1- 6- 1- 9- خود پنداره……………………………………………………………. 14

 

1- 6- 2- تعاریف عملیاتی…………………………………………………………. 15

 

1- 6- 2- 1- روان‌نژندی……………………………………………………………… 15

 

1- 6- 2- 2- برون‌گرایی……………………………………………………………… 15

 

1- 6- 2- 3- گشودگی……………………………………………………………… 15

 

1- 6- 2- 4- موافق بودن…………………………………………………………….. 15

 

1- 6- 2- 5- باوجدان بودن…………………………………………………………….. 16

 

1- 6- 2- 6- ویژگی‌های شخصیتی…………………………………………………. 16

 

1- 6- 2- 7- کیفیت زندگی…………………………………………………………… 16

 

1- 6- 2- 8- خود پنداره …………………………………………………………….16

 

فصل دوم………………………………………………………………………….. 17

 

2- 1- پیش‌درآمد فصل دوم………………………………………………………….. 18

 

2- 2- مبانی نظری پژوهش………………………………………………………….. 18

 

2- 2-1-پنج عامل بزرگ شخصیت……………………………………………………. 18

 

2- 2- 1- 1- ریشه‏های تاریخی الگوی پنج عاملی در صفات شخصیت…………….. 18

 

2- 2- 1- 2- مفهوم شخصیت، تعاریف و گستره آن…………………………………. 19

 

2- 2- 1- 3- ابعاد پنج‌گانه شخصیت……………………………………………….. 24

 

2- 2- 1- 3- 1- روان‏رنجورخویی(N)…………………………………………………… 24

 

2- 2- 1- 3- 2- برون‏گرایی (E)…………………………………………………………… 25

 

2- 2- 1- 3- 3- انعطاف‏پذیری یا گشودگی نسبت به تجربه (O)………………………. 26

 

2- 2- 1- 3- 4- سازگاری (A)……………………………………………………………. 27

 

2- 2- 1- 3- 5- وظیفه‏ شناسی ©…………………………………………………. 27

 

2- 2-2- خودپنداره ……………………………………………………………………..28

 

2- 2-2-1- خود چیست؟…………………………………………………………….. 28

 

2- 2- 2- 2- دیدگاه ویلیام جیمز……………………………………………………… 29

 

2- 2- 2- 3- دیدگاه كنش متقابل نمادی جورج مید……………………………… 30

 

2- 2- 2- 4- دیدگاه پدیدار شناختی سوزآن‌هارتر………………………………… 31

 

2- 2- 2- 5- دیدگاه رفتار به عنوان منبع خود ـ فهمی، دارلی بم…………………. 33

 

2- 2- 2- 6- دیدگاه شناختی ـ اجتماعی در زمینه خود…………………………… 34

 

2- 2- 2- 7- تاریخچه خودپنداره……………………………………………………… 35

 

2- 2- 2- 8- تعریف خودپنداره…………………………………………………………36

 

2- 2- 2- 9- خود پنداره به عنوان یك وضعیت مركزی……………………………….. 36

 

2- 2- 2- 10- ریشه‌های خود پنداره………………………………………………… 37

 

2- 2- 2- 11- ویژگی‌های خود پنداره……………………………………………….. 39

 

2- 2- 3- کیفیت زندگی……………………………………………………………… 40

 

2- 2- 3- 1- چند نظریه دربارۀ کیفیت زندگی………………………………………. 42

 

2- 2- 3- 2- ابعاد کیفیت زندگی…………………………………………………….. 43

 

2- 3- پیشینه پژوهش………………………………………………………………. 44

 

2- 3- 1- پیشینه داخلی……………………………………………………………… 44

 

2- 3- 2- پیشینه خارجی……………………………………………………………… 47

 

2- 4- جمع‌بندی و نتیجه‌گیری………………………………………………………….. 48

 

فصل سوم…………………………………………………………………………….. 50

 

3- 1- پیش‌درآمد فصل سوم………………………………………………………….. 51

 

3- 2- طرح پژوهش………………………………………………………………. 51

 

3- 3- روش پژوهش………………………………………………………………. 51

 

3- 4- جامعه آماری……………………………………………………………… 52

 

3- 5- نمونه مورد مطالعه…………………………………………………………….. 52

 

3- 6- روش نمونه گیری……………………………………………………………… 53

 

3- 7- معرفی متغیرها……………………………………………………………. 53

 

3- 8- ابزار پژوهش………………………………………………………………. 53

 

3- 9– شیوه اجرای پژوهش………………………………………………………… 55

 

3-10- روش تحلیل داده‌ها……………………………………………………………. 56

 

فصل چهارم………………………………………………………………………….. 57

 

 

4-1- پیش‌درآمد فصل چهارم……………………………………………………… 58

 

4-2- یافته های توصیفی…………………………………………………………. 59

 

4- 3- یافته های مرتبط با فرضیه‌ها ……………………………………………….67

 

4- 4- یافته های جانبی…………………………………………………………… 74

 

فصل پنجم…………………………………………………………………………. 76

 

5- 1- خلاصه یافته ها……………………………………………………………. 77

 

5- 2- بحث و نتیجه‌گیری…………………………………………………………. 77

 

5- 3- یافته‌های جانبی…………………………………………………………. 83

 

5- 4- تبیین و تفسیر نتایج……………………………………………………… 83

 

5-5- پیشنهادهای مبتنی بر فرضیات…………………………………………. 83

 

5-6-  محدودیت های پژوهش………………………………………………….. 85

 

5- 6- 1- محدودیتهای در کنترل محقق………………………………………… 85

 

5- 6- 2- محدودیتهای خارج از کنترل محقق………………………………….. 85

 

منابع فارسی…………………………………………………………………….. 87

 

منابع لاتین……………………………………………………………………….. 91

 

ضمائم………………………………………………………………………….. 95

 

پرسشنامه کیفیت زندگی (SF-12)…………………………………………… 96

 

مقیاس خودپنداره راجرز………………………………………………………… 98

 

پرسش‌نامه فرم کوتاه NEO………………………………………………………

 

چکیده:

 

هدف از انجام پژوهش بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیت (مدل پنج عاملی) و خودپنداره با کیفیت زندگی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه بود. این پژوهش با توجه به هدف از نوع توصیفی و همبستگی است. جامعه موردنظر دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه اسلامی واحد کرمانـشاه که در سال تحصیلی 94 – 1393 مشغول به تحصیل هستند را در بر می‌گیرد. که تعداد 391 نفر آزمودنی از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانـشاه که در سال تحصیلی 94 – 1393 مشغول به تحصیل می‌باشد به عنوان نمونه به صورت تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند.برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از شاخص آمار توصیفی که شامل فراوانی، میانگین، انحراف معیار می‌باشد و هم از شاخص آماری استنباطی که شامل ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون است استفاده شده است. برای به دست آوردن داده‌ها از نرم‌افزار SPSS-19 استفاده گردید. در این پژوهش از سه ابزار که شامل: پنج عامل بزرگ شخصیت فرم كوتاه ، پرسش‌نامۀ خود پندارۀ راجرز و پرسش‌نامه‌ی کیفیت زندگی استفاده شد. نتایج نشان داد که بین ویژگی شخصیتی و تعدادی از ابعاد کیفیت زندگی رابطه معنی‌داری وجود دارد، همچنین بین خود پنداره و ابعاد کیفیت زندگی رابطه معنی‌داری وجود دارد. برای پیش‌بینی کیفیت زندگی بر اساس ویژگی‌های شخصیتی و خودپنداره از روش تحلیل رگرسیون به شیوه گام به گام استفاده شد، نتایج نشان داد كه تحلیل رگرسیون معنادار می‌باشد، و ویژگی‌های شخصیتی و خود پنداره توان پیش‌بینی کیفیت زندگی را دارند.

