوران پهلوی اول. 38

 

 

2ـ3ـ2ـ1. بررسی اوضاع اجتماعی تاثیر گذار بر ساختار معماری پهلوی. 38

 

 

2ـ3ـ3. مدرنیته و دوران پهلوی دوم. 41

 

 

2ـ3ـ3ـ1. بررسی اوضاع اجتماعی تاثیر گذار بر ساختار معماری پهلوی دوم. 41

 

 

2ـ4. ورود مدرنیسم به معماری. 42

 

 

2ـ4ـ1. معماری دورۀ قاجار 42

 

 

2ـ4ـ2. معماری دورۀ پهلوی اول. 46

 

 

2ـ4ـ3. معماری دورۀ پهلوی دوم. 54

 

 

 

 

 

مقدمه. 65

 

 

3ـ1. تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تأثیرگذار بر گسترش کالبدی شهر 66

 

 

3ـ1ـ1. بستر فرهنگی شیراز در عصر قاجار 66

 

 

3ـ1ـ2. بستر فرهنگی شیراز در عصر پهلوی اول. 70

 

 

3ـ1ـ2ـ1. نخستین دورۀ توسعۀ شهری شیراز 71

 

 

3ـ1ـ3. بستر فرهنگی شیراز در دوران پهلوی دوم. 75

 

 

3ـ1ـ3ـ1. دومین دورۀ توسعۀ شهری شیراز 77

 

 

3ـ1ـ3ـ2. سومین دورۀ توسعۀ شهری شیراز 80

 

 

3ـ2. معماری مسکونی شیراز 82

 

 

3ـ2ـ1. دورۀ پهلوی اول. 82

 

 

 

عنوان                             صفحه

 

 

3ـ2ـ2. دورۀ پهلوی دوم. 87

 

 

3ـ3. مسکن و طبقه متوسط، مفهوم طبقه متوسط جدید و مؤلفه های مرتبط با آن. 92

 

 

3ـ3ـ1. تعریف طبقه متوسط.. 92

 

 

3ـ3ـ4. افزایش شمار طبقۀ متوسط جدید در دورۀ پهلوی دوم. 95

 

 

 

 

 

مقدمه. 98

 

 

4ـ1. تعاریف خانه و مسکن و مفاهیم خانۀ ایرانی. 98

 

 

4ـ1ـ1. تعریف خانه. 98

 

 

4ـ1ـ3. مفهوم خانه در معماری ایرانی. 100

 

 

4ـ2. اصول معماری مسکونی ایرانی. 101

 

 

4ـ2ـ1. مردمواری: 101

 

 

4ـ2ـ2. پرهیز از بیهودگی: 102

 

 

4ـ2ـ3. نیارش: 102

 

 

4ـ2ـ4. خودبسندگی: 102

 

 

4ـ2ـ5. درونگرایی: 103

 

 

4ـ3. شاخصه های کالبدی خانه ایرانی. 104

 

 

4ـ3ـ1. تکثر و تنوع فضایی: 104

 

 

4ـ3ـ2. تدریج گذر از یک فضا به فضای دیگر(اصل سلسله مراتب فضایی): 104

 

 

4ـ3ـ3. انعطاف پذیری: 104

 

 

4ـ3ـ4. هندسه و تناسبات: 104

 

 

4ـ3ـ5. مرکزیت: 105

 

 

4ـ3ـ6. گونه گونی فضا از نظر درجۀ پوشیدگی: 106

 

 

4ـ4. معرفی تصویری اجزای خانۀ سنتی ایرانی. 106

 

 

4ـ5. نحوۀ قرارگیری اجزای خانۀ سنتی ایرانی. 127

 

 

عنوان                 صفحه

 

 

4ـ5ـ1. سردر ورودی. 127

 

 

4ـ5ـ2. هشتی. 128

 

 

4ـ5ـ3. راهرو ـ دالان. 128

 

 

4ـ5ـ4. حیاط(میانسرا) 128

 

 

4ـ5ـ5. جبهۀ شمالی. 129

 

 

4ـ5ـ6. جبهۀ غربی. 129

 

 

4ـ5ـ7. جبهۀ شرقی. 130

 

 

4ـ5ـ8. جبهۀ جنوبی. 130

 

 

4ـ6. معرفی خانه های سنتی شیراز تا اواخر قاجار 130

 

 

4ـ6ـ1. ویژگی های خاص معماری خانه های سنتی شیراز 131

 

 

4ـ6ـ2. بررسی تصویری شاخصه های کالبدی خانه های سنتی شیراز تا اواخر قاجار 132

 

 

4ـ6ـ2ـ1. خانه های سنتی و طبیعت.. 132

 

 

4ـ6ـ2ـ2. تنوع فضایی در خانه های شیراز 133

 

 

4ـ6ـ2ـ3. انعطاف پذیری خانه های شیراز 134

 

 

4ـ6ـ2ـ4. سلسله مراتب فضایی در خانه های شیراز 135

 

 

4ـ6ـ2ـ5. محل قرارگیری حیاط در خانۀ ایرانی. 136

 

 

4ـ7. تزیینات ورودی خانه های سنتی دورۀ قاجار 136

 

 

4ـ7ـ1. ورودی به سبک سنتی. 137

 

 

4ـ7ـ2. ورودی به سبک تلفیقی. 140

 

 

4ـ8. تحول خانه های مسکونی. 142

 

 

4ـ8ـ1. برونگرایی. 142

 

 

4ـ9. خانه های جدید شیراز در دورۀ پهلوی دوم. 145

 

 

4ـ9ـ1. معرفی اجزای خانه های مدرن شیراز 146

 

 

4ـ9ـ1ـ1. ورودی(درآیگاه) یا درون شو 146

 

 

4ـ9ـ1ـ2. رختکن. 149

 

 

4ـ9ـ1ـ3. راهرو 150

 

 

عنوان                                                     صفحه

 

 

4ـ9ـ1ـ4. سرسرا (فرانسوی:HAll) 150

 

 

4ـ9ـ1ـ5. اتاق. 151

 

 

4ـ9ـ1ـ5ـ1. اتاق پذیرایی. 151

 

 

4ـ9ـ1ـ5ـ2. اتاق ناهارخوری(غذاخوری) 152

 

 

