نیمكره های مغز و خلق هنر…………………………………………………………… 33

 

 

اثر ضایعات وارد بر نیمكره راست مغزی در ترسیم و نقاشی……………………….. 34

 

 

آثار آسیب و ضایعه وارد بر نیمكره چپ در ترسیم و نقاشی………………………….. 35

 

 

رابطه هنر ، ‌خلاقیت و ریاضی……………………………………………………….. 35

 

 

اختلالات یادگیری……………………………………………………………………… 37

 

 

علل اختلالات یادگیری………………………………………………………………… 38

 

 

ریاضی و حساب نارسایی……………………………………………………………… 39

 

 

مبانی نوروپسیكولوژی حساب نارسایی……………………………………………….. 40

 

 

نظریه های مرتبط با اختلالات یادگیری و حساب نارسایی……………………………. 41

 

 

نظریه غلبه طرفی مغز………………………………………………………………… 41

 

 

نظریه پردازش آگاهی ها و اطلاعات…………………………………………………. 42

 

 

مشكلات كودكان حساب نارسا…………………………………………………………. 43

 

 

میزان شیوع حساب نارسایی در دانش آموزان و ملاك های تشخیص DSM IV برای اختلال حساب نارسایی   44

 

 

مهارت های پردازش اطلاعات بینایی…………………………………………………. 44

 

 

مهارت های بینایی – فضایی………………………………………………………….. 45

 

 

مهارت های تجزیه و تحلیل بینایی…………………………………………………….. 46

 

 

مهارت های بینایی – حركتی………………………………………………………….. 47

 

 

نقص و ضعف در مهارت های پردازش اطلاعات بینایی…………………………….. 48

 

 

مشكلات كودكان حساب نارسا در مهارت های پردازش اطلاعات بینایی…………….. 50

 

 

فرآیند یادگیری ریاضی در كودكان حساب نارسا……………………………………… 53

 

 

راهبردهای آموزش مفاهیم ریاضی به كودكان حساب نارسا………………………….. 54

 

 

نقش هنر در پردازش و ادراك بینایی………………………………………………….. 55

 

 

رشد نقاشی و ترسیم و ناتوایی های یادگیری………………………………………….. 57

 

 

پیشینه پژوهش…………………………………………………………………………. 59

 

 

فصل سوم : روش شناسی پژوهش

 

 

جامعه پژوهش…………………………………………………………………………. 63

 

 

نمونه و روش نمونه برداری………………………………………………………….. 63

 

 

روش پژوهش………………………………………………………………………….. 63

 

 

ابزار اندازه گیری……………………………………………………………………… 64

 

 

آزمون پیشرفته رشد ادراك بینایی فراستیگ…………………………………………… 65

 

 

آزمون ریاضی ایران – كی مت………………………………………………………. 65

 

 

آزمون آندره ری……………………………………………………………………….. 66

 

 

روش تجزیه و تحلیل آماری…………………………………………………………… 67

 

 

 فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

 

 

مقدمه…………………………………………………………………………………… 69

 

 

 

روش های آماری………………………………………………………………………. 70

 

 

 فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

 

 

بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………. 95

 

 

محدودیت های پژوهش……………………………………………………………….. 101

 

 

پیشنهادهای پژوهشی………………………………………………………………….. 102

 

 

پیشنهادهای کاربردی………………………………………………………………….. 102

 

 

منابع فارسی

 

 

منابع لاتین

 

 

پیوست ها

 

 

چکیده انگلیسی

 

 

چکیده

 

 

پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر آموزش هنرهای تجسمی بر افزایش مهارتهای پردازش اطلاعات بینایی کودکان حساب نارسا انجام شد . جامعه پژوهش عبارت بود از همه دانش آموزان حساب نارسای پایه های دوم و سوم دبستان که در منطقه 3 شهر تهران درس می خواندند. روش نمونه گیری به صورت غربالگری بود. نمونه شامل 30 نفر از دانش آموزان پسر پایه های دوم و سوم دبستان بود . ابزار مورد استفاده عبارت بودند از : آزمون ریاضیات ایران کی مت ، فراستیگ و آندره ری و روش اجرای پژوهش روش نیمه آزمایشی پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. نتایج با استفاده از روشهای آمار توصیفی و مدل آماری تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش هنرهای تجسمی بر تمامی مهارتهای پردازش اطلاعات بینایی به غیر از درک ثبات شکل مؤثر بوده بطوری که تفاوت معناداری بین سه گروه نقاشی، سفال و کنترل وجود دارد.