 

فصل اول: کلیات پژوهش

 

1-1- مقدمه

 

آنچه بیش از همه در نظریات روان شناسان در مباحث شخصیت مورد توجه قرارگرفته است تفاوت‌های فردی است. یعنی ویژگی‏هایی که یک فرد را از فرد دیگر متمایز می‏کند هر انسان آمیزه‏ای از سه ویژگی نوعی- فرهنگی- فردی را تشکیل می‏دهد. آلپورت[1] (1961) معتقد است شخصیت سازمان پویایی از سیستم‌های روان‌تنی فرد است که رفتار و افکار خاص را تعیین می‌کند. ابعاد پنج‌گانه شخصیت شامل: روان رنجورخویی، برون‏گرایی، پذیرابودن، سازگاری، مسئولیت‌پذیری (جان[2]، 1990به نقل از پروین) می‌باشد. متغیر دیگر پژوهش حاضر خودپنداره است که تصویر روانی هر فرد و شامل تمام ادراکات فرد (ظواهر و ارزش و عقاید) است. که بر رفتار فرد تأثیر داشته و به زمانی که فرد از کلمه «من» استفاده می‌کند اشاره دارد (تنر[3]، 2000). به عبارت دیگر، خود پنداره  دیدگاه  کلی فرد نسبت به خود است و در برگیرنده همه نقاط مثبت و ضعف فرد است (مشرف[4] و همکاران، 2007). همچنین متغیر دیگر که رابطه ویژگی‌های شخصیت و خودپنداره با آن سنجیده می‌شوند کیفیت زندگی است که ساواتزکی (2002) نیز درباره آن بیان می‌کند اصطلاح کیفیت زندگی اشاره به یک سازه چند بعدی می‌کند که در برگیرنده ی چشم‌انداز فرد از کیفیت کلی زندگی خود و سنجش آن‌ها از مؤلفه‌های خاص کیفیت زندگی مثل : فیزیکی، روان‌شناختی و بهزیستی اجتماعی است. کیفیت زندگی برداشت و پنداری است که افراد از موقعیت شان در زندگی، در زمینه فرهنگی و ارزش‌هایی که به آن معتقدند، دارند و به اهداف، انتظارات، استانداردها و علایقشان وابسته است (فشارکی، میر، صفوی و فرهادی، 1390). سه بعد اساسی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت شامل ابعاد فیزیکی، روانی و اجتماعی هستند که هر یک از آن‌ها به زیر مجموعه‌های دیگر تقسیم می‌شوند. بعد فیزیکی به دریافت بیمار از توانایی‌هایش در انجام فعالیت‌ها و وظایف روزانه که نیاز به صرف انرژی دارد اشاره می‌کند. بُعد روحی، جنبه‌های روحی و احساس سلامت روحی مانند افسردگی، ترس، عصبانیت، خوشحالی و آرامش را در بر می‌گیرد. بعد اجتماعی به توانایی‌های فرد در برقراری با اعضای خانواده، همسایگان و همکاران و سایر گروه‌های اجتماعی مربوط می‌شود (فیضی، قاضی، دولتشاهی و نادیا حتمی، 1385).

 

خویشتن پنداری عبارت است از تصور و پنداری که فرد درباره کل وجود خود دارد. این تصور و پندار تمام ابعاد جسمانی، ذهنی، اجتماعی، عاطفی و اخلاقی را در بر می‌گیرد. تصور انسان در هر یک از زمینه‌های فوق، رفتار معین و مشخص را موجب می‌گردد. خویشتن پنداری حاصل تعامل عوامل متعددی از جمله نظر والدین، نظر دوستان و نظر معلمان می‌باشد و دید فرد را نسبت به جوانب خویش از جمله نگرش‌ها، ارزش‌ها، اهداف، تصورات جسمانی، ارزش شخصی و توانایی‌ها را شامل می‌شود (شفیع‌آبادی، 1384).

 

1-3-1- پیشینه نظری

 

بحث الگوهای راهبردی و مشارکتی و مباحث مربوط به احیاء و باززنده سازی بافت های کهن شهری در مطالعات متعددی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته که به شرح ذیل به نتایج این پژوهش ها اشاره می شود:

 

  علیرضا علوی تبار در کتاب خود با ریشه یابی مفهوم مشارکت و تعریف آن به عنوان کنشی اجتماعی، که در آن مشارکت افراد در امور اجتماعی را تابعی از مجموعه عوامل درونی (انگیزه های درونی)، بیرونی (هنجارهای جامعه)، ویژگی های فردی، امکانات و شرایط لازم و وضعیت نهادی و قانونی جامعه می داند، به تحلیل موضوع پرداخته است.

 

  هادی سعیدی رضوانی به راهنمایی دکتر سید محسن حبیبی، موضوع شهرسازی مشارکتی و عملیاتی کردن آن در شرایط ایران را مورد بررسی قرار داده است. در این پژوهش وی پس از بررسی و نقد نظریه های جهانی مشارکت و جمع بندی آن به انگاره ای تلفیقی جهت ارزیابی و تبیین شرایط ایران دست یافته که در این انگاره، مفهوم مشارکت در قالب دسته بندی سه گانه ای با عناوین مشارکت شعاری، مشارکت محدود و مشارکت واقعی ارائه شده و نهایتاً اینطور نتیجه گرفتند که شهرسازی ایران در مواردی که داعیه مشارکتی بودن دارد کاملاً منطبق با شرایط مشارکت شعاری است و هنوز با اولین مراحل مشارکت واقعی فاصله زیادی دارد.

 

 حسین فلاح به راهنمایی دکتر منصور فلامکی و با موضوع: “باززنده سازی و احیاء بافت های تاریخی در فضاهای شهری امروز ” و در جهت تبیین رویکرد و یا رویکردهایی برای رویارویی با مسئله فضاهای از دست رفته پدیدار در بافت های شهری امروز و بخصوص بافت قدیم شهرها، به ارائه تئوری ها و یک نمونه عملی (بافت پیرامون مسجد جامع کرمان) می پردازد و نهایتاً باززنده سازی این محدوده از بافت قدیم شهر به صورت ایجاد یک مرکز شهری و یک مرکز فرهنگی به منظور بهره مندی از ساختار کهن بافت و عناصر بزرگ شهرسازانه (بازار، مسجد جامع و میدان)، توسعه کم هزینه در زمینه های اجتماعی و معماری و در جهت حس تداوم ساختار شهر و حس مکان، هم در زمینه های تاریخی و هم در زمینه های فضایی را مورد تاکید قرار می دهد.