4ـ9ـ1ـ5ـ3. اتاق خواب.. 153

 

 

4ـ9ـ1ـ6. ایوانچه (فرانسوی: بالکنbAlcon) 153

 

 

4ـ9ـ1ـ7. مهتابی/ بهارخواب(فرانسوی: تراسterasse) 154

 

 

4ـ9ـ1ـ8. حیاط. 155

 

 

4ـ9ـ1ـ9. مستراح(انگلیسی: سرویس(زبانزد در ایران)service  ـ فرانسوی: توالت toilette) و دستشویی  156

 

 

4ـ9ـ1ـ10. حمام. 156

 

 

4ـ9ـ1ـ11. انباری. 157

 

 

4ـ9ـ1ـ12. پادیاو(فرانسوی:پاسیوpatio) 158

 

 

4ـ9ـ1ـ13. نورگیر 158

 

 

4ـ9ـ1ـ14. حیاط خلوت.. 159

 

 

4ـ9ـ1ـ15یستکد(فرانسوی: گاراژgarage ـ انگلیسی: پارکینگparking) 159

 

 

4ـ9ـ1ـ16. باریک سازی. 160

 

 

4ـ9ـ2. بررسی تصویری شاخصه های کالبدی خانه های مدرن شیراز در دوران مدرن(پهلوی دوم) 161

 

 

4ـ9ـ2ـ1. خانه های جدید و طبیعت.. 161

 

 

4ـ9ـ2ـ2. تنوع فضایی در خانه های جدید. 162

 

 

4ـ9ـ2ـ3. انعطاف پذیری خانه های جدید. 164

 

 

4ـ9ـ2ـ4. سلسله مراتب فضایی در خانه های جدید. 165

 

 

4ـ9ـ2ـ5. محل قرارگیری حیاط در خانه های جدید. 166

 

 

4ـ10. تزیینات ورودی خانه های مدرن پهلوی دوم. 167

 

 

عنوان                                   صفحه

 

 

 

 

 

مقدمه. 172

 

 

5ـ1. شناختی مجدد : بررسی اجزا حذف و اضافه شده خانه ایرانی. 172

 

 

5ـ4. نقش طبقه متوسط جدید شیراز در تحولات الگوی مسکن و شکل گیری کاربری مسکونی جدید  196

 

 

5ـ5. گونه شناسی کاربری مسکونی بر مبنای تحول الگوی سکونت.. 197

 

 

5ـ5ـ1. تعریف گونه و تیپ و مفاهیم مرتبط با آن. 197

 

 

5ـ5ـ1ـ1. تعریف گونه. 197

 

 

5ـ5ـ1ـ2. تعریف تیپ.. 198

 

 

5ـ5ـ1ـ3. تعریف گونه شناسی. 198

 

 

5ـ5ـ2. رهیافتی به گونه شناسی مسکونی شیراز  پهلوی دوم. 198

 

 

5ـ5ـ2ـ1. گونه شناسی پلان. 200

 

 

5ـ5ـ2ـ1ـ1. گونه شناسی خانه بر اساس نحوۀ قرارگیری فضای باز، نیمه باز و بسته. 202

 

 

1ـ گونۀ الف : تمام پُر 206

 

 

2ـ گونۀ ب : نیمه پُر 206

 

 

3ـ گونۀ ج : میان پُر 212

 

 

4ـ گونۀ د : دو بر پُر 214

 

 

5ـ5ـ2ـ1ـ2. گونه شناسی براساس نحوۀ دسترسی. 215

 

 

1ـ گونه الف : محور مستقیم. 218

 

 

2ـ گونۀ ب: محور شکسته. 219

 

 

3ـ گونۀ ج: محور منقطع. 222

 

 

5ـ5ـ2ـ1ـ3. گونه شناسی براساس نحوۀ قرارگیری فضا حول محور دسترسی. 224

 

 

1ـ گونه الف: تمرکز و پراکندگی فضاها در اطراف محور مستقیم. 227

 

 

2ـ گونه ب: تمرکز و پراکندگی فضاها در اطراف محور شکسته. 230

 

 

عنوان                                                            صفحه

 

 

3ـ تمرکز و پراکندگی فضاها در اطراف محور منقطع. 232

 

 

5ـ5ـ2ـ2. گونه شناسی نما 236

 

 

5ـ5ـ2ـ2ـ1. گونه شناسی خانه براساس چگونگی ترکیب اجزای ورودی. 238

 

 

1ـ گونه الف : فاقد قاب.. 241

 

 

2ـ گونه ب: قاب ساده 241

 

 

3ـ گونه ج: قاب ترکیبی. 243

 

 

 

 

 

 

 

 

منابع فارسی ……..

 

 

منابع انگلیسی ……..

 

 

طرح تحقیق

 

 

1ـ1ـ1. مقدمه و طرح مسأله

 

 

حرکت های سیاسی، اجتماعی رخ داده از اواخر قاجار مانند انقلاب مشروطیت، انقراض سلسلۀ قاجاریه و روی کار آمدن رضاشاه و بعد از آن محمدرضا پهلوی، همچنین در صحنۀ جهانی انقلاب صنعتی و به دنبال آن انقلاب تکنولوژیکی قرن بیستم و نیز بروز دو جنگ جهانی؛ شکلی جدید، سریع و دگرگون شده را به وجود آورد که حرکت اجتماعی ـ فرهنگی ایران ناگزیر از پذیرفتن آن بود.

 

 

با ظهور انقلاب صنعتی در غرب و نفوذ ریشه هایی از فرهنگ مغرب زمین، جامعۀ سنتی ایران نیز به نوعی این رویداد جهانی و تحولات فکری جانبی آن را تجربه نمود و با سرعت و جهشی سطحی تر از آنچه در غرب در حال روی دادن بود، به تدریج به سوی جهان نوین گام برداشت. در دورۀ پهلوی به ویژه با روی کار آمدن پهلوی دوم، روند تغییر و تحولات اقتصادی و اجتماعی کشور که از شروع حاکمیت پهلوی اول آغاز شده بود، سرعت بیشتری یافت و شهرهای کشور به عنوان پایگاه های گسترش مدرنیزاسیون تحولات زیادی یافتند. شیراز نیز به عنوان یکی از شهرهای بزرگ آن زمان، دگرگونی های زیادی پذیرفت. در بین کاربری ها و عملکردهای موجود شهر، خانه جایگاه خاصی داشته است که در این دوران متأثر از جو موجود دستخوش تغیراتی در شیوۀ ساخت گردید. با ورود مدرنیسم به ایران در دوران پهلوی، نمود خود را در دگرگونی­های کالبدی فضایی ـ به عنوان نمادی از تجدد و تجددگرایی سطحی و دستوری ـ با گذار از معماری درونگرا به معماری برون گرا نمایان ساخت.