 

 

مقدمه :

 

 

هنر مانند دانش و فلسفه وسیله ای است برای شناخت واقعیت علم و نقش تخیلی در هنر بیش از علم است و نقش تعقل و انتزاع در علم بیش از هنر است. هر اثر هنری تجلی تازه ای از پیكار دائم انسان ها با طبیعت است كه برای شناخت بیشتر صورت گرفته و در این پیكار هر لحظه آفرینش تازه ای در هنر به وجود می آید و هر كدام از پدیده های هنری یا نظریه های مربوط به هنر با این فرض آغاز می شود كه انسان در برابر شكل ،‌ سطح و حجم اشیائی كه حاضر به حواس او باشند واكنش نشان می دهد و بعضی از آرایش ها در تناسب شكل ، سطح و حجم اشیاء لذت بخش شده و حس تشخیص روابط لذت بخش یا همان حس زیبایی شناختی را در فرد القا می كند. در هر صورت ،‌ هنر بیان هر آرمانی است كه هنرمند توانسته باشد آن را به صورت تجسمی تحقق بخشد (گاردنر[1] ، 1980، به نقل از سعدی پور و فرامرزی 1379 ،‌سعدی پور ،‌1380).

 

 

شیلر[2] جامعه شناس آلمانی و هربرت اسپنسر[3] معتقدند كه هنر و انواع آن ناشی از غریزه بازی اند در صورتی كه مارشال[4] معتقد است كه هنر به هر شكل كه باشد برای تزیین و جلب نظر دیگران پدید آمده است و به اعتقاد افرادی چون فروید[5] هنرها همگی از عقده های جنسی سرچشمه می گیرند. در واقع تمامی این نظریه ها به نوعی هنر را به غریزه نسبت می دهند و به اعتقاد برخی نیز آفرینش هنر یا هنر آفرینی نوعی بازی است که برای كسب قدرت و تسلط بر مقتضیات زندگی به كار می رود و افرادی چون گروس به این اصل اعتقاد داشتند و بیان كردند كه هنر از تجلیات غریزه بازی است (آریان پور ، 1370 ،‌آرین ، 1378).

 

 

كهن ترین شكل های شناخته شده هنر به نقاشی تعلق دارد. نخستین نمونه های شناخته شده شعر به عصری بس متأخر تعلق دارد در پی منشأ هنرهای تجسمی به ویژه نقاشی كه از نقاشی های غارنشینان عصر دیرینه سنگی به ما شناخته شده است ، برجسته ترین نكته ماهیت فوق العاده نمایشی آنهاست و از آن زمان تا كنون همواره هنرمندان در زمینه هنرهای تجسمی چون نقاشی و مجسمه سازی برای تجسم تخیل خود مهارتی را به كار می برند كه آفرینش خود را به زیبایی های فریبندگی ظاهری به وحدت كمال رسانیده كه اینها همه از ذهن آگاه آنها سرچشمه می گیرد(آرنولد ، 1976 ،‌به نقل از فرامرزی ،‌1363).

 

 

هنرمندان تجسمی نظیر نقاشان ، طراحان و مجسمه سازان كه در كارها و آثار هنری شان خلاقیت و زیبایی شناسی خاصی وجود دارد اغلب در زمینه حل مسائل ریاضی و مفاهیم آن نیز خلاقیت نشان می دهند. این افراد اغلب دانشمندان و محققین را ترغیب می كنند كه پروژه ها و طرح های پژوهشی خود را با دیدگاهی تازه و جدید بررسی كنند. بر خلاف قوانین سخت و بعضاً خشك علمی ،‌ قوانین مربوط  به هنر از زیبایی و انعطاف پذیری خاصی برخورداربوده و هنرمندان آزاد و موفق آزادانه به ذهن و فكر خویش اجازه پرواز داده و این آزادی فكر و اندیشه همراه با خلاقیت موجود در مغز آنها به عنوان یك فرایند جریان یافته و به خلق آثار بزرگ و اساسی و حل مسائل پیچیده علمی كمك می كند. هنر همواره ذهن خالق خویش را منعكس كرده . این انعكاس با خلاقیت و ادارك هنر رابطه مستقیمی دارد (زایدل[6] كاشر[7] ،‌2005).