 

2-3-1- پیشینه عملی

 

کوچه مروی در محله عودلاجان شهر تهران که از مقابل شمس العماره در خیابان ناصر خسرو تا پامنار ادامه دارد یکی از گذرهای ارزشمند و تاریخی است. این گذر بر اساس طرح تفصیلی مصوب باید تا 12 متر تعریض گردد. طرح ویژه کوچه مروی و بافت پیرامونی به این منظور تهیه شده است که هم ارزش های فضایی و تاریخی و اجتماعی این گذر را حفاظت کند و از طریق ساماندهی کف و بدنه ها کیفیت محیط آن را ارتقاء بخشد و هم نیازهای حرکتی سواره (دسترسی، بارگیری و توقف) در بافت پیرامونی آن را برآورده سازد. این پروژه با اهداف ذیل تهیه شده است:

 

– مرمت، احیا و باززنده سازی محور به عنوان یکی از محورهای بافت تاریخی شهر تهران

 

– بهبود سیما و منظر محور و ساماندهی کالبدی وضعیت نما و جداره های محور با توجه به زوائد موجود

 

 

– تسهیل رفت و آمد شهروندان در طول محور و بهسازی آن به عنوان یکی از معابر پیاده شهر تهران

 

– ارتقاء ایمنی و امنیت محور و توسعه قلمرو عمومی سطح شهر

 

کوچه مروی نمونه شاخص یک راسته قدیمی است که طیف گسترده ای از کارکردهای تجاری (فروش کالاهای گوناگون)، آموزشی (مدارس قدیم و جدید)، مذهبی (مسجد، حسینیه) و خدمات مالی (بانک ها) و کارگاه های تولیدی و انبارها در امتداد و پیرامون آن قرار دارند. بخش عمده ای از بناهای دو طرف کوچه مروی به ترتیب در شمال قابل تخریب و نوسازی (به استثنای مسجد حوزه مروی و حوزه علمیه) و در جنوب قابل تعمیر و نگهداری است.

 

نتیجه حاصل از تلفیق بررسی های کالبدی و کارکردی، همراه با ارزیابی ارزش های اجتماعی و جذابیت های زندگی جاری در امتداد کوچه مروی، ما را به این نتیجه رسانیده است که در گذر مورد بررسی ارزش های اجتماعی- رفتاری و فضای حاکم بر آن بر ارزش های کالبدی غلبه دارد. به عبارت دیگر باید زندگی جاری در این گذر قدیمی مورد حفاظت و پاسداری قرار گیرد و ساماندهی و مرمت کالبدی نیز در این چارجوب معنا و اهمیت می یابد (باوند، 1384: 8).

 

استان ایلام در غرب دامنه سلسله جبال زاگرس قرار گرفته است و از جنوب با خوزستان، از شرق با لرستان، از شمال با کرمانشاه و از سمت غرب با کشور عراق هم‌جوار است و با 19086 کیلومتر مربع ، حدود 4/1 درصد از مساحت کل کشور را تشکیل می­دهد و دارای 7 شهرستان می­باشد (شکل ‏1‑1) (پایگاه ملی داده های علوم زمین کشور، www.ngdir.ir).

 

1-3-1- شهرستان آبدانان

 

شهرستان آبدانان در جنوب شرقی استان ایلام، در دامنه جنوبی کبیرکوه، در بین دو کوه کبیرکوه و دینارکوه و در ارتفاع 880 متری از سطح دریا قرار دارد. این شهرستان از غرب و جنوب با شهرستان دهلران، از شمال شرقی با شهرستان دره شهر، از جنوب شرقی با شهرستان اندیمشک همسایه است (پایگاه ملی داده های علوم زمین کشور، www.ngdir.ir).

 

مختصات جغرافیایی منطقه مورد بررسی ” E:47°09`59,32 و”N:32°54`59,21 می‌باشد­(شکل ‏1‑2).

 

2-3-1- راه های دسترسی به منطقه مورد مطالعه

 

برای رفتن به شهرستان آبدانان باید از جاده دره شهر – آبدانان عبورکرد. شهرستان آبدانان در فاصله 876 کیلومتری تهران و 164 کیلومتری شهر ایلام واقع شده است. از شهر ایلام و مرکز استان بعد از طی مسافتی حدود 130 الی 140 کیلومتر به طرف جنوب استان به شهرستان دره شهر رسیده و بعد از طی مسافت 35 کیلومتر می­توان به شهرستان آبدانان رسید. راه­های دسترسی به محل این برش در شکل ‏1‑4 نشان داده شده است (برگرفته از اداره كل راه و ترابری استان ایلام، www.ilamroad.ir).

 

3-3-1- تغییرات توپوگرافی استان

 

تغییرات توپوگرافی استان ایلام نسبتاً درخور توجه است. نقاط مرتفع و كوهستانی نظیر كبیركوه سرد­سیراند درحالی­که در مناطق كم ارتفاع غرب و جنوب غرب استان كه دشت‌های گرمسیری مهران، دهلران و دشت عباس می­باشند به لحاظ ارتفاع كم (300متر) هوا نسبتاً گرم است. از جمله ویژگی‌های آب و هوای استان بادهای خشك و سوزان عربستان است كه در تابستان بخش جنوب غربی استان را تحت تأثیر قرار می‌دهد (پایگاه ملی داده های علوم زمین کشور، www.ngdir.ir).

 

4-3-1- وضعیت بیابان و پوشش گیاهی در استان

 

بیش از 7/1 میلیون هكتار از اراضی استان ایلام پوشیده از جنگل‌ها و مراتع سرسبز است كه از این مقدار 500 هزار هكتار آن جنگل و مراتع مشجر می‌باشد. گونه­های درختی متفاوتی از قبیل بلوط، بنه، ارجن، گردو و … در این استان وجود دارد. پوشش گیاهی استان بستگی به شرایط آب و هوای آن دارد، در ارتفاعات كبیر كوه به لحاظ دریافت نزولات فراوان جوی مراتع غنی و پوشش گیاهی از نوع معتدله و سردسیر است ولی در كوه دینار درختچه ­های بلوط و سایر گیاهان از نوع معتدله گرمسیر است (پایگاه ملی داده های علوم زمین کشور، www.ngdir.ir).

 

5-3-1- جغرافیای طبیعی و اقلیم استان

 

ناهمواری‌های استان ایلام از رسوبات دوران اول تا چهارم زمین­شناسی به یادگار مانده‌اند؛ ولی شکل­گیری آن‌ها عموماً به دوران دوم و سوم زمین­شناسی مربوط است. شمال و شمال شرقی استان ایلام کوهستانی و نواحی مغرب و جنوب غربی آن را اراضی پست و کم ارتفاع تشکیل داده‌اند و از نظر اقلیمی استان به سه منطقه تقسیم می‌شود که عبارتند از:

 

– مناطق میانی که دارای آب و هوای معتدل است .

 

– مناطق کوهستانی با ارتفاع بیشتر از 2 هزار متر در ناحیه شمال و شمال شرقی که دارای آب و هوای سردسیر با زمستانی طولانی است.

 

– مناطق جلگه­ای غرب و جنوب غربی که دارای آب و هوای گرمسیری است. (پایگاه ملی داده­های علوم زمین کشور، www.ngdir.ir).