 

 

مهمترین و قدیمی ترین ویژگی معماری گذشتۀ ایران که آن را از دیگر سبک ها به ویژه سبک های معماری غربی متمایز می سازد درونگرایی است. ویژگی ای که با توجه به وضع اقلیمی بسیاری از مناطق ایران، همچنین رعایت اصل محرمیت به وجود آمده است. به این معنا که فضاهای داخل ارتباط بصری مستقیم با فضای شهری بیرون خود ندارند و فضاهای مختلف آن را عنصری مانند حیاط و یا صفه های سرپوشیده سازماندهی کرده است به نحوی که روزن ها و بازشوها به طرف این عناصر بازشوند(معماریان، 1375: 12).

 

 

شکل گیری و حضور قاطعانۀ ویژگی درونگرایی معماری ایران تا اواخر قاجار ادامه داشت؛ اما اولین بناهای دولتی و حکومتی در دورۀ قاجار و نیز تحولات عقیدتی و اجتماعی در آغاز دورۀ پهلوی اول، مهمترین خصلت معماری گذشتۀ ایران را تغییر داد. بناها در همۀ حوزه ها و دسته بندی های ساختمانی از درون به بیرون چرخش داده شدند. این گردش به طور بنیادین بر دیگر عناصر معماری ایران از جمله تزیینات و مباحث خرد و کلان در حوزۀ معماری و شهرسازی نظیر خیابان ها، کوچه ها، پنجره ها و نماها و به عبارتی فضاهای تازه و نوین تأثیر گذاشت. بنابراین پدیدۀ برونگرایی نخست در اندیشه ها شکل گرفت و متعاقب آن و بنا به نیازهای خواسته یا ناخواسته و در نهایت با پذیرش آن به معماری مسکونی و خانه های نوین شهری سرایت نمود.

 

 

از زمانی که فرهنگ غرب وارد معماری درونگرای ایرانی شد، معماری مدرن ایرانی شکل گرفت. معماری ایرانی سراسر تزیینات بود و امری فرهنگی محسوب می شد اما با ورود مدرنیته  و اجرای برخی از اصول معماری مدرن از جمله ساده گرایی و حذف تزیینات، نماهای خانه های این دوره به سمت مکعب هایی ساده و فاقد تزیین گرایش یافت. این تغییرات ابتدا در تهران شروع شد و سپس به سایر نقاط ایران از جمله شیراز راه یافت.

 

 

تحولات معماری دورۀ پهلوی دوم در شیراز ریشه در عوامل گوناگون سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی دارد. از میان عوامل خارجی شرایط خاص جهانی همچون رواج مدرنیته در غرب و نیز جنگ جهانی دوم، وضعیت شهرسازی و معماری را در این دوران از حیطۀ سنتی صرف خود خارج ساخت و معماری ناگزیر به انتخاب شیوه های معماری گشت که بازتابی از حرکت ها و بینش های زمانه و نیز حرکت وقت بود. این شیوه همانا چرخش از معماری درونگرا به برونگرا بود. این تغییر نمود خود را هم در سازماندهی فضایی و هم نما و تزیینات نشان داد. معماری در حقیقت به یک جهش ناگهانی انجامید و قبل از آنکه بتواند به یک معماری با هویت ایرانی دست یابد و حرکت تاریخی خود را با شناخت تازه ادامه دهد به جریانی افتاد و به صحنه ای کشیده شد که تحت تأثیر عوامل زیادی همچون تکنولوژی ساخت، مصالح، فنون ساختمانی و نیز الگوهای جدید زندگی، نوع ارتباطات و تجارت جدید جهانی و معیارها و ارزش های فرهنگی جدید که همگی حاصل یک جهان مدرن قرن بیستمی و در حقیقت معماری مدرن جهانی بود قرار گرفت. از میان عوامل اجتماعی داخلی نیز ظهور طبقه متوسط جدید که خود محصول نوگرایی در ایران بود، خواهان سبک زندگی جدید و خانه های جدید شکل گرفته در این دوران با الگوی برون گرا بودند.

 

 

این پژوهش می کوشد تا با شناخت گونه های مختلف معماری مسکونی ساخته شده در دورۀ پهلوی دوم در شیراز، دلایل شکل گیری و عوامل تأثیرگذار بر شکل گیری این شیوه ـ شیوه ی برونگرا ـ را مورد مداقه قرار دهد.

 

 

1ـ1ـ2. سئوالات تحقیق

 

 

ـ عوامل تأثیرگذار بر شکل گیری شیوۀ برونگرا و ویژگی های معماری مسکونی دورۀ پهلوی دوم در شیراز چه بوده است؟

 

 

ـ گونه های مختلف معماری مسکونی شیراز در این دوره کدام است؟

 

 

ـ تزیینات در معماری مسکونی پهلوی دوم شیراز چگونه است؟

 

 

1ـ1ـ3. فرضیه تحقیق

 

 

ـ الگوی معماری مسکونی در دورۀ پهلوی دوم از الگوی درونگرا به الگوی برونگرا چرخش داشته است.

 

 

ـ الگوی معماری مسکونی برونگرا متأثر از یک الگوی غربی بوده است.

 

 

ـ با ظهور مدرنیسم(نوگرایی)، تزیینات ساختمانی رو به سادگی رفته است.

 

 

 

 

 

1ـ1ـ4. هدف تحقیق

 

 

هدف اصلی تحقیق شناخت دگرگونی های ایجاد شده بر مبنای اندیشه ها، و روش های تغییر شکل یافته در معماری مسکونی دورۀ پهلوی دوم در شیراز است.

 

 

اهداف دیگر عبارتند از:

 

 

ـ شناخت پیش زمینه های سیاسی، جامعه شناختی، اقتصادی و فرهنگی مؤثر بر ظهور معماری مسکونی دورۀ پهلوی دوم شیراز است.

 

 

ـ شناخت تأثیرپذیری ها در پیدایش این سبک از معماری مسکونی است.

 

 

ـ شناخت گونه های مختلف معماری مسکونی شیراز در دورۀ پهلوی دوم است.

 

 

 1ـ1ـ5. ضرورت تحقیق

 

 

با توجه به وسعت تحولات اتفاق افتاده در دورۀ پهلوی، کم بودن تعداد پژوهش هایی که تحولات معماری و شهرسازی دورۀ پهلوی به ویژه پهلوی دوم را مورد کنکاش دقیق و با جزئیات قرار دهد، محسوس است.

 

 

در سیر مطالعاتی معماری معاصر ایران اغلب به بررسی بناهای دولتی و شاخص به ویژه در تهران پرداخته شده است و معماری مسکونی دورۀ پهلوی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که مدرنیزاسیون و دورۀ گذار از سنت به مدرن در بافت مسکونی شهر نیز تأثیرات خود را برجای گذاشته است؛ لذا پرداختن به آن حائز اهمیت است.

 

 

1ـ1ـ6. نوع و روش انجام تحقیق

 

 

این پژوهش براساس هدف از نوع بنیادی بوده که به شناخت تحولات روی داده در دورۀ پهلوی دوم شیراز بر مبنای مدرنیسم حاکم در این دوران می پردازد.

 

 

از لحاظ ماهیت و روش اجرا و شیوۀ نگرش توصیفی ـ تحلیلی است؛ یعنی علاوه بر توصیف وضعیت معماری مسکونی دورۀ پهلوی دوم شیراز و تزیینات آن، به تشریح و تبیین دلایل شکل گیری این وضعیت و چگونگی آن پرداخته می شود.

 

 

1ـ1ـ6ـ1. روش و ابزار گردآوری اطلاعات

 

 

اطلاعات این تحقیق به شیوۀ میدانی وکتابخانه‌ای گردآوری شده است و ابزار آن نیز فیش‌برداری وتصویربرداری و است.

 

 

در بخش مطالعات کتابخانه ای، گردآوری اطلاعات مربوط به ادبیات موضوع و پیشینۀ پژوهش و نیز تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و … تأثیرگذار آن بر شکل گیری معماری مسکونی شیراز پهلوی دوم و چگونگی ورود مدرنیسم به ایران و راهیابی آن به معماری بدست آمد.

 

 

ابزار مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای فیش بوده است؛ به این صورت که با مراجعه به کتابخانه های موجود در شیراز از جمله میرزای شیرازی، دانشکده هنر و معماری، مرکز اسناد و شاهچراغ و دسترسی به منابع  به فیش برداری از مطالب مورد نظر اقدام گردید. همچنین برخی منابع کتابخانه ای نسخۀ pdf کتاب هایی ست که بر روی اینترنت قرار داشت. مقالات مورد استفاده در کار نیز از مجلات موجود در کتابخانه ها و یا نسخۀ نمایه شده بر روی سایت هایی مانند noormags، magiran و civilica اخذ گردیده است.

 

 

در این بخش جهت تهیۀ اطلاعات اولیۀ مورد نظر از خانه ها، مستندنگاری با حضور در محدودۀ مورد مطالعه و برداشت و ثبت کالبدی خانه ها صورت گرفت. جهت انجام این کار از مترکشی و تهیۀ کروکی دقیق و عکس استفاده شد. همچنین از طریق مصاحبه اطلاعات مورد نظر مربوط به هر خانه بدست آمد.

 

 

1ـ1ـ6ـ2. جامعۀ آماری

 

 

جامعۀ آماری در این پژوهش بافت میانی شهر شیراز است که ساخت و سازها و گسترش های شهر در دهه های 1330 تا 1357 خورشیدی را شامل می شود. این منطقه شامل توسعۀ شهر شیراز در خارج از حصار بافت تاریخی است که عمدتاً به سمت غرب می باشد و محدودۀ خاصی را از نقطه نظر کالبدی به وجود آورده که به بافت میانی شهر مشهور است. که عمدتاً شامل دو خیابان شرقی ـ غربی (خ قصرالدشت و خ زند) و یک خیابان شمالی ـ جنوبی (خ نادر) عمود بر دو شبکه قبلی می باشد.

 

 

 

3-2 -4- قالب­گیری (Embedding)……………………………………….25

 

 

3- 2- 5- برش ‌گیری (Sectioning)……………………………………………25

 

 

3- 2- 6 – رنگ‌آمیزی (Staining)……………………………………………………26

 

 

3- 2- 7- مشاهده و عكس­برداری (Observation and Photography)………………………………………………26

 

 

3-3- آماده سازی نمونه ها جهت مطالعات میکرومورفولوژیک با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره (Bozzola and Russel,1998)………26

 

 

3-3-1- تثبیت (Fixation)………………………………………………………….27

 

 

3- 3- 2 – آبگیری (Dehydration)………………………………………………………27

 

 

3-3-3- چسباندن (Mounting)…………………………………………………………28

 

 

3-3-4- پوشش دادن (Coating)……………………………………………..28

 

 

3-3-5- مشاهده و عکس­برداری (Observation and Photography)…………………………28

 

 

 

 

 

نتایج………………………………………………..30

 

 

4- 1- ویژگی­های مورفولوژیک آویشن دنایی……………..30

 

 

4- 2- بررسی­های میکروسکوپی………………………………………………31

 

 

4-2-1- جوانه انتهایی……………………………………………..31

 

 

4- 2- 2- بافت شناسی و تغییرات تکوینی ساقه…………………………..33

 

 

4- 2- 3- ساختار درونی و تغییرات تکوینی در برگ………………….34

 

 

4- 2- 4- کرک­های اپیدرمی در برگ آویشن دنایی……………………36

 

 

4- 2- 4- 1- بررسی­های ساختاری………………………………….36

 

 

4- 2- 4- 2- تمایزیابی کرک­های غده­ای……………………………39

 

 

4- 2- 4- 2- بررسی­های میکرومورفولوژیک…………………………….41

 

 

 

 

 

بحث و نتیجه­گیری………………………………………………………….98

 

 