 

 

6-3-1- درجه حرارت و میزان بارندگی شهرستان آبدانان

 

آب و هوای استان ایلام به سبب تأثیر پذیری از عوامل گوناگونی چون عرض جغرافیایی (زاویه تابش آفتاب)، ارتفاع امتداد رشته کوه‌های زاگرس ، فاصله از بیابان‌های عراق و عربستان و بادهای محلی و ناحیه­ای، از تنوع زیادی برخوردار است به گونه­ای که آن را استانی چهار فصل دانسته‌اند، و تفاوت دما در مناطق مختلف آن گاه به 30 درجه و بیشتر از آن می‌رسد (پایگاه ملی داده­های علوم زمین کشور، www.ngdir.ir).

 

شهرستان آبدانان دارای آب و هوای معتدل است. بیش‌ترین درجه حرارت در مركز این شهرستان؛ تابستان‌ها 40 درجه بالای صفر و کم‌ترین آن در زمستان‌ها به 8 درجه زیر صفر می‌رسد. در استان ایلام میانگین  بارش سالانه در شمال و شمال شرقی 700 میلی­متر و در نواحی پست جنوبی 250 میلی­متر است. میزان بارندگی سالیانه آبدانان به طور متوسط به 300 میلی متر می‌رسد. همچنین این شهرستان دارای معادن نفت و گوگرد و چشمه های آبگرم است (سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 1385).

 

2-5-4 اکسیژن مورد نیاز شیمیایی (COD)…………………. 14

 

2-5-5 نیترات………………………………………. 15

 

2-5-6 pH………………………………………….. 15

 

2-5-7 هدایت الکتریکی……………………………….. 15

 

2-5-8 فسفات……………………………………….. 16

 

2-6 استفاده از بی­مهرگان درشت کفزی جهت بررسی وضعیت کیفی آب رودخانه­ها   16

 

2-7 شاخص­های تنوع……………………………………….. 19

 

2-7-1 شاخص تنوع شانون- وینر…………………………. 20

 

2-7-2 شاخص تنوع سیپمسون…………………………….. 20

 

2-7-3 شاخص تنوع مارگالف…………………………….. 21

 

2-7-4 غنای آرایه­ها…………………………………. 21

 

2-8 شاخص­های زیستی………………………………………. 21

 

2-8-1 شاخص زیستی BMWP……………………………… 22

 

2-9 سابقه و اهمیت تحقیق در جهان………………………….. 24

 

2-10 سابقه و اهمیت تحقیق در ایران………………………… 26

 

2-11 معرفی رودخانه­ی زاینده رود…………………………… 27

 

2-12 معرفی دریاچه­ی سد زاینده رود…………………………. 27

 

فصل سوم: مواد و روش­ها

 

3-1 انتخاب ایستگاه­های نمونه برداری……………………….. 29

 

3-2 روش نمونه برداری……………………………………. 31

 

3-2-1 نمونه برداری از آب……………………………. 31

 

3-2-2 نمونه برداری از کفزیان رودخانه…………………. 31

 

3-3 اندازه گیری فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی آب……………… 31

 

3-4 شناسایی نمونه­های بی­مهرگان کفزی ………………………. 32

 

3-5 تحلیل داده­ها ………………………………………. 32

 

3-5-1 محاسبه­ی شاخص­های غنا و تنوع درشت بی­مهرگان کفزی……. 32

 

3-5-2 شاخص­های زیستی BMWP و ASPT……………………… 32

 

3-5-3 بررسی روند تغییرات زمانی و مکانی داده­ها…………. 32

 

3-5-4 بررسی همبستگی بین داده­ها………………………. 33

 

فصل چهارم: نتایج و بحث

 

4-1 بررسی روند تغییرات مکانی و زمانی پارامترهای کیفی آب رودخانه 34

 

4-1-1 دمای آب……………………………………… 34

 

4-1-2 اکسیژن محلول…………………………………. 36

 

4-1-3 BOD₅………………………………………… 36

 

4-1-4 COD…………………………………………. 38

 

4-1-5 نیترات………………………………………. 38

 

4-1-6 pH………………………………………….. 39

 

4-1-7 هدایت الکتریکی……………………………….. 40

 

4-1-8 فسفات……………………………………….. 41

 

4-2 بررسی روند تغییرات مکانی و زمانی شاخص­های غنا و تنوع درشت بی­مهرگان کفزی 42

 

4-2-1 تعداد خانواده………………………………… 42

 

4-2-2 شاخص تنوع شانون………………………………. 44

 

4-2-3 شاخص تنوع مارگالف…………………………….. 45

 

4-2-4 شاخص تنوع سیمپسون…………………………….. 4۵

 

4-3 بررسی روند تغییرات مکانی و زمانی شاخص­های زیستی…………. 46

 

4-3-1 شاخص BMWP…………………………………… 46

 

4-3-2 شاخص ASPT……………………………………. 47

 

4-4 همبستگی بین داده­ها………………………………….. 48

 

4-4-1 همبستگی بین پارامترهای کیفی آب رودخانه………….. 48

 

4-4-2 همبستگی بین پارامترهای کیفی آب و شاخص­های محاسبه شده. 48

 

4-4-3 همبستگی بین شاخص­های محاسبه شده…………………. 49

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری

 

 

5-1 نتیجه گیری…………………………………………. 52

 

5-2 پیشنهادات………………………………………….. 54

 

منابع………………………………………………… 55

 

 فهرست اشکال

 

عنوان                                                                                                                                                                                                            صفحه

 

شکل 3-1 موقیت ایستگاه­های نمونه برداری…………………….. 30

 

شکل 3-2 نمونه­ای از نمودار باکس- ویسکرپلات………………….. 33

 

شکل4-1 تغییرات دمای آب رودخانه در ایستگاه­های مورد مطالعه در فصول مختلف     35

 

شکل4-2 تغییرات میزان اکسیژن محلول آب رودخانه در ایستگاه­های مورد مطالعه در فصول مختلف ………………………………………………… 36

 

شکل 4-3 تغییرات میزان BOD₅ درماه­های مختلف …………………. 37

 

شکل 4-4 تغییرات میزان BOD₅ در ایستگاه­های نمونه برداری ………. 37

 

شکل 4-5 تغییرات COD در ایستگاه­های نمونه برداری در فصول مختلف سال 38

 

شکل 4-6 تغییرات نیترات در ایستگاه­های نمونه برداری در فصول مختلف سال   39

 

شکل 4-7 تغییراتpHدر ایستگاه­های نمونه برداری در فصول مختلف سال . 40

 

شکل 4-8 تغییرات هدایت الکتریکی در ایستگاه­های نمونه برداری در فصول مختلف سال      41

 

شکل 4-9 تغییرات فسفات در ایستگاه­های نمونه برداری در فصول مختلف سال    41

 

شکل 4-10 روند تغییرات تعداد خانواده­های بی­مهرگان درشت کفزی در ایستگاه­های نمونه برداری ……………………………………………….. 43

 

شکل 4-11 درصد فراوانی راسته­های Ephemeroptera و Trichoptera در ایستگاه­های نمونه برداری    44

 

شکل 4-12 نسبت نمونه­های حساس بی مهرگان کفزی به شیرونومیده در ایستگاه­های نمونه برداری …………………………………………………….. 44

 