5- 1- بررسی مورفولوژیک………………………………………..98

 

 

5- 2- مطالعات میکروسکوپی…………………………………………….99

 

 

5- 2- 1- جوانه انتهایی و بنیان گذاری برگ……………………99

 

 

5- 2- 2- ساختار و تغییرات تدریجی ساقه…………………………101

 

 

5- 2- 3- تغییرات تدریجی برگ……………………..102

 

 

5- 2- 4- کرک­های اپیدرمی…………………..105

 

 

5- 2- 4- 1- تنوع و پراکندگی…………………………105

 

 

5- 2- 4- 2- تمایز یابی کرک­های غدهای…………………….109

 

 

5- 2- 4- 3- رابطه بین نمو انواع کرک و تکوین برگ و ساقه …………..114

 

 

مقدمه

 

 

تیره نعناعیان (Lamiaceae) یکی از بزرگ­ترین تیره­های گیاهی و دارای 178 جنس و 3000 گونه است. گونه­های این تیره تقریباً در سراسر جهان پراکنده­اند و به طور خاص در مناطق مدیترانه­ای تجمع دارند (قهرمان، 1373).

 

 

آویشن (Thymus) یکی از جنس­های تیره نعناعیان است که در زیر خانواده Nepetoideae قرار دارد و از نظر فیلوژنی با جنس های Origanum، Zataria و Micromeria قرابت و خویشاوندی دارد. مبدأ پیدایش این جنس دوران سوم زمین­شناسی است و در فلور خشکی پسند این دوره آثار آن را یافته­اند و بدنبال توسعه مناطق خشک بخصوص در دوره پلیوسن و بعد از آن تا به امروز تکامل جنس صورت گرفته است (جم­زاد، 1388). در فلور ایرانیکا، برای سهولت شناخت جنس­های تیره نعنا، آنها را به پنج گروه تقسیم کرده­اند و آویشن در گروه گیاهانی که دانه آنها لعاب­دار است قرار می­گیرد (قهرمان، 1373).

 

 

 

در مورد تعداد گونه­های آویشن از نظر تاکسونومیک گزارش­های متفاوتی وجود دارد، تعداد گونه­های آن در بعضی از گزارش­ها به 800 می­رسد، اما با در نظر گرفتن کمترین مقدار تنوع مورفولوژیک، 215 گونه از این جنس گزارش گردیده است. نام جنس Thymus از کلمه یونانی Thyo به معنای عطر گرفته شده است. تفسیر دیگری که در رابطه با نام این جنس وجود دارد کلمه یونانی Thymos به معنای قوت است و Thymus به گروهی از گیاهان اتلاق می­شده که دارای اثر تقویت کننده و محرک بوده­اند (جم­زاد، 1388). آویشن ها به علت داشتن عطر و همچنین خواص دارویی در همه جای دنیا مورد استفاده قرار می­گیرند. وجود غده­های ترشحی در سطح برگ­ها و گل­های گیاه سبب و عامل اصلی عطر و بو و خواص دارویی در گیاه است (جم زاد، 1388).

 

 

این جنس در ایران 18 گونه معطر و چندساله دارد گونه­های انحصاری آن در ایران عبارتند از:

 

 

 

1. persicus, T. marandensis, T. daenensis, T.lancifolius

 

 

و دیگر گونه­های آن:

 

 

 

1. fallax, T. kotschyanus, T. transcaspicus, T. armeniacus

 

 

1. eriocalyx, T. nummularius, T. pubescens, T. carmanicus

 

 

1. caucasicus, T. transcaucasicus, T.linearis, T. armeniacus

 

 

1. fedtschenkoi, T. migricus

 

 

این گونه­ها علاوه بر ایران در ترکیه، قفقاز، عراق، هند، آذربایجان شوروی، ارمنستان، ترکمنستان و پاکستان نیز می­رویند (جم­زاد، 1391).

 

 

آویشن دنایی(T. daenensis) در مناطق کوهستانی استان­های زنجان، کردستان، همدان، لرستان، اصفهان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، فارس و مرکزی می­روید. گیاهان این گونه دارای ویژگی­های زیر می­باشند: خشبی، کوتاه قد، بالشتکی، به ارتفاع 15 تا 30 سانتی­متر، راست، بدون انشعاب، تقریبا بدون کرک تا کم و بیش کرکدار. برگ­ها به طول 10 تا 20 و به عرض 2 تا 5 میلی­متر، کم و بیش گسترده، از میان گره کوتاه­تر، خطی تا سرنیزه­ای باریک، بدون دمبرگ، نوک تیز، سطح زیرین برگ با رگبرگ میانی برجسته و 2تا 3 جفت رگبرگ جانبی برجسته، جفت سوم تا نیمه برگ امتداد یافته. با تعداد زیادی غده ترشحی قرمز رنگ در هر دو سطح. گل­آذین کله­ای انتهایی، گاهی کشیده، چرخه های پایینی دور از یک­دیگر و بندرت دارای دمگل­آذین. برگه­ها تقریبا شبیه به برگ­ها، کوتاه­تر و تقریبا پهن تر از آنها، سبز رنگ، به ندرت قرمز مایل به بنفش. کاسه به طول 3 تا 5/4 میلی­متر، لوله­ای یا استکانی، دندانه­های لبه بالایی به طول 5/0 تا 1 میلی­متر، نزدیک به هم به طرف بیرون برگشته، مشخصاً کوتاه­تر از دندانه­های لبه پایینی. جام گل به طول 5تا 6 میلی­متر، قرمز رنگ. زمان گل­دهی تابستان (جم­زاد، 1391).

 

 

عدد کروموزمی در جنس آویشن بسیار متنوع است. حالت­های پلی­پلوئیدی شامل تترا و هگزا پلوئید گزارش گردیده است. عدد پایه کروموزمی 7=x است. اعدا کروموزمی 24=n2 تا 90=n2 برای گونه­های Thymus گزارش گردیده است، ولی معمول­ترین اعداد کروموزمی 60، 56، 30 و 28=n2 می­باشند (جم­زاد، 1388).

 

 

خواص داروئی و معطر بودن آویشن باعث شده است که این گیاه در زمره گیاهان ارزشمند قرار گیرد. اسانس گل و برگ­های آویشن دارای اثر ضد­اسپاسم، ضد­نفخ، ضد­روماتیسم، ضد­سیاتیک و ضد­عفونی کننده قوی است (Stahl-biskup, 2002). عمده­ترین ترکیبات موجود در اسانس آویشن­ها تیمول و کارواکرول می­باشند. این­ها دو ترپنوئید هستند که تنها در تعداد محدودی از گونه­های گیاهی از جمله آویشن­ها وجود دارند. وجود غده­های ترشحی در سطح برگ­ها و گل­های گیاه عامل اصلی عطر و بو و خواص دارویی در گیاه است (جم­زاد، 1388).

 

 

ساختار­های ترشحی در بیشتر گیاهان آوندی وجود دارند و موقعیت مکانی، ساختار و مواد ترشحی متفاوتی دارند. مواد معمولا از سلول­های ترشحی به بیرون از گیاه رانده می­شوند یا در فضا­های درون سلولی تخصصی شده محدود می­شوند (Fahn, 1988).

 

 

ساختار­های ترشحی داخلی شامل: سلول­های ترشح کننده، مجاری و کیسه­های ترشح کننده و سلول­های شیرابه­دار هستند. ساختار­های ترشحی خارجی شامل هیداتود، نوشجای و کرک­های اپیدرمی می­باشند. کرک­های اپیدرمی زوائد تک سلولی و چند سلولی هستند و در دوگروه غیرغده­ای و غده­ای قرار می­گیرند (Fahn, 1990).

 

 

کرک­های غیر­غده­ای از لحاظ شکل و آناتومی متنوعند و ممکن است تک سلولی یا چندسلولی باشند و هر دو نوع این­ها می­توانند ساده یا منشعب باشند. کرک­های چند سلولی ممکن است منشعب، یک ردیفه، دو ردیفه یا چند ردیفه باشند. دیواره­های عرضی بین سلول­ها مشخص و یا غیرقابل تشخیص است. ممکن است در طول، اندازه و حالت سلول متقارن و یا غیر متقارن باشند. می­توانند در پهنا متحدالشکل باشند و یا پهنایشان در طول تار تغییر کند و نوک آنها باریک شود و یا کند باشد. ضخامت دیواره می­تواند متنوع باشد و یا مواد تزریق شده در دیواره آن­ها می­تواند دیواره­ها را به حالت نرم سینوسی و یا سیخی درآورد. انشعابات در کرک­های چند سلولی منشعب، ممکن است چندسلولی و یا تک سلولی با طول­های مساوی یا متغیر، متناوب و یا متقابل و در یک یا چرخه­های بسیار، با ظاهری منگوله­ای باشند (Werker, 2000). کرک­های فلسی، Tشکل، چندسلولی ستاره­ای و کرک­های یک ردیفی، تک سلولی ساده یا چند­سلولی از انواع غیر­غده­ای هستند (Fahn, 1990).

 

 

 کرک های غده­ای بسیار متنوع­اند و در بسیاری از تیره­ها وجود دارند، ولی اغلب در تیره­های Solanaceae، Lamiaceae، Rosaceae و Cannabinaceae یافت می­شوند. براساس موارد زیر رده­بندی می­شوند: ترکیب شیمیایی موادی که ترشح می­کنند، روش تولید آن­ها، ساختار، موقعیت (غده­هایی مشابه ولی روی اندام­های رویشی و یا زایشی) و وظیفه­ی آن­ها.

 

 

در کرک­های غده­ای تک­سلولی بین قسمت رأسی و قاعده­ای، تمایز مورفولوژیک وجود دارد. غده­های چندسلولی تیپیک شامل یک سرِ یک یا چند سلولی ترشحی، یک پایهِ یک تا چند سلولی، یک Base با تعداد کمی سلول و گاهی اوقات یک سلول گردنی (بین سر و پایه). تفاوت­هایی بین سلول­های پایه و سر ترشحی وجود دارد. در سلول­های پایه پایین­ترین سلول می­تواند بسیار واکوئلی باشد درحالیکه سلول بالاتر ممکن است سیتوپلاسم متراکم داشته باشد، که به طور واضحی با عملکرد و نقش متفاوت آن­ها ارتباط دارد(Fahn, 2000) . کرک­های غده ای شامل کرک­های ترشح کننده نمک، کرک­های ترشحی شهد، غده ترشحی موسیلاژ، غده­های گیاهان گوشتخوار، تار ترشحی، کرک­های گزنده و کرک­های ترشح کننده مواد چربی دوست که روغن­های اسانس را در خانواده نعناعیان ترشح می­کنند، می­باشند  .(Fahn, 1990)­کرک­های ترشح کننده مواد چربی دوست ممکن است پایه­ی کوتاه یا بلند، منشعب یا بدون انشعاب، سر و پایه­ی تک سلولی یا چند سلولی، سر سپری (peltate) یا تاجدار (capitate) داشته باشند و در ظرفیت خود برای ذخیره اسانس در فضای بین دیواره و کوتیکول متنوع می­باشند (Fahn, 2000). کرک peltate شامل یک سلول پایه، یک سلول ساقه کوتاه و یک سر گسترده متشکل از تعدادزیادی سلول­های ترشحی که در یک ردیف قرار گرفته­اند می­باشند. کرک­های capitate از یک سلول پایه، ساقه یک تا چند­سلولی و یک سر شامل یک یا دو سلول تشکیل شده اند. ترایکوم­های غده­ای دارای یک لایه کوتیکول می­باشند با بلوغ کرک لایه کوتیکولی از دیواره سلولزی فاصله گرفته و اسانس در فضای زیرکوتیکولی ذخیره می­شود و در اواخر اندازه بزرگی در کرک­های peltate دارد. برخی از ترکیبات فرار اسانس ممکن است از کوتیکول عبور کنند اما بسیاری از مواد تنها پس از پارگی کوتیکول به بیرون راه پیدا می­کنند (Fahn, 1988).