شکل 4-13 تغییرات شاخص تنوع شانون در ایستگاه­های نمونه برداری … 45

 

شکل 4-14 تغییرات شاخص تنوع مارگالف در ایستگاه­های نمونه برداری . 45

 

شکل 4-15 تغییرات شاخص تنوع سیمپسون در ایستگاه­های نمونه برداری . 46

 

شکل 4-16 تغییرات شاخص زیستی BMWP در ایستگاه­های نمونه برداری .. 47

 

شکل 4-17 تغییرات شاخص ASPT در ایستگاه­های نمونه برداری ……… 48

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                                                                                                                               صفحه

 

جدول2-1 طبقه بندی کیفیت آب بر اساس شاخص شانون- وینر ……….. 20

 

جدول2-2 طبقه بندی کیفی آب بر اساس امتیاز کلی شاخصBMWP ……… 23

 

جدول 2-3 گروه بندی بر اساس ASPT………………………….. 23

 

جدول 3-1 موقعیت جغرافیایی ایستگاه­های نمونه برداری …………. 30

 

جدول 4-1 ضرایب همبستگی پیرسون بین پارامترهای کیفی آب ………. 49

 

جدول 4-2 ضرایب همبستگی پیرسون بین شاخص­های محاسبه شده و پارامترهای کیفی آب 50

 

جدول 4-3 ضرایب همبستگی پیرسون بین شاخص­های محاسبه شده ………. 51

 

فهرست پیوست­ها

 

عنوان                                                                                                                                                                                               صفحه

 

پیوست۱

 

جدول 1-1 استاندارد خروجی فاضلاب­ها ………………………… 60

 

جدول 1-2 استاندارد کمیسیون اروپایی برای آب­های مورد استفاده در تولید آب­های آشامیدنی …………………………………………………….. 62

 

پیوست2

 

جدول 2-1 آمار ماهیانه ی دبی ایستگاه های هیدرومتری سازمان آب منطقه ای در زمان نمونه برداری ………………………………………………. 64

 

جدول 2-2 آمار دبی ایستگاه های هیدرومتری سازمان آب منطقه ای در زمان نمونه برداری 64

 

شکل 2-1 نمودار بارندگی ماهیانه در ایستگاه هواشناسی کوهرنگ در استان چهارمحال و بختیاری ……………………………………………… 65

 

شکل 2-2 نمودار بارندگی ماهیانه در ایستگاه هواشناسی سامان در استان چهارمحال و بختیاری ……………………………………………… 65

 

پیوست3

 

جدول 3-1 امتیازهای هر خانواده در سیستم BMWP ……………… 66

 

جدول 3-2 معرفی گونه­های شناسایی شده در ایستگاه­های نمونه برداری . 69

 

جدول3-3 تراکم و فراوانی نمونه­های شناسایی شده در تاریخ 22 تیرماه 1392  70

 

جدول 3-4 تراکم و فراوانی نمونه­های شناسایی شده در تاریخ 2 شهریور ماه 1392   71

 

جدول 3-5 تراکم و درصد فراوانی نمونه­های شناسایی شده در تاریخ 20 مهر ماه ۱۳۹۲     72

 

جدول 3-6 تراکم و درصد فراوانی نمونه­های شناسایی شده در تاریخ 5 آذر ماه 1392 73

 

جدول 3-7 تراکم و درصد فراوانی نمونه­های شناسایی شده در تاریخ 20 دی ماه ۱۳۹۲ 74

 

جدول 3-8 تراکم و درصد فراوانی نمونه­های شناسایی شده در تاریخ 3 اسفند 1392    75

 

جدول 3-9 تراکم و درصد فراوانی نمونه­های شناسایی شده در تاریخ 23 فروردین 1393 76

 

1-2-11 میزان قند ساقه در اندام های مختلف سورگوم شیرین در مراحل مختلف رشد………………..12

 

1-3 کربوهیدرات ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………….13

 

1-3-1 بیوسنتز ساکارز………………………………………………………………………………………………………………………14

 

1-3-2 ساکارز در گیاهان سه کربنه و چهار کربنه……………………………………………………………………………14

 

1-4- اهمیت نیتروژن برای گیاهان……………………………………………………………………………………………………………………15

 

1-4-1 نقش نیتروژن در رشد گیاه……………………………………………………………………………………………………16

 

1-4-2 اثر عناصر غذایی بر راندمان مصرف کود………………………………………………………………………………..18

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

1-5 پساب یا فاضلاب………………………………………………………………………………………………………………………………………….19

 

1-5-1 پیشینه مصرف پساب ها و فاضلاب ها…………………………………………………………………………………..20

 

1-5-2 ویژگی پساب ها و فاضلاب ها………………………………………………………………………………………………..20

 

1-5-2-1 خصوصیات فیزیکی……………………………………………………………………………………………….20

 

1-5-2-2 خصوصیات شیمیایی و بیولوژیکی………………………………………………………………………..20

 

1-5-3 ترکیب فاضلاب……………………………………………………………………………………………………………………….21

 

1-5-4 انواع فاضلاب…………………………………………………………………………………………………………………………..21

 

1-5-5 کاربرد پساب در آبیاری و رعایت استاندارد های بین المللی…………………………………………………22

 

1-5-6 آبیاری گیاهان با پساب فاضلاب خانگی…………………………………………………………………………………22

 

1-5-7 آبیاری سورگوم با پساب فاضلاب…………………………………………………………………………………………..24

 

1-5-8 آبیاری با پساب و تأثیر آن بر خاک……………………………………………………………………………………….24

 

1-5-9 اثرات آبیاری با پساب بر عملکرد گیاه……………………………………………………………………………………25

 

1-6 فلزات سنگین………………………………………………………………………………………………………………………………………………25

 

1-6-1 تعریف و رده بندی………………………………………………………………………………………………………………….25

 

1-6-2 آرسنیک………………………………………………………………………………………………………………………………….26

 

1-6-3 جیوه……………………………………………………………………………………………………………………………………….26

 

1-6-4 سرب……………………………………………………………………………………………………………………………………….27

 

1-6-5 کادمیوم…………………………………………………………………………………………………………………………………..27

 

1-6-6 نیکل………………………………………………………………………………………………………………………………………..28

 

1-6-7 منابع فلزات سنگین در خاک…………………………………………………………………………………………………29

 

1-7 گیاه پالایی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..30

 

1-7-1 تاریخچه………………………………………………………………………………………………………………………………….31

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

1-7-2 مزایا و معایب گیاه پالایی فلزات سنگین……………………………………………………………………………….32

 

1-7-3 گیاهان پالایش کننده…………………………………………………………………………………………………………….32

 

1-7-4 تیره های گیاهی و انباشت فلزات…………………………………………………………………………………………..33

 

1-7-5 کاربرد گیاهان بیش انباشتگر در گیاه پالایی…………………………………………………………………………33

 

1-7-6 مصرف تولیدات گیاه پالایی……………………………………………………………………………………………………34

 

1-7-7 آینده گیاه پالایی …………………………………………………………………………………………………………………..34

 

1-8 اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………………35

 

فصل دوم : مواد و روش­ها

 

2-1 عملیات مزرعه ای……………………………………………………………………………………………………………………………………….36

 

2-2 مراحل تصفیه فاضلاب…………………………………………………………………………………………………………………………………36

 