 

 

 

 

 

2- 1- مطالعات فیتو شیمیایی

 

 

ترکیبات شیمیایی موجود در اسانس آویشن به خوبی مورد مطالعه قرار گرفته و شناسایی شده­اند. دو گروه اصلی ترکیبات شیمیایی موجود در این جنس ترپنوئید­ها و فلاونوئید­ها هستند. این ترکیبات نقش اصلی را در اثر­های دارویی این گیاهان ایفا می­کنند. اسانس­ها در گیاهان خانواده نعنا در کرک­های غده­دار و یا در غده­های ترشحی چسبیده به سطح برگ آن­ها ذخیره می­گردند (جم­زاد، 1388).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان

 

فهرست مطالب
فصل اول.. 1
کلیات… 1
1-1-مقدمه. 2
1-2-تعریف مسأله. 3
1-2-1-پساب اسیدی معدنی… 4
1-2-2- منشاء پساب‌های اسیدی معدن.. 4
1-2-3- واکنش‌های اکسیداسیون و تولید اسید.. 6
1-2-4- عوامل موثر بر نرخ اکسید شدن پیریت… 8
1-2-5- اثرات زیست ‌محیطی پساب‌های اسیدی معدن.. 8
1-3-مروری بر پیشینه مطالعات انجام شده. 11
1-4- ضرورت انجام تحقیق… 18
1-5-اهداف تحقیق… 19
1-6-سازماندهی پایان نامه. 19
فصل دوم. 21
سیستم استنتاج فازی-عصبی تطبیقی… 21
2-1-مقدمه. 22
2-2-منطق فازی… 23
2-2-1-تئوری فازی از دیدگاه ریاضی… 23
2-2-2-سیستم استنتاجی فازی… 23
2-2-3-سیستم استنتاجی فازی خالص….. 25
2-2-4-سیستم استنتاج فازی ممدانی… 25
2-2-5-سیستم استنتاج فازی تاکاگی-سوگونو و کانگ…. 26
2-3-شبکه‌های عصبی مصنوعی… 28
2-3-1-آموزش شبکه عصبی مصنوعی… 30
2-4-سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی… 30
2-4-1 -ساختار ریاضی انفیس….. 31
2-5-سیستم استنتاجی عصبی-فازی تطبیقی چند خروجی… 35
2-5-1-عملیات آموزش سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی چند خروجی… 37
2-5-2-پارتیشن بندی شبکه. 39
2-5-3- خوشه بندی کاهشی… 39
2-5-3- فازی  میانگین – c. 40
2-6-جمع ‌بندی… 41
فصل سوم. 42
معرفی و خصوصیات کلی معدن مس سرچشمه. 42
3-1- مشخصات عمومی معدن مس سرچشمه. 43
3-1-1- موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی كانسار پورفیری مس سرچشمه. 43
3-2- تاریخچه معدن مس سرچشمه. 44
3-4- كانی سازی در معدن مس سرچشمه. 45
3-5-مطالعات انجام شده بر روی سد باطله معدن مس سرچشمه. 45
3-5-1- احداث سد باطله. 46
3-5-2-هیدرولوژی منطقه. 47
3-6-باطله‌های معدن مس سرچشمه. 48
3-6-1-مقدمه. 48
3-6-2-سایت معدنی سرچشمه. 50
3-6-3- نمونه برداری و روش‌های صحرایی… 51
3-7-جمع‌بندی… 54
فصل چهارم. 55
مدلسازی و آنالیز نتایج.. 55
4-1-مقدمه. 56
4-2- پیش‌بینی فلزات سنگین در پساب اسیدی معدن با استفاده از مدل  سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی چند متغیره. 64
4-2-1-معیارهای ارزیابی عملکرد مدل.. 66
4-3-نتایج حاصل از سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی چندخروجی… 66
4-4-رگرسیون خطی… 78
4-4-1-رگرسیون خطی چندگانه. 79
4-5-نتایج حاصل از رگرسیون خطی چندگانه. 80
فصل پنجم.. 87
5-1-نتیجه گیری کلی… 88
5-2-پیشنهادات… 91
منابع.. 92
 

 

 

 

 

 

 

 

 

صفحه

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان

 