2-3 مراحل برداشت و اندازه گیری پارامتر های رشد………………………………………………………………………………………..38

 

2-4 انجام آزمایشات جهت بررسی فلزات سنگین……………………………………………………………………………………………..39

 

2-4-1 انجام آزمایشات جهت بررسی فلزات سنگین نمونه گیاهی…………………………………………………………….39

 

2-4-2 انجام آزمایشات جهت بررسی فلزات سنگین نمونه خاک……………………………………………………………….39

 

2-5 انجام آزمایشات جهت بررسی کلی فرم کل و مدفوعی………………………………………………………………………………40

 

2-5-1 انجام آزمایشات جهت بررسی کلی فرم های موجود در نمونه خاک و گیاه…………………………………..40

 

2-5-2 ساخت بافر فسفات…………………………………………………………………………………………………………………………..41

 

2-5-3 انجام آزمایش MPN یا روش تخمیر لوله ای…………………………………………………………………………………..41

 

2-5-3-1 آزمایش احتمالی………………………………………………………………………………………………………………..41

 

2-5-3-2 آزمایش تأییدی………………………………………………………………………………………………………………….42

 

2-5-3-3 آزمایش تکمیلی…………………………………………………………………………………………………………………43

 

عنوان                                                                                                                                      صفحه

 

 

2-5-4 رنگ آمیزی گرم……………………………………………………………………………………………………………………………….43

 

2-5-4-1 روش رنگ آمیزی گرم……………………………………………………………………………………………………….43

 

فصل سوم : نتایج

 

3-1 پارامتر های رشد گیاه…………………………………………………………………………………………………………………………………45

 

3-1-1 بیوماس……………………………………………………………………………………………………………………………………………..45

 

3-1-2 قطر ساقه………………………………………………………………………………………………………………………………………….47

 

3-1-3 ارتفاع ساقه……………………………………………………………………………………………………………………………………….50

 

3-1-4 درصد قند…………………………………………………………………………………………………………………………………………52

 

3-1-5 حجم شربت ساقه…………………………………………………………………………………………………………………………….55

 

3-1-6 اتانول…………………………………………………………………………………………………………………………………………………57

 

3-2 نتایج مربوط به مقادیر فلزات سنگین در خاک و گیاه……………………………………………………………………………….60

 

3-2-1 نتایج مربوط به مقادیر فلزات سنگین موجود درخاک قبل از کشت و حاک بعد از برداشت…………60

 

3-2-1-1 کادمیوم، سرب و نیکل………………………………………………………………………………………………………60

 

3-2-2 نتایج مربوط به مقادیر فلزات سنگین موجود در گیاه…………………………………………………………………….63

 

3-2-2-1 دانه……………………………………………………………………………………………………………………………………..63

 

3-2-2-2 ساقه……………………………………………………………………………………………………………………………………65

 

3-2-2-3 برگ…………………………………………………………………………………………………………………………………….67

 

3-3 نتایج مربوط به تعداد باکتری های کلی فرم کل موجود در گیاه سورگوم…………………………………………………69

 

3-3-1 نتایج مربوط به تعداد احتمالی کلی فرم کل در آزمایشMPN در گیاه سورگوم……………………………69

 

3-3-1-1 گیاهان ضدعفونی سطحی شده ………………………………………………………………………………………..69

 

3-3-1-2 گیاهان ضدعفونی سطحی نشده ………………………………………………………………………………………71

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

3-3-2 نتایج مربوط به تعداد تأییدی کلی فرم مدفوعی در آزمایشMPN در گیاه سورگوم……………………..76

 

3-3-2-1 گیاهان ضدعفونی سطحی شده ………………………………………………………………………………………..76

 

3-3-2-2 گیاهان ضدعفونی سطحی شده ………………………………………………………………………………………..79

 

3-3-3 نتایج مربوط به مرحله تکمیلی آزمایشMPN کلی فرم در گیاه سورگوم………………………………………83

 

3-4 نتایج مربوط به تعداد باکتری های کلی فرم کل در خاک های کشت سورگوم………………………………………..84

 

3-4-1 نتایج مربوط به تعداد احتمالی کلی فرم کل در آزمایشMPN در خاک آزمایش………………………….84

 

3-4-2 نتایج مربوط به تعداد تأییدی کلی فرم مدفوعی در آزمایشMPN در خاک آزمایش……………………86

 

3-4-3 نتایج مربوط به مرحله تکمیلی آزمایشMPN در خاک آزمایش……………………………………………………87

 

فصل چهارم : بحث و نتیجه گیری

 

4-1 بررسی پارامتر های رشد در اثر تیمار های مختلف کود ازت…………………………………………………………………….89

 

4-2 بررسی پارامتر های رشد در اثر آبیاری با فاضلاب……………………………………………………………………………………..91

 

4-3 بررسی پارامتر های رشد در اثر همزمان کود اوره و فاضلاب…………………………………………………………………….91

 

4-4 میزان فلزات سنگین در خاک و قسمت های مختلف گیاه در اثر آبیاری با فاضلاب………………………………..92

 

4-4-1 غلظت کادمیوم در خاک و گیاه……………………………………………………………………………………………………….93

 

4-4-2 غلظت سرب در خاک و گیاه……………………………………………………………………………………………………………93

 

4-4-3 غلظت نیکل در خاک و گیاه……………………………………………………………………………………………………………94

 

4-5 بررسی میزان کلی فرم کل و مدفوعی در گیاه در اثر آبیاری با فاضلاب……………………………………………………96

 

4-6 پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..99

 

منابع و مآخذ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….100

 

فهرست شکل­ها

 

 عنوان                                                                                                                      صفحه

 

شکل 3-1 اثر کود اوره بر بیوماس سورگوم شیرین……………………………………………………………………………………………46

 

شکل 3 -2 اثرمتقابل کود اوره و کیفیت آب آبیاری بر بیوماس سورگوم شیرین……………………………………………..47

 

شکل 3-3 اثر کود اوره بر قطر ساقه سورگوم شیرین………………………………………………………………………………………..49

 

شکل 3 -4 اثرمتقابل کود اوره و کیفیت آب آبیاری بر قطر سورگوم شیرین………………………………………………….. 50

 

شکل 3-5 اثر کود اوره بر ارتفاع ساقه سورگوم شیرین……………………………………………………………………………………..51

 

شکل 3 -6 اثرمتقابل کود اوره و کیفیت آب آبیاری بر ارتفاع سورگوم شیرین…………………………………………………52

 

شکل 3-7 اثر کود اوره بر قند ساقه سورگوم شیرین…………………………………………………………………………………………54

 

شکل 3 -8 اثرمتقابل کود اوره و کیفیت آب آبیاری بر قند ساقه سورگوم شیرین……………………………………………55

 

شکل 3-9 اثر کود اوره بر حجم شربت ساقه سورگوم

 

شیرین……………………………………………………………………………56

 

شکل 3 -10 اثرمتقابل کود اوره و کیفیت آب آبیاری بر حجم شربت سورگوم شیرین……………………………………57

 

شکل 3-11 اثر کود اوره براتانول ساقه سورگوم شیرین…………………………………………………………………………………….59

 

شکل 3 -12 اثرمتقابل کود اوره و کیفیت آب آبیاری بر اتانول ساقه سورگوم شیرین……………………………………..60

 

شکل 3 -13 مقایسه میانگین مقادیر فلزات سنگین  در خاک کشت گیاهان سورگوم تحت دو کیفیت آب آبیاری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..62

 

شکل 3 -14 مقایسه میانگین مقادیر فلزات سنگین در قسمت دانه گیاهان سورگوم تحت دو کیفیت آب آبیاری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..64

 

شکل 3 -15 مقایسه میانگین مقادیر فلزات سنگین  در قسمت ساقه گیاهان سورگوم تحت دو کیفیت آب آبیاری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..66

 

شکل 3 -16 مقایسه میانگین مقادیر فلزات سنگین در قسمت برگ گیاهان سورگوم تحت دو کیفیت آب آبیاری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..68

 

شکل 3 -17 مقایسه تعداد باکتری های کلی فرم کل در 100 میلی لیتر نمونه های برگ، ساقه و دانه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری( وقتی که نمونه ها ضدعفونی سطحی شدند)……………………………………..71

 

عنوان                                                                                                                                      صفحه

 

شکل 3 -18 مقایسه تعداد باکتری های  کلی فرم کل در 100 میلی لیتر نمونه های برگ، ساقه و دانه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری( وقتی که نمونه ها ضدعفونی سطحی نشدند)…………………………………….74

 

شکل 3 -19 مقایسه تعدادباکتری های کلی فرم کل در 100 میلی لیتر نمونه های ساقه خشک شده و مغز ساقه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری………………………………………………………………………………………..76

 

شکل 3 -20 مقایسه تعداد باکتری های کلی فرم مدفوعی در 100 میلی لیتر نمونه های برگ، ساقه و دانه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری( وقتی که نمونه ها ضدعفونی سطحی شدند)………………………..78

 

شکل 3 -21 مقایسه تعداد باکتری های کلی فرم مدفوعی در 100 میلی لیتر نمونه های برگ، ساقه و دانه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری( وقتی که نمونه ها ضدعفونی سطحی نشدند)………………………81

 

شکل 3 -22 مقایسه تعداد باکتری های کلی فرم مدفوعی در 100 میلی لیتر نمونه های ساقه خشک شده و مغز ساقه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری…………………………………………………………………………………83

 

شکل3-23 تصاویر مربوط به کلی فرم های موجود در ساقه خشک شده و برگ ضدعفونی نشده…………………..84

 

شکل3-24 تصویر مربوط به کلی فرم ها درنمونه های ساقه خشک شده و برگ ضدعفونی نشده…………………..84

 

شکل 3 -25 مقایسه مجموع تعداد باکتری های کلی فرم کل در 100 میلی لیتر نمونه های خاک تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری……………………………………………………………………………………………………………………………………………….85

 

شکل 3 -26 مقایسه مجموع تعداد باکتری های کلی فرم مدفوعی در 100 میلی لیتر نمونه های خاک تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری……………………………………………………………………………………………………………………………………..87

 

شکل3-27 تصاویر مربوط به کلی فرم های موجود در خاک آبیاری شده با فاضلاب خام و فاضلاب تصفیه شده………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………88

 

شکل3-28 تصویر مربوط به کلی فرم ها در نمونه های خاک آبیاری شده با فاضلاب……………………………………..88

 

فهرست جدول

 

 عنوان                                                                                                                                      صفحه

 

جدول 1-1 مقایسه نیشکر، چغندرقند و سورگوم شیرین در ایران………………………………………………………………………2

 

جدول 1-2 میزان سطح زیرکشت و تولید سورگوم در برخی کشورهای جهان در سال 1998………………………….4

 

جدول 1-3 میزان سطح زیرکشت و تولید سورگوم در برخی استان های کشور در سال 1387………………………..5

 

جدول 1-4 رده بندی گیاه سورگوم………………………………………………………………………………………………………………………6

 

جدول 1-5 فراوانی جنس های باکتریایی شناسایی شده میان کلی فرم کل و مدفوعی از کاهو و اسفناج………23

 

جدول 1-6 طیف غلظت های خاک و راهنمای قانونی برای برخی فلزات سمی……………………………………………….30

 

جدول 1-7 عوامل مؤثر بر قابلیت دسترسی زیستی فلزات………………………………………………………………………………..33

 

جدول 2-1 خصوصیات کمی و کیفی خاک مورد استفاده در این آزمایش……………………………………………………….37

 

جدول 2-2 میانگین تعداد باکتری E.coli و pH در آب و پساب های استفاده شده در تیمارها………………………38

 

جدول 2-3 خصوصیات کیفی و کمی در سه نوع آب مورد استفاده در آبیاری…………………………………………………38

 

جدول 3-1 تجزیه واریانس بیوماس گیاه……………………………………………………………………………………………………………45

 

جدول 3-2 مقایسه بیوماس سورگوم شیرین تحت اثردو كیفیت آب آبیاری…………………………………………………….46

 

جدول 3-3 تجزیه واریانس قطر ساقه گیاه…………………………………………………………………………………………………………48

 

جدول 3-4 مقایسه قطر ساقه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری………………………………………………..48

 

جدول 3-5 تجزیه واریانس ارتفاع ساقه گیاه……………………………………………………………………………………………………..50

 

جدول 3-6 مقایسه ارتفاع ساقه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری……………………………………………..51

 

جدول 3-7 تجزیه واریانس درصد قند ساقه گیاه………………………………………………………………………………………………53

 

جدول 3-8 مقایسه درصد قند ساقه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری……………………………………..53

 

جدول 3-9 تجزیه واریانس حجم شربت ساقه……………………………………………………………………………………………………55

 

جدول 3-10 مقایسه حجم شربت ساقه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری………………………………..56

 

عنوان                                                                                                                                      صفحه

 

جدول 3-11 تجزیه واریانس اتانول گیاه…………………………………………………………………………………………………………….58

 

جدول 3-12 مقایسه اتانول ساقه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری…………………………………………..58

 

جدول 3-13 تحلیل واریانس کادمیوم در خاک قبل از کشت و خاک بعد از برداشت سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..61

 

جدول 3-14 تحلیل واریانس سرب موجود در خاک قبل از کشت و خاک بعد از برداشت سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری………………………………………………………………………………………………………………………………………………………61

 

جدول 3-15 تحلیل واریانس  نیکل موجود در خاک قبل از کشت و خاک بعد از برداشت سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری………………………………………………………………………………………………………………………………………………………62

 

جدول 3-16 تحلیل واریانس میزان عنصر کادمیوم در دانه گیاه سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری………………….63

 

جدول 3-17 تحلیل واریانس میزان عنصر سرب در دانه گیاه سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری………………………63

 

جدول 3-18 تحلیل واریانس میزان عنصر نیکل در دانه گیاه سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری………………………64

 

جدول 3-19 تحلیل واریانس میزان عنصر کادمیوم در ساقه گیاه سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری………………..65

 

جدول 3-20 تحلیل واریانس میزان عنصر سرب در ساقه گیاه سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری…………………….65

 

جدول 3-21 تحلیل واریانس میزان عنصر نیکل در ساقه گیاه سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری…………………….66