فهرست اشکال
 
 
شکل ‏1‑1 -اکسید شدن پیریت و تولید اسید در یک معدن زغال‌سنگ………………………………………………………..6
شکل ‏1‑2-میکروگراف الکترونی از باکتری تیوباسیلوس فرواکسیدان…………………………………………………………….7
شکل ‏1‑3-آلودگی آب‌های سطحی درغرب ویرجینیا…………………………………………………………………………………….9
شکل ‏1‑4-مرگ ماهیان بر اثر تخلیۀ پساب اسیدی معدن حاصل از معادن رومانی در رودخانۀ دانوب……….9
شکل ‏1‑5-آلودگی آب‌های سطحی توسط پساب اسیدی حاصل از معادن زغال سنگ در غرب پنسیلوانیا.10
شکل ‏2‑1-ساختار یک سیستم فازی……………………………………………………………………………………………………………23
شکل ‏2‑2-ساختار سه سیستم استنتاجی فازی……………………………………………………………………………………………24
شکل ‏2‑3-سیستم فازی ممدانی…………………………………………………………………………………………………………………..25
شکل ‏2‑4-سیستم فازی TSK………………………………………………………………………………………………………………………26
شکل ‏2‑5-ساختار یك نرون مصنوعی…………………………………………………………………………………………………………..27
شکل ‏2‑6-ساختار نمونه انفیس در مدل فازی سوگنو………………………………………………………………………………….30
شکل ‏2‑7-ساختار دیگری از انفیس………………………………………………………………………………………………………………33
شکل ‏2‑8-سیستم استنتاجی عصبی-فازی تطبیقی چند خروجی مدل سوگنو مرتبه با یک ورودی و سه خروجی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………36
شکل ‏3‑1-موقعیت جغرافیایی کانسار مس سرچشمه…………………………………………………………………………………..43
شکل ‏3‑2-سد باطله در معدن مس پورفیری سرچشمه……………………………………………………………………………….45
شکل ‏3‑3-محل معدن مس سرچشمه و رودخانه شور…………………………………………………………………………………50
شکل ‏3‑4-محل نمونه‌برداری رودخانه شور…………………………………………………………………………………………………..51
شکل ‏3‑5-محل‌های نمونه برداری و موقعیت معدن مس سرچشمه……………………………………………………………53
شکل ‏4‑1-رسوب سولفات مس و آهن مس سرچشمه…………………………………………………………………………………57
شکل ‏4‑2-رسوب کانی‌های ثانویه سولفات مس و آهن………………………………………………………………………………..57
شکل ‏4‑3-کلوئیدی شدن پساب و انحلال سولفیدها……………………………………………………………………………………58
شکل ‏4‑4-کلوئیدی شدن پساب و انحلال سولفات در پساب فرعی…………………………………………………………….58
شکل ‏4‑5-پساب خروجی از معدن، کدر و حاوی ذرات معلق آهن………………………………………………………………60
شکل ‏4‑6-رسوبات بی‌شکل پوشاننده پساب و رسوبات آهن در حواشی آن…………………………………………………60
شکل ‏4‑7-روند تغییرات غلظت(ppm)آلاینده‌های فلزی از بالادست به پایین دست روخانه شور……………….62
شکل ‏4‑8 -توابع عضویت به دست آمده توسط مدل MANFIS-GP………………………………………………………..68
شکل ‏4‑9-توابع عضویت به دست آمده توسط مدل MANFIS-SCM………………………………………………………69
شکل ‏4‑10-توابع عضویت به دست آمده توسط مدل MANFIS-FCM……………………………………………………70
شکل ‏4‑11-همبستگی بین مقادیر اندازه گیری شده و پیش‌بینی شده مس توسط مدل  MANFIS-SCM الف) مجموعه داده‌های آموزشی، ب) مجموعه داده آزمون……………………………………………………………………………72
شکل ‏4‑12-همبستگی بین مقادیر اندازه گیری شده و پیش‌بینی شده آهن توسط مدل  MANFIS-SCM الف) مجموعه داده‌های آموزشی، ب) مجموعه داده آزمون……………………………………………………………………………73
شکل ‏4‑13-همبستگی بین مقادیر اندازه گیری شده و پیش‌بینی شده منگنز توسط مدل  MANFIS-SCM الف) مجموعه داده‌های آموزشی، ب) مجموعه داده آزمون………………………………………………………………..75
شکل ‏4‑14-همبستگی بین مقادیر اندازه گیری شده و پیش‌بینی شده روی توسط مدل  MANFIS-SCM الف) مجموعه داده‌های آموزشی، ب) مجموعه داده آزمون……………………………………………………………………………75
شکل ‏4‑15-مقایسه بین اندازه گیری و پیش‌بینی شده Cu با استفاده از مدل MANFIS-SCM برای مجموعه داده‌های آزمون………………………………………………………………………………………………………………………………..76
شکل ‏4‑16-مقایسه بین اندازه گیری و پیش‌بینی شده Fe با استفاده از مدل MANFIS-SCM برای مجموعه داده‌های آزمون………………………………………………………………………………………………………………………………..76
شکل ‏4‑17-مقایسه بین اندازه گیری و پیش‌بینی شده Mn با استفاده از مدل MANFIS-SCM برای مجموعه داده‌های آزمون………………………………………………………………………………………………………………………………77
شکل ‏4‑18-مقایسه بین اندازه گیری و پیش‌بینی شده Zn با استفاده از مدل MANFIS-SCM برای مجموعه داده‌های آزمون……………………………………………………………………………………………………………………………..77
شکل 4‑19 -همبستگی بین غلظت فلزات سنگین اندازه‌گیری شده و پیشبینی شده با استفاده از MLR برای داده‌های آزمون و آموزش……………………………………………………………………………………………………………………85
 

 

 

 

 

 

 

 

 

صفحه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان

 

فهرست جداول
 
 
جدول ‏3‑1-ماکزیمم و مینیمم پارامترهای فیزیکی و شیمیایی غلظت فلزات سنگین رودخانه شور 53
جدول ‏3‑2-محل و موقعیت جغرافیایی ایستگاه‌های نمونه‌برداری آب… 53
جدول ‏4‑1-ماکزیمم و مینیمم پارامترهای فیزیکی و شیمیایی غلظت فلزات سنگین رودخانه شور و استاندارد آب(همه نمونه‌ها بر حسبppm) 61
جدول ‏4‑2-ماتریس همبستگی بین غلظت فلزات سنگین و متغییرهای مستقل.. 65
جدول ‏4‑3-خصوصیات مدل‌های MANFIS. 67
جدول ‏4‑4-مقایسه بین نتایج حاصل از سه مدل برای مجموعه داده‌های آزمون.. 71
جدول ‏4‑5-مشخصات آماری از مدل رگرسیون چندگانه. 81

 

 

جدول4-6-مقایسه نتایج بدست آمده از روش MANFIS-SCMو MLR……………………………………………………86

 

 

 
فهرست علائم و نشانه‌ها
 
 
اختصار                             معادل فارسی                                     معادل انگلیسی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ANN	شبکه عصبی مصنوعی	Artificial Neural Network
AMD	پساب اسیدی معدن	Acid Mine Drainage
MNN	شبکه عصبی مصنوعی مدولار	Modular Neural Network
BP	شبکه عصبی مصنوعی پس انتشار	Back-propagation
MLR	رگرسیون خطی چندگانه	Multiple linear regression
TDS	کل جامد محلول	Total dissolved solids
RMS	ریشه میانگین مربع خطا	Root Mean Square Error
DO	غلظت اکسیژن محلول	Dissolved oxygen
COD	باقی مانده اکسیژن شیمیایی	Chemical oxygen demand
BPNN	شبکه عصبی مصنوعی پس انتشار	Back Propagation Neural Network
GRNN	شبکه عصبی مصنوعی رگرسیون عمومی	General Regression Neural Network
ANFIS	سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی	Adaptive neuro-fuzzy inference system
FL	منطق فازی	Fuzzy logic
MF	تابع عضویت	Membersip Function
TSK	سیستم فازی تاکاگی-سوگنو-کانگ	Takagi Sugeno Kang FIS
FIS	سیستم استنتاج فازی	Fuzzy Inference System
LSM	روش حداقل مربعات	Least square method
MANFIS	سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی چندخروجی	Multi-outputs Adaptive Neuro-fuzzy System
VAF	محاسبه واریانس بین دو چیز	Variance Account For
GP	پارتیشن‌بندی شبکه	Grid Partitioning
SCM	روش خوشه‌بندی کاهشی	Subtractive clustering method
FCM	روش فازی میانگین-c	Fuzzy C-means method