 

جدول 3-22 تحلیل واریانس میزان عنصر کادمیوم در برگ گیاه سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری………………..67

 

جدول 3-23 تحلیل واریانس میزان عنصر سرب در برگ گیاه سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری…………………….67

 

جدول 3-24 تحلیل واریانس میزان عنصر نیکل در برگ گیاه سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری……………………..68

 

جدول 3-25 تحلیل واریانس میزان باکتری های کلی فرم کل موجود در دانه گیاه (همراه با ضدعفونی سطحی)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….69

 

جدول 3-26 تحلیل واریانس میزان باکتری های کلی فرم کل موجود در ساقه گیاه (همراه با ضدعفونی سطحی)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….70

 

جدول 3-27 تحلیل واریانس میزان باکتری های کلی فرم کل موجود در برگ گیاه (همراه با ضدعفونی سطحی)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….70

 

عنوان                                                                                                                                      صفحه

 

جدول 3-28 تحلیل واریانس میزان باکتری های کلی فرم کل موجود در برگ گیاه (بدون ضدعفونی سطحی)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….72

 

جدول 3-29 تحلیل واریانس میزان باکتری های کلی فرم کل موجود در ساقه گیاه (بدون ضدعفونی سطحی)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….72

 

جدول 3-30 تحلیل واریانس میزان باکتری های کلی فرم کل موجود در دانه گیاه (بدون ضدعفونی سطحی)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….73

 

جدول 3-31 تحلیل واریانس میزان باکتری های کلی فرم کل موجود در ساقه گیاه (خشک شده در آون)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..74

 

جدول 3-32 تحلیل واریانس میزان باکتری های کلی فرم کل موجود در مغز ساقه گیاهان…………………………..75

 

جدول 3-33 تحلیل واریانس  میزان کلی فرم مدفوعی موجود در دانه گیاه (همراه با ضدعفونی سطحی)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….77

 

جدول 3-34 تحلیل واریانس میزان کلی فرم مدفوعی موجود در ساقه گیاه (همراه با ضدعفونی سطحی)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….77

 

جدول 3-35 تحلیل واریانس میزان کلی فرم مدفوعی موجود در برگ گیاه (همراه با ضدعفونی سطحی)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….78

 

جدول 3-36 تحلیل واریانس میزان کلی فرم مدفوعی موجود در دانه گیاه (بدون ضدعفونی سطحی)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….79

 

جدول 3-37 تحلیل واریانس میزان کلی فرم مدفوعی موجود در ساقه گیاه (بدون ضدعفونی سطحی)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….80

 

جدول 3-38 تحلیل واریانس میزان کلی فرم مدفوعی موجود در برگ گیاه (بدون ضدعفونی سطحی)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….80

 

جدول 3-39 تحلیل واریانس میزان کلی فرم مدفوعی موجود در ساقه گیاه (خشک شده در آون)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..82

 

جدول 3-40 تحلیل واریانس میزان کلی فرم مدفوعی موجود در مغز ساقه گیاهان………………………………………..82

 

جدول 3-41 تحلیل واریانس میزان باکتری های کلی فرم کل در خاک بعد از برداشت و خاک قبل از کشت……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………85

 

جدول 3-42 تحلیل واریانس میزان باکتری های کلی فرم مدفوعی در خاک بعد از برداشت و خاک قبل از کشت……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………86

 

1-1- مقدمه

 

در حال حاضر با جمعیت رو به رشد، روند کاهشی زمین های زراعی و افزایش تقاضا برای غذا و  سوخت های زیستی، جهان نمی­تواند با گسترش شمار سطوح برداشت نیازهای جمعیت رو به رشد را تأمین کند(Wurth, 2003). استفاده از ژنتیک برای بهبود بهره وری محصول، ترویج حفاظت و مدیریت خاک و استفاده ازمحصولات کشاورزی پر بازده ضروری است. بر اساس پیش بینی­ها تا سال ۲۰۳0 میلادی، با رشد جمعیت جهان، نه تنها تقاضا برای مواد غذایی 50 درصد بیشتر می‌شود، بلکه بحران انرژی نیز مزید بر علت خواهد شد. از این رو برای برون‌رفت از این دو مشکل مشترک راه حل‌های واحد و متفکرانه‌ای را باید در نظر گرفت. بهترین راه برای توسعه سوخت‌های زیستی به کارگیری اراضی بایر است هر چند که برای تأمین نیازهای اساسی سوخت‌های زیستی منابع متعدد گیاهی وجود دارد، اما با این وجود برای هر کشوری که زمینه و پتانسیل خاص خود را داشته باشد می‌توان به گونه‌ای این موضوع حیاتی را در نظر گرفت(Wurth, 2003). لذا گیاهان به عنوان مهم‏ترین منابع تجدید پذیرو اولین منبع تأمین کننده مواد غذایی برای بشر و دیگر جانوران بوده و به عنوان حلقه اول زنجیره غذایی مورد توجه می­باشند. با توجه به کمبود منابع، انتخاب گونه‏هایی با نیازهای حداقلی برای رشد و بازده بالا در تولید یکی از ضروریات ادامه زندگی می‏باشد (خدابنده ، 1366). ایران از نظر وضعیت اقلیمی جزء کشورهای خشک جهان است که البته روی کمربند خشکی جهان قرار دارد، در 80 سال گذشته جمعیت ایران هفت برابر شده است توسعه جمعیت، توسعه صنعت و کشاورزی و شهرنشینی را در پی دارد بنابراین ما به مرز بحران آبی نزدیک می‌شویم. یا تدبیر و ارتقاء دانش کشاورزی و آشنایی با گونه های گیاهی کم نیاز و مقاوم به خشکی می توان از این اراضی به نحو احسنت بهره مند شد وگوشه­ای از نیازهای غذایی و سوختی جامعه را تأمین کرد؛ از آنجایی که وسعت زیادی از مساحت کشور ایران را بیابان و اراضی کم آب در برگرفته است لذا استفاده از منابعی چون نیشکر و چغندر‏قند که منابع اصلی تولید شکر در اغلب نقاط جهان هستند، برای چنین اقلیمی مناسب نیست ( جدول1- 1). پس برای استفاده از ظرفیت‏های اراضی قابل کشت کشورمان بایستی به دنبال یافتن گیاهی باشیم که قابلیت رشد در شرایط گرم و خشک را داشته باشد و بدین طریق از هدر­ رفت منابع ملی نظیر آب و غیره جلوگیری کنیم. سورگوم شیرین[1] گیاهی مقاوم به شرایط آب و هوایی گرم و خشک است، لذا می‏تواند جایگزین مناسبی برای چغندر‏قند و نیشکر در کشور باشد (احمد پور، 1384). تحقیقات نشان می‏دهد که گیاه مذکور با مصرف آب کم‏تر نسبت به ذرت و نیشکر و پتانسیل بالاتر تولید نسبت به سایر گیاهان 4 کربنه، گزینه مناسبی برای حل چالش‏های موجود می‏باشد (Gnansounou et al., 2005).

 

 

 

جدول ‏1‑1مقایسه نیشکر، چغندرقند و سورگوم شیرین در ایران به عنوان منابع اصلی تولید شکر(Almodares et al., 2008)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ی نوشته‌ها